Archive
Gülşenî Çapkın article
GÜLŞENÎ ÇAPKIN – Geçen asır sonlarında Tophânede güzelliği ile şöhret olmuş bir delikanlı; devrin kalender meşreb halk şâiri Âşık Râzi tarafından şu beyitlerle övülmüşdür :
Bir siyehçerde âfet,hoş pırpırı kıyâfet,
Tophânede kopardı bir gulgule,kıyâmet...
Archive
Grinber (or Grunber) article
GRİNBER – (yahud Grunber) 1880 ile 1890 arasında İstanbulun namlı saatci ve saat tüccarlarından ;en kıymetli saatler onun dükkân-deposunda bulunurdu, devrin ricâlinin saatcisi bilinirdi ,dükkân-deposu Galatada Voyvoda caddesinde bir han içinde olup han...
Archive
Yâkub (Yedekci) article
YÂKUB ( Yedekci ) – 1885 ile 1890 arasında Arnavudköyünde Akıntı Burnunda yedekcilik yapan pırpırı bir delikanlı ;ahvâli,ünlü halk şâiri ve garibandan genclerin hâmisi Üsküdarlı Âşık Râzi Efendi tarafından uzunca bir manzume ile anlatılmışdır.Şu kıt’al...
Archive
Gökoğlan article
GÖKOGLAN — Geçen asır sonhlarında Tophâne Müşürlüğünün üç çifte kayığının hamlacılarından bir delikan ;“Gökoğlan” lakabı olacakdır, bu ismin de Erzurum taraflarında bir dağ yahud yayla adı olduğunu sanıyoruz ;Tophâne kâtiblerinden kalender halk şâiri Â...
Archive
Gümrük Fire Department, Gümrüklüler article
GÜMRÜK YANGIN TULUMBASI SANDIĞI ,GÜMRÜKLÜLER – Yakın geçmişin mahalle tulumbacılığında İstanbul Gümrüklerinde hepsi kürd hammallardan kurulmuş bir tulumbacı teşkilâtı idi,koğuşları da Sirkecideki gümrük anbarlarının içinde.Şehir içi yangınlarına koşmaz...
Archive
Gülcamili article
GÜLCAMİLİ – Geçen asır sonlarında yaşamış bir tulumbacı ,kalender halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzi tarafından bir manzume ile övülmüşdür,uzunca manzumeden şu dört kıt’ayı alıyoruz :
İri ayakları sankim kanatlı
Germe adım atar tâlimli tatlı
Yetişmez izin...
Archive
Güllü article
GÜLLÜ – 1885 ile 1890 arasında kalender halk şâiri Âşık Râzinin kapatma mâşûkası olmuş oba çingenelerinden bir kız,Râzi tarafından şu kıt’alarla övülmüştür :
Topcuların sultanı Güllü Kızı gördün mü ?
Kara saçın telinden sen hiç kemend ördün mü?
Kadre ...
Archive
Yani (Yedekci) article
YANİ (Yedekci) – Geçen asır sonlarında Arnavudköyünde Akıntı Burnunda yedekcilik yapar bir rum delikanlısı(B.: Akıntı Yedekcileri ,cild 1,sayfa 520); Âşık kalender halk şâiri Âşık Râzi evrâkı metrukesi arasında 1310 da (1892-1893) çekdirilmiş yedekci k...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Ekmekçiler
İlânı Meşrutiyete, Seferberliğe kadar fırınların kısmı âzamı Rum ve Ermeniler elinde olup simitçi fırınlarında Türkler, yirmi beş paraya satılan esmer, tazeliğinde leziz ve fakat bayatlığında biraz ekşilik peyda eden bir ekmek çıkarırlardı. Fukara halk...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Dondurmacılar
Dondurmacıların yaza hazırlıkları, takımı noksan olanlarca kıştan başlardı. Bugün bir iki bardak, yarın iki üç tabak, öbür gün birkaç kaşık, daha münasip eyyamda havlu vesaire tedarik ederlerdi. Mevsim gelince takımlar silinir, parlatılır vüs’u iktidar...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Dutçular
İlkbaharın hulûlünde birer dut bahçesi bulup ağaçların adedine göre kiralarlar, tablalar, tenteler hazır edip mahsul kemale ermeğe başlayınca orada yatarlar, ağaçları devşirmek itibariyle ikiye ayırırlar, bir gün dokunulan ağaca bir gün ara verirler, d...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Elma şekerciler
Çocukları en ziyade baktıran, anne isterim diye ağlatan elma şeker, kırmızı garibaldi, galibardalı tatlıya batırılmış üzeri ince bir zar gibi tatlılanmış, bir topuzlu sırığın ucuna batırılan şişelere sıralandırılmış ham elmalardır. Çocukluk bu, şaka de...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Leblebiciler
Çankırı havalisi Türklerinden olup her biri birer dükkânda çıraklıkla hırtlık devresini atlatıp çok kimseleri atlatmağa kalkarlar. Sırtta kıldan mamûl bir elbise, ayakta yemenimsi bir papuç, fesi üstünde yazma bir çevre yani yemeni, koltuk altında teri...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Kuşlokumcular, revaniciler
Tarihe karışmış esnafdandır denilebilir; satıcılarının hemen hepsi Safranbolulu olan kuş lokumu, yassı kadaifinin bir buçuğu kadar büyüklükte şekerle, un, biraz da — çürük mü sağlam mı bilemem yumurtadan mamul nefîs ve leziz taamı hoş bir şeydir. Mekte...
Encyclopedia
BALABAN (Kavasoğlu)
Rumî 1305 ile 1310 arasında (Milâdî 1889 - 1895) İstanbulda hüsnü ânı ile büyük şöhret sahibi olmuş Karadağlı bir delikanlıdır; ya Avusturya - Macaristan veyahut İtalya Sefarethanesi kavaslarından birinin oğlu idi; başında kalpak, sırtında işlemeli göm...
Encyclopedia
AZİZ (Tophâneli Mestane)
1890 ile 1895 arasında Tophâne sibyan bölüğünden Bursalı bıçkın meşreb bir genç olub hüsnü ânı İstanbulun bedtıynet gürûhu arasında dillere destan olmuşdu; Tophâne ketebesinden ve bu satırları yazan günahkârın refiki can beraber Üsküdarlı Âşık Râzi ki ...
Encyclopedia
AZİZ (Ablasıgüzel)
1890 ile 1895 yılları arasında Tophâne sibyan bölüğünden hüsnü ânı ile nam almış bir gençtir; Küçükpazarlıydı, piyasa arabacılarından bir adamın oğlu idi. Kendisi pek dilber olduğu halde ablasının güzelliği ile lâkablandırıldığına göre o kızın bencet v...
Encyclopedia
BAĞ, BAĞLAR, BAĞCILAR
İstanbul bağlarının semtlere göre bir tasnifi yapılarsa ilk hatırlananlar:
1 — Çamlıca ve Yakacık bağları (B. : Çamlıca, Yakacık, Bağlarbaşı).
2 — Topkapu Maltepesindeki bağlar.
3 — Nümune bağları, bu arada bilhassa Göztepedeki Nümune bağı (eski adiyle...
Encyclopedia
BAHRİYE (Tulumbacı)
İkinci Abdülhamid devrinin ilk yıllarında yaşamış Lângalı bir mahalle karısıdır. Babası Ayyaş bir mesleksiz adamdı, zaman zaman yük arabası sürer, bağçe beller, badanacılık yapar, mevsiminde bir mangal tedarik edip kebap kestane satar, hiç bir iş bulam...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Sakız leblebiciler
Bin üç yüz otuz yılına kadar ensesinden kayışla beline kadar asılmış bir torba içinde taze kum leblebisi satan Rumlar vardı. Mahallâtta mesire mahallerinde: “Sakizzzz... leblebiciii..” der gezerlerdi. Şimdi onların mevcudu kalmamışsa da el arabalarında...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Sülükçüler
Mayıs ayı hulûlünde, göllerden çıkardıkları sülükleri şişelere doldurarak: “Sülük, taze sülük, canlı sülük!..” diye sokaklarda, mahalle aralarında, pazar yerlerinde satan ve ekserisi Kıpti olan satıcılar hâlâ mevcuttur.
Vasıf Hiç
Encyclopedia
BAĞDAD İSKELESİ, BAĞDADİSKELESİ HAMMALLARI
Eski Üsküdarlılar, Bağdad Yolunun başlangıcı olduğundan dolayı Üsküdarın büyük iskelesine Bağdad İskelesi derdi.
Kısmeti ezelîye boyun eğerek tulûdan guruba bârı mihmetlerine inzimam eden ecsamı sakileyi sırtlayarak mevdû mahallerine nakleden ve bu hiz...
Encyclopedia
BAYRAM BAHŞİŞİ (Tulumbacılara)
Semt, mahalle sandıkları tulumbacılarının kendi semtleri, mahallelerindeki evleri bayram sabahları kapu kapu dolaşarak bayram bahşişi toplamaları İstanbula has, yer yüzünde başka yerde görülmeyen bir sahne, tulumbacılık hayatında da, yılda ancak iki de...
Encyclopedia
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Ciğer kebabcılar
Safranbollulardan, Arnavudlardan, Karamanlılardandır. Kara ve akciğeri birlikte doğrayarak içine bol miktarda tuz ile kırmızıbiber koyarlar, tavayı tutmamak için de unla hallederek vicdanlarının hükmettiği yağ içinde kavururlar, soğanı ince doğrayıp ma...