576-600 / 1037
Encyclopedia

ÇAPRAST (Yetvart)
Sahne sanatkârı; aktör Mikayel Çaprast’ın oğludur; 1892 de Üsküdar’da doğmuştur.
Sahne hayatın,a 1909 tarihinde “Hür Tiyatro” da atılmıştır. 1910 da Zarifyan’ın idare ettiği heyete katılmıştır. Bir müddet Arşak Benliyanla birlikde de faaliyet göstermiş...
Encyclopedia

ÇAPKINLIK İŞARETLERİ
Türk ve müslüman kadın ve kızlarının örtü altında bulunduğu devirlerde de erkek ile kadın arasında gönül oyunları ola gelmişdir; öylesine ki büyük muharir Ahmed Râsim bu konuda millî kütübhânemize “Fuhşi Atik” (Eski Fuhuş) adı ile ölmez bir eser bırakm...
Encyclopedia

ÇAPKIN HIRSIZ
1957 ile 1959 arasında vak’aları İstanbulun günlük gazetelerine eğlence konusu gibi aksetmiş, mizah gazetelerine fıkralar ve karikatürler ilhâm etmiş 22 yaşında asker kaçağı yakışıklı bir delikanlıdır; Bursalı ve adı Erdoğan Erdem olan bu genc girdiği ...
Encyclopedia

ÇAPKIN, ÇAPKUN
Süratli giden at, eski İstanbul ağzında çok kullanılmışdır, meselâ müverrih Naîmâ Efendi Dördüncü Sultan Muradın gözdesi Abaza Mehmed Paşayı nasıl îdam ettirdiğini anlatırken: “O gece Padişah Anadolu Hisarında Bostancıbaşı Doce Mehmed Paşanın bağçesind...
Encyclopedia

ÇAPKIN
Hüseyin Kâzım “Büyük Türk Lûgatı” nda bu kelimenin çapmak masdarından sıfat olduğunu söyledikten sonra: “sürtük, derbeder, külhanbeyi, huvarda, zendost” manâlarını veriyor; “uçarı çapkın = Ele avuca sığmaz haşarı; çapkınlık = serserilik, âvârelik, ahlâ...
Encyclopedia

ÇAPIN (Hâlid)
Gazeteci; 1936 da Çanakkalede doğdu; gümrük memurlarından Ömer Çapın’ın oğludur, annesinin adı Emine Hanımdır; babasının memuriyetleri îcâbı ilk tahsilini Marmarisde, orta tahsilini İzmir Orta Okulu ile İstanbulda Kabataş Lisesinde yapdı; Gazetecilik O...
Encyclopedia

ÇAPARİZ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberinde Eminönü Kazâsının Kumkapu Nâhiyesinde Bayram çavuş Mahallesi Sokaklarından (Pafta/ 3/23); Kumkapu Meydanı ile demir yolu boyu arasında uzanır; Çakmaktaşı Sokağı, Kürkcü Kuyusu Sokağı ve Kömürcü Mustafa Sokağı ile kavuşakl...
Encyclopedia

ÇAPARİ
Aşağıdaki mâlûmâtı Karakin Bey Deveciyan’ın “Balık ve Balıkcılık” isimli ölmez eserinden alıyoruz (B.: Balık ve Balıkcılık.
“Müteaddid iğneleri hâiz olan ve el ile, çekip bırakmak sûreti ile kullanılan olta takımına Çapari denilir.
“Çapari üç kısma ay...
Encyclopedia

ÇAPARİ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberinde Boğaziçinde İstinye Köyünün sokaklarından, Yalıboyundaki İstinye Caddesi ile Kayıkcı Hüsnü Sokağı arasında uzanır bir dirsekli bir sokakdır; İstinyenin Vapur İskelesi tarafındaki kısımdadır (Pafta 22/İstinye). Yerine gidi...
Encyclopedia

ÇAPANOĞLU (Münir Süleyman)
Yarım asrı aşmış ömrü boyunca geçimini yalnız basın âleminde temin etmiş has damgası ile gazeteci; her konuda bilgiye dayanarak yazmış bir kaleme sâhib muharrir; o kaleme sâhib olabilmek için yazdığının kat kat fazlasını okumuş adam; meclis adamı, gönü...
Encyclopedia

ÇAPANOĞLU SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberinde Beyoğlu merkez nâhiyesinin Kuloğlu Mahallesi yollarından; bu mahallenin Firuzağa Mahallesi ile sınırını teşkil eden Hayriye Caddesi ile Turnacıbaşı Sokağı arasında uzanır bir merdivenli sokakdır; yine bir merdivenli sokak...
Encyclopedia

ÇAPAK BALIĞI
Tatlı su balıklarından. Sazan balığı soyundan bir balıkdır; vücudü çok basık bir gaayet geniş olup bıyıksızdır, Kızılkanad balığını çok andırır, fakat bunun elli santim boyunda ve 4-5 kilo ağırlığında büyükleri olur. Yüzgeçleri kısmen esmer, kısmen bey...
Encyclopedia

ÇAPA MARKA GIDÂ SANÂYİİ ANONİM ŞİRKETİ
Beşiktaşta Kılıçalipaşa semtinde Âsâriye Caddesindedir, 1918 de Nuri Çapa tarafından kuruldu, Türkiyenin en büyük hubûbat unu fabrikasıdır. 1935 senesine kadar geceli gündüzlü çalışdığı halde ancak Nuri Çapa âilesini geçindirebilecek kadar bir kazanç t...
Encyclopedia

ÇAPAÇUL
Batı türkcesinde İstanbul ağzında bir sıfat; “giyim kumaşına, kılık kıyâfetine, üstüne başına bakmıyan, dikkat etmiyen kimse; dağınık, derbeder, mal, eşya kıymeti bilmeyen”; misaller:
Baba oğluna çıkışır:
— Bu ne çapaçulluk oğlum!.. Ayaklarında yine t...
Encyclopedia

ÇAPA İLKOKULU
Denizabdal Mahallesinde Gökalp Ziya sokağında zemin katı ile beraber üç katlı beton bir binâdır. 1925 yılında Çapa’da Millet Caddesinde Kız Öğretmen okulu yanında Nazifpaşa konağının arsasına inşa edilmiştir. Şehremini Ördekkasap Mahallesinde Millet Ca...
Encyclopedia

ÇAPA AKŞAM KIZ SANAT OKULU
Adını aldığı semtte, Millet Caddesindedir. Okul ilk defa 1928 yılında Çapa’da şimdiki Selçuk Kız Sanat Enstitüsünün içinde ve ona bağlı olarak açılmıştır; önceleri Biçki-dikiş ve moda şubelerinden ibâretti, Enstitünün öğrencileri dağıldıktan sonra saat...
Encyclopedia

ÇAPA (Mehmed Nuri)
İş adamı, Çapa Marka gıdâ sanâyii fabrikasının kurucusu; 1894 de İstanbulda doğdu, Salih Efendi isminde bir kahvecinin oğludur. Beşiktaş Rüşdiyesinde okudu; Birinci Cihan Harbinde askerliğini Bahriyede, Bahriye Nâzırı Cemal Paşanın karagâhında kâtib ol...
Encyclopedia

ÇAPA
Mâlum şekilleri ile gemi çabası; çapayı, denizcilik târifimize âid metinlerde adı geçen “lenger” ile karışdırmamalıdır. (B.: Lenger).
Gemi çapası çok güzel bir İstanbul türküsüne de geçmişdir, bu türkünün notasını maalesef elde edemedik. (B.: Adalı Tü...
Encyclopedia

ÇAPA
İstanbulda meşhur semt; Şehremini ile Topkapusu arasında tepe üstü, havadar bir mevkîdir. Hangi münasebetle bu ismi taşıdığı bilinmiyor; biz Çapa adının çok eski, Romalılardan kalma olduğunu zan ediyoruz. Türk diline çapa ismi İtalyancadan geçmişdir, “...
Encyclopedia

ÇANTACI
Osmanlı İmparatorlarının sarayında Enderun adı altında toplanmış Zülüflü Ağalar (saray iç oğlanları) teşkilâtında Hazîne koğuşu zülüflülerinden birinin unvânı (B.: Enderun; Zülüflü Ağalar, Hazine Koğuşu; Topkapusu Sarayı); pâdişâhın günlük zâti masrafl...
Encyclopedia

ÇANTA
İkinci Sultan Abdülkhamit devrinde erkânı harp binbaşısı Manastırlı Rifat Bey adında bir zât tarafından çıkarılmış didaktik bir okul mecmuası; Cemiyeti Tedrisiyei İslâmiyenin en eski âzâlarından olan Rifat Bey (B.: Cemiyeti Tedrisiyei İslâmiye) kendi b...
Encyclopedia

ÇANKIRILI SANDALCILAR
Hâlen Kadıköyü ile Haydarpâşa iskeleleri arasında işleyen sandalcıların hepsi Çankırının Apsarı köyündendir. İstanbul iskelelerinde kayıcılık, sonra sandalcılık eskiden gedik usûlüne bağlı idi (B.: Gedik); hem yakıların sayısı dondurularak tesbit edilm...
Encyclopedia

ÇANTA
Batı türkcesinde isim, meşin, dağarcık, ufak hurç (H. Kâzım, Türk Lugatı).
Eşya çantası, evrak çantası, para çantası av ve avcu çantası olarak dört çeşidi vardır. İçine bilhassa mâdenî para konulan para çantası, artık pek ender olarak kullanılan örme v...
Encyclopedia

ÇANKIRILI LEBLEBİCİLER
Gurbetci Çankırılıların İstanbula gelenlerin bir kısmı leblebicilik yaparlar; İstanbulda bu iş Çankırılılara has gibidir; leblebicilerin de bir kısmı dükân sâhibidir, bir kısmı da büyük şehri sokak sokak dolaşan, hattâ civarında, etrafından en uzak köş...
Encyclopedia

ÇANKAYA (Ayten)
Ünlü aktris, film artisdi; 1938 de İstanbulda Taksimde doğmuşdur; babası müslüman olmuş Hâlid abdullah adında bir İngiliz mühendisi, annesi Kayserili çok zengin bir tüccarın kızı olan Hamide hanımdır. Hamide Hanımın annesi Besime Hanım da bir İngiliz m...
576-600 / 1037