Gecen asır sonlarında yaşamış kopuk bir genç; kalender halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzi: “Giridli idi, zan ederim ki rum dönmesi idi, belki de ihtidâ bile etmemişdi, müslümanlık zeyninde dolaşırdı, Leskofçalı Galib Bey tarafından o adadan uşak olarak get...

Yeşilköy’ün yollarından, Yeşilköy İstasyon Caddesi ile Fener Yolu Caddesi arasında ve köyün göbeğinden doğusuna doğru uzanır uzun bir sokakdır. Zümrüd sokağı, Yakutcu sokağı, 14 Mayıs Caddesi, Tilki sokağı ile kavuşak vardır. Hareket Ordusu Caddesi, Sa...

“Din ve devlet uğruna harbe gidip sağ yahut yaralı dönen nıüslümanlara verilen unvan ki o yolda ölenlere de şehid denilmiştir. İkinci Sultan Mahmud zamanında basılmış bir ziynet altınının adı Gazi Altını, bir un helvasının adı da Gaaziler Helvasıdır” (...

İkinci Sultan Mahmud zamanında basılmış bir altın paranın İstanbul halkı tarafından takılmış, adı ziynet altını olarak kullanılmışdır; Mısır Vâlisi Mehmed Ali Paşa Medîne ile Mekke’yi Vehhâbîlerin elinden kurtardıktan sonra Kâbe anahtarını bir heyetle ...

Kadıköyünde Gazhâne semtinin yollarından; Râsimpaşa sokağı ile İkbâliye sokağı arasında uzanır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 29/Gazhâne). İkbâliye sokağı tarafından gelindiğine göre iki araba geçecek genişlikde kabataş döşeli dik bir yokuş olarak...

Kadıköyünde Gazhâne semtindedir (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 29/Gazhâne). Kurbağalıdere caddesinde, Havagazı fabrikasının yanındadır. Adı geçen rehber paftasında gösterildiği gibi bir dere yatağı yoldur. İki kişinin yan yana ancak yürüyebileceği...

“1972 - 1973 mevsiminde Türkiye’de (İstanbul’da) ilk defa denenen bir tiyatro türü; günlük gazete olaylarından esinlenerek hazırlanan oyunlardan oluşan Gazete Tiyatrosu, denendiği bütün ülkelerde günlük oyun oynamakda ve olumlu karşılanmaktadır. Gazete...

1934 Belediye Şehir Rehberinin 19 numaralı paftasına göre Taksim’in Gümüşsüyü Mahallesi yolların, her iki başı da Asker Caddesi üzerinde bir dirsekli bir sokakdır; yerine gidilip bu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (kasım 1972). Ha...

Öncelikle günlük gazeteleri ve haftanın belli günlerinde yayınlanan gazetelerle dergileri bâyilerden veya gazete ve dergi idârehânelerinden alarak semtlere, mahallelere götürerek sokaklarda, meydanlarda, iskelelerde satanlara verilegelmiş unvan; sabide...

1952 de “İstanbul Gazeteciler Sendikası” adı ile kuruldu; kurucuları şunlardır: Cevad Fehmi Başkut (B.: Başkut, C. F., cild 4, sayfa 2193), Nâzım Ulusoy, Melih Yener, Ecvet Güresin, Sami Teziş, İhsan Tayşılı, İhsan Göğüs, Ahmed İhsan, Faruk Demirtaş (B...

Eminönü ilçesinin Küçükpazar nâhiyesinin Hacıkadın mahallesi yollarından; Mustafa Kemal Caddesi (zamanımızda Atatürk Bulvarı) ile Kâtib Çelebi caddesi arasındadır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 5/48). Üzerindeki ikişer katlı eski ahşab evler istim...

Recâmız üzerine İstanbul Gazeteciler Cemiyeti Genel Sekreterliği tarafından gönderilen aşağıdaki yazıyı bu şehir kütüğüne aynen koyuyoruz: “İstanbul’da bir Matbuat Cemiyeti kurulması hareketi, 1914 yılında başlamış ve 1917 yılında da “Osmanlı Matbuat C...

Geçen asrın sonlarında Unkapanı civârında Üçmihrablı Mescidde müezzin şâkirdliği yapmış bir genç; devrin kalender şâirlerinden Nebil Kaptan tarafından şu manzûme ile övülmüşdür: Gaayet nâzik pek güzelsin efendim Efendimsin efendimsin efendim. Uzun bo...

“Fransızca Gazette (okunuşu: Gazet) isminden; havâdis varakası, cerîde; vaktiyle harac tahsildarlarının arazinin ölçümünü yazdıkları kâğıd veya deftere cerîde denilirdi, sonra, mühim vak’aları kaydettikleri varakaya da cerîde denildi. Memleketimizde il...

Fatih ilçesinin merkez nâhiyesinin Kırkçeşme mahallesi sokaklarından, Mustafa Kemal (Atatürk Bulvarı) caddesi ile Kırkçeşme sokağı arasında uzanır ve Bozdoğan Su Kemerinin dibinden geçer (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 6/64). Mustafa Kemal Caddesi ...

Bozdoğan Su Kemerinin Haliç tarafına bakan yüzünün hemen önünde ve Atatürk Bulvarının kenarında bir medrese ile sebil, türbe ve ufak bir hazîreden mürekkeb bir mimarî manzûmedir; onaltıncı yüzyıl sonlarında inşâ edilmiş olup Türk yapı sanatının güzel e...

Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor: “Kasımpaşadadır, bânisi Yeniçeri Ocağı çorbacılarından olup Paşakapusunda müstahdem muhzir ağadır; mescidin mahallesi yokdur”; Tahsin Öz de “İstanbul Camileri” isimli eserinde; “Bu mescidden bir eser kalmamışdır..”...

Birinci Sultan Mahmud zamanında saray ricâlinden bir ak hadım ağa; Haydarpaşa’daki meşhur Ayrılık Çeşmesinin bânisi (B.: Ayrılık Çeşmesi, cild 3, sayfa 1631); hayatı hakkında başka bilgi edinilemedi.

Kasımpaşa’da kendi adına nisbetle anılmış bir mescidin bâni bir yeniçeri çorbacısı; Paşakapusunda muhzir ağalık hizmetinde bulunmuş; hayatı hakkında bilgi edinilemedi. Bibl.: Hadikatül Cevâmi, II.

1885 ile 1890 arasında ayak takımından yakışıklı bir delikanlı Hasköy’de kayıkcı kahvehânesinde yalın ayaklı, yarım pabuçlu, üstü başı çul çaput garibandan bir çırak iken, zamanın namlı zengin yosmalarından Şamlı Dürdâne Hanım tarafından himâye edilmiş...

Onaltıncı asır sonlarında, Üçüncü Sultan Mehmed devrinde Enderunu Hümâyunda büyük nüfuz sahibi bir saray zâbi bir tavâşî, ak hadım ağa (B.: Ak Ağalar, cild 1, sayfa 494; Bâbüssaade Ağası, cild 4, sayfa 1776). İstanbul’da kendi adına nisbetle anılan ve ...

Beşiktaş’da idi, bânisi onaltıncı yüzyıl ulemâsından Bursa’lı Gazâlî Mehmed Efendidir (B.: Gazâlî, Bursa’lı). Zamanımızda mevcut değildir, yeri dahi bilinmiyor.

Geçen asır başlarında yaşamış bir kopuk delikanlı; kalender şâir Üsküdarlı Âşık Râzi’nin evrâkı metrûkesi arasında Çardak Kolluğu çorbacısı Galatalı Hüseyin Ağa defterinde şu manzûme ile övülmüşdür: Berber eli değmemiş sırma saçlar yelesi İtliğinden k...

Geçen asır sonlarında İstanbul’da yaşamış Bektâşi fukarâsından bir kalender; hemşehrisi Âşık İbrahim’in defterinde onun şânında iki manzûme vardır, biri Gazâlî’nin ağzından yazılmışdır: Nelere katlanmışız nelere katlanırız Yalun ayak yürürüz gün olur ...