Halk ağzında ve İstanbulun hâneberduş pırpırları argosunda “tâze ve körpe güzel kız veya oğlan” anlamında kullanılır. Bu kelime ile ağzı halk ağzı deyimler vardır: Çiçeği burnunda — Mesleğine yeni girmiş, bir işe yeni başlamış gençler hakkında kullanıl...

On sekizinci asrın son yıllarında Gümüşhânede gaayetle dilber bir köçek oğlan, bütün emsâli gibi bu isim köçeğin lâkabıdır, bu isim köçeğin lâkabıdır, asıl adı bilinmiyor; yine bir rum olacakdır, Mercan adında bir kolbaşının perverdesi, uşağı, mahbubu ...

Çiçek, Türk şiirinde müstesnâ bir yer tutar. Türklerin çiçeğe karşı gösterdikleri düşkünlük, türk ruhunun zarif asâlet ve necâbetinin en beliğ bir şâhididir. Kumaşlarımızda, halılarımızda, çinilerimizde, tahta ve bakır işçileriklerimizde, çiçek, umumiy...

1934 Belediye Şehir Rehberinde Fatih Kazasının Şehremini nâhiyesinde İbrahim Çavuş ve Denizabdal mahallesinde bir sokakdır; İbharim Çavuş Mahallesinde İbrahim Çavuş Sokağı ile Denizabdal Mahallesinde Haçamatçı Sokağı arasında uzanır; bu iki mahalle ara...

Batı türkçesinde gaayet hafif sesleri ifâde eder bir kelime (Türk Lugatı); ince, nâzik bir şeyin, kuru bir dalın, çubuğun kırılır iken çıkardığı ses. Meselâ İstanbul ağzında kesin, derin sessizlik karşılığı olarak: “Çıt yok...” denir. Yine İstanbul ağz...

Yaşlı fakat ateşli ve paralı dul kadınlar, kocadan yana dengini, küffünü bulamamış, oyna tâzeler, ırz ehli görünür, saman altında su yürütür yosmalar, âşifteler, yazın bilhassa cumâdan gayri tâtil günlerinde arabalarla Çırpıcı Çayırına giderler, ya ken...

Anadolu halkı ve aslı Anadoludan gelmiş bir kısım İstanbullular tarafından Rumeli türklerine hakaaret yollu takılmış isim, “türk zeyninde çingene” mânâsındadır. Tâzerû civan ger olursak çıtak Çengelistan olur kuştüyü yatak Galatalı Hüseyin Kıl kadar...

İstanbul’un batı güneyinde, şehrin surlarından başlayan ve geniş bostan ve çayırlarda Bakırköy’ün kuzey sınırlarına kadar geniş ve münhat yeşil bir ârazi uzanır. Civarı kireçli ve kumlu tepelerle sıralanmış bu yeşil arazinin altı, üst üste sıralanmış m...

Ruscuk âyanı Alemdar Mustafa Paşa ile onun etrâfında toplandıkları için Ruscuk Yârânı adını almış olan Üçüncü Sultan Selim tarafdârı devlet adamlarının bir hükûmet darbesi ile Sultan Selimi tekrar tahta oturtmaya karar verdikten sonra, Alemdar ile Rume...

Topkapu dışında, takriben eski ve yeni kale kapuları ortasına tesâdüf eden noktasının karşısındaki bir mevkide; Edirnekapu, Maltepe, Davutpaşa ve Yedikuleden gelen yolların kavuşağında ve arasında idi. Güzergâhı ve istikameti aşağı yukarı yeni açılan T...

Vakti ile İstanbulun en namlı mesirelerinden biri idi. Hıdrellezin ilk haftasından itibaren büyük şehrin halkı cuma günleri akın akın buraya gelir ve adına şimdi piknik dedikleri kır âlemleri yapardı (B.: Çırpıcı). Çırpıcı Çayırında akan derenin üzerin...

Çırpıcı, Silivrikapı hâricinde ve Davudpaşa ile Bakırköy arasında, büyük şehrin artık tarihe karışmış bir mesiresi ve iş yeridir. Buraya giden ve 1934 tarihli Şehir Rehberinde “Çırpıcı Caddesi” adı ile gösterilen esas yolunun başlangıç noktası Topkapu ...

Geçen asır sonlarına kadar kullanılmış küçük yelkenli gemilerden; hemen dâima tüccar malı yük taşırlar, bâzan yolcu da alırlardı; İstanbulda gayrı resmî ilk türk gazetesi “Tercemanı Ahval” in intişara başladığı 1860 yılında bizde deniz nakliyatı tamame...

Hâneberduş pırpılar argosunda “çirkin”; yalnız insanı kasdederek kullanılır; misâl: — Lâz Hasanın yeni dümbeleğini gördün mü? — Kırmızı kazaklı bir fırlama vardı yanında, eğer o ise, çırnık... Bu kelime hâneberduşlar argosuna gemici dilinden geçmiştir;...

Ra’fet Tevfik Beyin Üçüncü Galatasaray Resim Sergisinde teşhir edilmiş tablosu; zamanımızda kimin elinde, nerede olduğunu bilmiyoruz; 1911 yılındaki ateş âfetinin hazin sonu bir sanatkârın ifâdesi ile tesbit edilmiş bu tablo, İstanbul İtfaiye Müzesine ...

Boğaziçinde Sarıyer sularının ve o kaynak başlarındaki mesîrelerin en şöhretlisi; (Sarıyerdeki diğer suların isimleri: Hünkâr Suyu, Kestâne Suyu, Şifâ Suyu, Gürcü Suyu, Fındık Suyu, Ayazma Suyu, Mâden Suyu. Bütün bu isimlere bakınız). Bu sular ve mesir...

Fâtihin Çırçır semtini mahvetmiş bir ateş âfetidir; çoğu orta halli âile meskenleri olmak üzere 1500 binâ yanmış. Fâtih Camii dersiamlarından Konyalı Âtıf Efendi, binden fazla âileyi yuvasından külü üstünde bırakarak perişan etmiş bu yangın karşısındak...

Fâtih ilçesi merkez nâhiyesinin Sinanağa Mahallesi yollarından, Nevşehirli İbrahim Paşa Caddesi ile Haydar Caddesi arasında uzanır; bir başında Nevşehirli İbrahim Paşa Caddesi, Hattat İzzet Sokağı, Parmaklık Sokağı ile, öbür başında da Haydar Caddesi, ...

Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor: “Zeyrek kurbindedir; bânisi şeyhülislâm Kadızâde Şemseddin Ahmed Efendidir, 988 (1580) de vefât etmiş olub Küçükkaramanda cadde üzerinde bir yere defnedilmişdir. Bu mescidin mahallesi yokdur.” Çırçır Mescidi o havâ...

İstanbulda yaşamış bir ressamdır. Diran Çırakyan’ın büyük kardeşidir. Tarafımızdan tesbit edildiğine göre 1873 de, Üsküdarda doğmuştur. Yedikule Ermeni Hastahanesinin 1903, 1904 ve 1905 yılı salnamelerinde, Ermeni ressamları arasında adı geçmektedir. 1...

Ermeni asıllı bir sanatkâr, ressam, 1901 ile 1908 arasında Mektebi Mülkiyede resim hocalığı yapmışdır; hayatı hakkında, Yedikule Ermeni Hastahânesi salnâmesindeki bu malûmattan başka bilgi temin edilemedi. Kevork PAMUKCİYAN

Yukarı Boğazın Rumeli yakasında Tarabyanın sokaklarından; Çoban Sokağı ile Tarabya - Kefeliköy yolu arasında uzanır; köyün hemen göbeğindedir. Çoban Sokağı bu Çıra Sokağının devamı olarak köyün gerisindeki vâdiden sırtlara tırmanır. Çıra Sokağının Küçü...

Fâtihde meşhur bir semt; Fâtih Sultan Mehmed külliyesinin kuzeyindeki sahâdır ki 1934 Belediye Şehir Rehberinde 6 numaralı paftada 94 numara ile gösterilmiş olan Sinan Ağa Mahallesinin yeridir. Zamanımızda halk ağzında bu semt adı kullanılmaz olmuşdur ...

Ünlü bir mistik şâir, edip ve ressamdır. Osmanlı Bankası tahsildarı Arapkirli Kasbar Çırakyan’ın oğludur. 1875 de Üsküdarda doğmuş, ilk tahsilini Surp Haç Mektebinde yapmıştır. Henüz çocukluk çağında iken şiire ve bilhassa resme karşı büyük bir istidad...

Sanatsever bir ermeni zengini; şâir Mıkırdis Beşiktaşlıyan (B.: Beşiktaşliyan, Mıkırdiç) 1856 da bir tiyatro kurarak amatör temsilleri vermek istediğinde bu Andon Bey yalısının bir salonunu şâirin emrine tahsis etmiş ve bu yalıda M. Beşiktaşliyanın riy...