Eski İstanbul zürafası tarafından ansiklopedik malûmatı çok sağlam ve geniş, kitaba bakmadan her fenden salâhiyetle bahsetmeğe muktedir kimselere takılan bir isimdir (B.: Mehmed Efendi; Ayaklı kütübhane).

Büyükşehir İstanbulun sokaklarını her gün yüz binlerce ayak çiğner, yer yüzünün en eski beldelerinden biri olan İstanbulun fetihten beriye beş asrı doldurmak üzere olan tarihi boyunca, İstanbul kaldırımı çiğnemiş ayakların sayısı ise ancak astronomik b...

Başta tabla taşımak âdeti büsbütün kalkmış gibi oldu. Sırtta küfe, yahut merkep, beygir gibi vasıtalarla satmaktadırlar. Nakil vasıtalarının üzerlerini mevsimde bulunan sebzevat envaının adedine göre küfelere vaz olunarak her birlerine ayrı ayrı doldur...

İki kısımdır. Bir kısmı İsparta civarı sükkânından olup ötedenberi İstanbulda tavuttun etmiştir, bir kısmı da memlekete gidip gelenlerdendir. Bunlar sureti mahsusada imal ettirilmiş iki kutu içinde araları ince ve fakat seyyar bir tahta ile bölünmüş fe...

Ürgüplü ve emsallerinn buzhane yumurtalarını bir sepete doldurarak: — İri tanzeee.. yımırtaaa!... diye sokakları yıkarlar. Kimisi daha ileri giderek kendini köyden yeni gelmiş de beraberinde getirmiş gibi göstermek için daha uygunsuz bir kıyafet takını...

Her dükkânın mahallecileri olup sırtlarında bir fıçı, bir kolunun dirseğinde asılı yine tahtadan mamul küçük fıçısı, bir kap içinde biberli suda turşu mahallelerde bağırırlar: “İlahana bîber turşusu” evlerden çağırıldıklarında, hemen fıçıyı indirir eli...

Malûm a tefarik, ufak tefek mânasındadır. Pahada da, yükte de hafif bu kabil malları satana tefarikci denirdi. Ekserisi Yahudilerdi. Sirkecide Aliefendi, Süslü, Nefaset gibi lokantalar, İzmir, Halep, Cezairi Bahrisefid gibi otellerin altlarındaki kahve...

Galata rıhtımı yapılırken kütle taşları taşıyan romörkörlerin, molozları mavnalara boşaltan dekovil lokomotiflerinin düdüğü gibi tiz, gevrek, kulak zarlarını tırmalayıcı, âsabı alt üst edici bir ses uzayıp dururdu: Tenekeciii! Başlarında limon kabuğu k...

Şimdi olduğu gibi hepsi kopuk takımındandı. Başta vapur dumanı renginde, bumburuşuk, püskülsüz, cücüğü dimdik fes; sırtta soluk, yırtık pırtık, göğüs fora mintan; belde şahrem şahrem kuşak; bacaklarda paçaları diz kapakta pantalon; baldırlar, ayaklar ç...

Kastamonu vilâyeti mülhakatından Safranbolu civarlarından olu her dükkânın vüsat ve kudretine göre çalıştırabildiği tablakârlardandır. Bunlar tezgâhtan helvayı kıyye ile alırlar, tabiî olarak aldıklarından farklı fiatla satarlar. Tablalarına helva kalı...

Büyükşehirde hemen hiç kalmamış eski seyyar şekerciler, seyir yerlerinde gezerlerdi. Bilhassa ayak takımının dolduğu Karacaahmetteki Divardibinde; Bülbül deresindeki Bitli Kâğıthanede; Hıdrellez de Haydarpaşa çayırında, mayısın ilk günü Kurbağalıdere v...

İkinci Abdülhamid devrinde ve onu takibeden Meşrutiyet yıllarında şemsiye yalnız dükkânlarda satılmazdı. Eminönü kemerinin altında, meydanda, köprü üstünde, yağmurlu havalarda, seyyar şemsiyeciler dolaşır, bağıra bağıra şemsiye satarlardı. Fakat asıl ş...

Meşrutiyetten evvel şerbetçiler, sucularla atbaşı beraber yarışta, iki nevidirler: İzmirinkiler, yerliler. İzmirinkiler fiyakalı tiplerdi: Başlarında sırma işlemeli ırakiye; üstüne kefiyenin küçüreği bir ipekli sarık, şakaklarda kıvır kıvır zülüfler, b...

Abdülhamid devri sonlarında Yenicami saatinin önünden Postahaneye (şimdiki İş Bankasına) dönülünce, köşede bir hacı babaya rastlanırdı. Başında rengi atmış bir âbani sarık, çil gözlerinde çapaklar, sırtında paçavraya dönmüş entari: mutlaka da yere bağd...

İpsiz sapsız güruhun bazısı da, ellerinde birer formalık ”Hikâyei müntehibe”, yahut “Yeni yeni şarkılar”, “Yeni yeni kantolar” la dolaşırlar, en rağbette şarkılardan meselâ “Çare bulan olmadı bu yâreye”, “Şevkinle hayalinle olur neşe bedidar” gibileri;...

Birinci Cihan Harbinden evvel sütçü; sabah ve akşam üzeri şehri devre çıkan ve öğle zamanlarını istirahatle geçiren bir seyyar satıcıdır. Sabah daha ortalık ağarırken işe başlar, bir sırığın iki ucuna geçirdiği güğümlerini omuzlar, eline okkalık, yarım...

En eski olarak geçen asrın sonlarındaki sucuları biliyoruz. Yaz sıcaklarında meydana çıkarlardı. Bir elde yarıya kadar sırlı, kocaman bir testi; öbür elde iki kalın bardak; bardakları birbirine hafifçe vurup şıkırdata şıkırdata bağırırlar: — Aşlamaaa!....

Mayıs ayı hulûlünde, göllerden çıkardıkları sülükleri şişelere doldurarak: “Sülük, taze sülük, canlı sülük!..” diye sokaklarda, mahalle aralarında, pazar yerlerinde satan ve ekserisi Kıpti olan satıcılar hâlâ mevcuttur. Vasıf Hiç

Edinebildiği müşterisine kadar kimisi başında tabla ile, kimisi sepetle ve kimisi de bir değneğe geçirerek muvazzaf olduğu fırınlardan çıkarlar, âdeta birbirlerini kovalarcasına bazısı sokak aralarında gezer, bazısı çocukların toplu bulundukları mektep...

Bin üç yüz otuz yılına kadar ensesinden kayışla beline kadar asılmış bir torba içinde taze kum leblebisi satan Rumlar vardı. Mahallâtta mesire mahallerinde: “Sakizzzz... leblebiciii..” der gezerlerdi. Şimdi onların mevcudu kalmamışsa da el arabalarında...

Galata, Perşembepazarı, Çeşmemeydanı ve civarında arada bir Yenicami ve Unkapanı cihetlerinde görülen baş suyu ile pişmiş pilâv satanların ekserisi Karamanlılardan mürekkep olup geceleri çıkarlar, Galatadakiler tâbesabah ahzü atâ ederlerdi. Sehpa üzeri...

Gaz tenekelerinde Hamidiye suyu, Terkos suyu taşıyan sakalar sonraları çıktı. Daha öncekiler, kılık kıyafetçe bunlara benzemezdi; başlarında soluk yazma bağlı, kenarı bir parmak yağlı, kalıp yüzü görmemiş fes; sırtlarında softaların kazekisi gibi kolsu...

Amele, kayıkçı, hammal ve ırgat makulesinin kalabalık bulunduğu semtlerde, Halicin Galata iskelelerinde, Tahtakale ve Küçükpazar, Uzunçarşı taraflarında görülen esnaftandır; içlerinde kadınlar, ayak esnaflığına çekirdekten yetişen çocuklar da vardır: M...

İkinci Abdülhamid devri sonları Fatih, Saraçhanebaşı, Şehzadebaşı, güzergâhında, evleri cadde üstünde veya caddeye yakın olanları, sabahın alaca karanlığında, tatlı uykularından uyandıran gür, tiz, heceleri uzata uzata bir ses çınlardı: — Âlâ çayır pey...

Kış günleri bazı kimseler omuzlarında büyük bir desti içinde: “Koyu pekmez! Bal gibi pekmez! Antep balı pekmez!” diye satarlardı. Hayli vakit geçti, onlardan bir eser göremiyorum Vasıf Hiç Tahin pekmezciler, zamanımızda umumiyetle Safranbollu, Taşköprü...