Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Gülşenî Çapkın article
GÜLŞENÎ ÇAPKIN – Geçen asır sonlarında Tophânede güzelliği ile şöhret olmuş bir delikanlı; devrin kalender meşreb halk şâiri Âşık Râzi tarafından şu beyitlerle övülmüşdür :
Bir siyehçerde âfet,hoş pırpırı kıyâfet,
Tophânede kopardı bir gulgule,kıyâmet .
Râzinin de başında püsküllü belâsıdır,
Amma ki nakşi hüsnü gözünün cilâsıdır.
Tatarların köşeği,güzellerin kopuğu,
Vurur şeyhin başına serkeş gülle topuğu .
Külâhından savrulan perçeminin her teli,
Uşşâkının boynunda yağlı kemend besbelli.
“Gülşenî Çapkın” derler,gül goncesi bir tâne,
Alkış tutar o şâha cümle halkı Tophâne.
Çapkın serkeş gencin o tarihde Tophânede “Tatar Efendi Tekkesi” denilen Gülşenî dergâhının müridlerinden olduğunu ,ve şeyhi tarafından aşırı derecede şımartılmış olduğunu sanıyoruz; o yıllarda dergâhın şeyhi Tatar Ahmed Efendi adında bir zât idi.Güzel delikanlı bir akşam bir meyhânede Tophâne erâzilinden birini vurup öldürmüş,hafifletici sebeplerle 15 sene küreğe mahkûm olmuş,Üsküdarlı Âşık Râzi bu vak’a üzerine de bir tarih manzumesi yazmışdır :
Oldu o günden sonra adı “Kanlı Meyhâne”,
Erbâbına malumdur cinânetde bahâne ;
Erâzilden bir iti vurdu nâmus yolunda,
Onbeş yıl hüküm giydi,yandı herkes civâne .
Râzii kalenderin şu beyti de efendim,
Mücevher tarih oldu garip merdi meydâne :
“O gülle topuklarnı...
⇓ Read more...
GÜLŞENÎ ÇAPKIN – Geçen asır sonlarında Tophânede güzelliği ile şöhret olmuş bir delikanlı; devrin kalender meşreb halk şâiri Âşık Râzi tarafından şu beyitlerle övülmüşdür :
Bir siyehçerde âfet,hoş pırpırı kıyâfet,
Tophânede kopardı bir gulgule,kıyâmet .
Râzinin de başında püsküllü belâsıdır,
Amma ki nakşi hüsnü gözünün cilâsıdır.
Tatarların köşeği,güzellerin kopuğu,
Vurur şeyhin başına serkeş gülle topuğu .
Külâhından savrulan perçeminin her teli,
Uşşâkının boynunda yağlı kemend besbelli.
“Gülşenî Çapkın” derler,gül goncesi bir tâne,
Alkış tutar o şâha cümle halkı Tophâne.
Çapkın serkeş gencin o tarihde Tophânede “Tatar Efendi Tekkesi” denilen Gülşenî dergâhının müridlerinden olduğunu ,ve şeyhi tarafından aşırı derecede şımartılmış olduğunu sanıyoruz; o yıllarda dergâhın şeyhi Tatar Ahmed Efendi adında bir zât idi.Güzel delikanlı bir akşam bir meyhânede Tophâne erâzilinden birini vurup öldürmüş,hafifletici sebeplerle 15 sene küreğe mahkûm olmuş,Üsküdarlı Âşık Râzi bu vak’a üzerine de bir tarih manzumesi yazmışdır :
Oldu o günden sonra adı “Kanlı Meyhâne”,
Erbâbına malumdur cinânetde bahâne ;
Erâzilden bir iti vurdu nâmus yolunda,
Onbeş yıl hüküm giydi,yandı herkes civâne .
Râzii kalenderin şu beyti de efendim,
Mücevher tarih oldu garip merdi meydâne :
“O gülle topuklarnı güm güm urarak şâhım,
O Gülşenî Çapkınım girdi yazık zındâne ”
1311 (M.1893-1894)
Âşık Râzi tarih bulma zoru ile “Çapkınım” kelimesinde “Kaf” harfinden sonra “Ye” kullanmamış, “Girdi” kelimesini de yalnız bir “Ye” ile yazmışdır.
Vâsıf HİÇ
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
G10007
Theme
Person
Subject
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Gülşen-Gülzar chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Print notes are handwritten with pen on the document.
Bibliography Note
Üsküdarlı Âşık Râzî
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.