“Din ve devlet uğruna harbe gidip sağ yahut yaralı dönen nıüslümanlara verilen unvan ki o yolda ölenlere de şehid denilmiştir. İkinci Sultan Mahmud zamanında basılmış bir ziynet altınının adı Gazi Altını, bir un helvasının adı da Gaaziler Helvasıdır” (Türk Lûgatı). Tarihimizde Fatih Sultan Mehmed, Yavuz Sultan Selim, Kanunî Sultan Süleyman, Üçüncü Sultan Mehmed (Eğri Seferinden sonra), Dördüncü Sultan Murad (Revan Seferinden sonra), Dördüncü Sultan Mehmed (Polonya Seferinden sonra), Üçüncü Sultan Selim (Mısır’ın istirdâdından sonra), İkinci Sultan Mehmed (Mekke ve Medine’nin Vehhâbiler elinden kurtarılmasından sonra), İkinci Sultan Abdülhâmid (Yunan Harbinden sonra), Beşinci Sultan Mehmed Reşad (Çanakkale Zaferinden sonra) gaazi unvanını almışlardır. İstanbul’un fethinden önce de Birinci Süleyman (Emîr Süleyman) ve Musa hariç, bütün Osmanlı pâdişahları bu büyük unvanı taşımışlardı, hattâ hânedanın kurucusu Osman Bey “Osman Gazi”, Fatih Sultan Mehmed’in babası İkinci Sultan Murad da “Gaazi Hünkâr” diye anılırlar. Tarihimizde “Gaazi” unvanlı kumandanlarımız pek çokdur; hattâ isimleri bu unvan ile birlikde geçmiş çavuşlar, neferler vardır. İstanbul civarında da “Gaazi” unvanlı mekânlar vardır, Erenköy ve civarının fâtihi “Ali Gaazi Baba”, Beykoz ve civarının fâtihi “Gaazi Yunus” gib...

“Din ve devlet uğruna harbe gidip sağ yahut yaralı dönen nıüslümanlara verilen unvan ki o yolda ölenlere de şehid denilmiştir. İkinci Sultan Mahmud zamanında basılmış bir ziynet altınının adı Gazi Altını, bir un helvasının adı da Gaaziler Helvasıdır” (Türk Lûgatı). Tarihimizde Fatih Sultan Mehmed, Yavuz Sultan Selim, Kanunî Sultan Süleyman, Üçüncü Sultan Mehmed (Eğri Seferinden sonra), Dördüncü Sultan Murad (Revan Seferinden sonra), Dördüncü Sultan Mehmed (Polonya Seferinden sonra), Üçüncü Sultan Selim (Mısır’ın istirdâdından sonra), İkinci Sultan Mehmed (Mekke ve Medine’nin Vehhâbiler elinden kurtarılmasından sonra), İkinci Sultan Abdülhâmid (Yunan Harbinden sonra), Beşinci Sultan Mehmed Reşad (Çanakkale Zaferinden sonra) gaazi unvanını almışlardır. İstanbul’un fethinden önce de Birinci Süleyman (Emîr Süleyman) ve Musa hariç, bütün Osmanlı pâdişahları bu büyük unvanı taşımışlardı, hattâ hânedanın kurucusu Osman Bey “Osman Gazi”, Fatih Sultan Mehmed’in babası İkinci Sultan Murad da “Gaazi Hünkâr” diye anılırlar. Tarihimizde “Gaazi” unvanlı kumandanlarımız pek çokdur; hattâ isimleri bu unvan ile birlikde geçmiş çavuşlar, neferler vardır. İstanbul civarında da “Gaazi” unvanlı mekânlar vardır, Erenköy ve civarının fâtihi “Ali Gaazi Baba”, Beykoz ve civarının fâtihi “Gaazi Yunus” gibi (B.: Ali Gazi Baba, cild 2, sayfa 667; Beykoz Gazi Yunus Mezarlığı, cild 5, sayfa 2662). Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu ve ilk cumhurreisi Mustafa Kemal Paşa’ya da Sakarya Zaferinden sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Gaazi unvanı verilmiş, ve Mustafa Kemal Paşa, yurt içinde de, yabancı ülkelerde de, Atatürk soyadını alıncaya kadar sâde “Gaazi” diye anılmışdı. Bu isimle dilimizde, dolayısı ile İstanbul ağzında güzel deyimler vardır; “Dönersem Gaazi, ölürsem Şehid” denilir; eski kadınlar erkek evlâdlarını emzirirken “Bir memem Gaazilik, bir memem Şehidlik” derlerdi.