Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
GAZANFER (Apiko)
1885 ile 1890 arasında ayak takımından yakışıklı bir delikanlı Hasköy’de kayıkcı kahvehânesinde yalın ayaklı, yarım pabuçlu, üstü başı çul çaput garibandan bir çırak iken, zamanın namlı zengin yosmalarından Şamlı Dürdâne Hanım tarafından himâye edilmiş, kahve peykesinde yatar kalkar delikanlı, uşak adı altında oynaş olarak konağa alınmışdır ve hemen süslenmiş, bir Apiko (Şık) küçükbey olmuşdur. Şöhreti yosmalar ve kalenderler arasında öylesine yayılmıştır ki, meşhur Kargopulos fotoğrafhânesinde çekilmiş ve gündüz kâğıtlarına basılmış, kartona yapıştırılmış bir resmi hayranları tarafından bir gümüş mecidiyeye satın alınırdı, o resimlerden biri devrin kalender halk şâiri Âşık Râzi’nin evrakı metrûkesi arasında görülmüşdur. Râzi resmin arkasına da şu kıt’aları yazmışdır:
Dünkü çıplak ayaklı kahvehâne şâkirdi,
Gazanferi bu ara gördünüz mü efendim?
Paşazâde sanırsın, gaayet ile apiko,
Mühmelândan o bıçkın, sırım gibi levendim.
Hey çapkın Gazanfer hey, eski çalımın nerde?
İri kıyım ayağın nakşı kalırdı yerde,
Topuğun güm güm sesi demirden güllelerde,
Şimdi elde şemsiye, çıtkırıldım bey oldun,
Elden ele geziyor resmin matmazellerde.
Şamlı Dürdâne Hanımın ölümünden sonra (B.: Dürdâne Hanım, Şamlı, cild 9, sayfa 4828) eski hâlinden de beter bir sefâlete düşmekden, Âşık Râzi’nin delâlet...
⇓ Read more...
1885 ile 1890 arasında ayak takımından yakışıklı bir delikanlı Hasköy’de kayıkcı kahvehânesinde yalın ayaklı, yarım pabuçlu, üstü başı çul çaput garibandan bir çırak iken, zamanın namlı zengin yosmalarından Şamlı Dürdâne Hanım tarafından himâye edilmiş, kahve peykesinde yatar kalkar delikanlı, uşak adı altında oynaş olarak konağa alınmışdır ve hemen süslenmiş, bir Apiko (Şık) küçükbey olmuşdur. Şöhreti yosmalar ve kalenderler arasında öylesine yayılmıştır ki, meşhur Kargopulos fotoğrafhânesinde çekilmiş ve gündüz kâğıtlarına basılmış, kartona yapıştırılmış bir resmi hayranları tarafından bir gümüş mecidiyeye satın alınırdı, o resimlerden biri devrin kalender halk şâiri Âşık Râzi’nin evrakı metrûkesi arasında görülmüşdur. Râzi resmin arkasına da şu kıt’aları yazmışdır:
Dünkü çıplak ayaklı kahvehâne şâkirdi,
Gazanferi bu ara gördünüz mü efendim?
Paşazâde sanırsın, gaayet ile apiko,
Mühmelândan o bıçkın, sırım gibi levendim.
Hey çapkın Gazanfer hey, eski çalımın nerde?
İri kıyım ayağın nakşı kalırdı yerde,
Topuğun güm güm sesi demirden güllelerde,
Şimdi elde şemsiye, çıtkırıldım bey oldun,
Elden ele geziyor resmin matmazellerde.
Şamlı Dürdâne Hanımın ölümünden sonra (B.: Dürdâne Hanım, Şamlı, cild 9, sayfa 4828) eski hâlinden de beter bir sefâlete düşmekden, Âşık Râzi’nin delâleti ile Tophâne müşiri Zeki Paşanın himâyesi kurtarmış, müşirlik kahve ocağının idâresi aslı Hendekli olan Gazanfer’e verilmişdir. Meşrutiyetin ilânından sonraki hayatı tesbit edilemedi.
İlk çalışdığı yer olan Hasköy’deki kayıkcı kahvehânesi, hayatı çok acıklı bir roman konusu olan Gürcü Nusret’in işlettiği kahvehâne olacakdır (B.: Nusret, Kahveci Gürcü). Hendekli olan Apiko Gazanfer’in de bir Gürcü genci olması, Şamlı Dürdâne’nin âguuşunda hanım oynaşlığına başlaması da, ustası ve hâmisi Nusretin bir kaatil olarak müebbed hapse mahkûmiyetinden sonra başlaması muhtemeldir.
Vâsıf HİÇ
Apiko Gazanfer
(Resim : Sabiha Bozcalı)
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
IAM110408
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Sabiha Bozcalı
Description
Volume 11, pages 6023-6024
Note
Image: volume 11, page 6023
See Also Note
B.: Dürdâne Hanım, Şamlı, cild 9, sayfa 4828; B.: Nusret, Kahveci Gürcü
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.