701-725 / 823
Encyclopedia

ATLAS MEVSİMİ
Atlas, Osmanlı sarayı an’anesinde kışlık kumaşlardan idi, saray ıstılahında kışa “Atlas mevsimi” denilirdi; aşağıdaki satırlar, Hafız İlyas’ın “Vekayii Letâifi Enderuniye” sinin Hicrî 1238 (M. 1822) yılı notlarından alınmıştır.
“Eylûl hulul edeli ahkâm...
Encyclopedia

ATLAS SOKAĞI
Üsküdarda iskele civarı sokaklarındandır; Hâkimiyetimilliye Caddesini Selmanpâk Caddesine bağlayan bir çarşı boyudur; Hâkimiyetimilliye Caddesiyle olan kavşağı, Yenivalide Camiinin musalla avlusuna çıkan kapısı karşısına rastlar, bu başından yüründüğün...
Encyclopedia

ATLAS, ATLASCILAR
İpekten dokunmuş muhtelif renklerde düz, hareli, kendi renginde kabartma çiçekli ve temas ile talkı bir ses çıkaran sert bir kumaştır. Esvablık, şallık olarak ve ekseriya gelinlik ve sünnetlik yorgan yüzü, yatak başlığı için kullanılır.
Vezirlerin, ve ...
Encyclopedia

ATLAS ÇIKMAZI
Üsküdarda iskele kurulmuş Türk sinema filmi müesseselerindendir; Nazif Duru ve Murad Köseoğlu’nun tesis ettikleri bir kollektif şirket olup kuruluş tarihi 18 Eylûl 1946 dır. Müessesenin idare merkezi Pangaltıda olup Kurtuluş Caddesinde Akın Sineması iç...
Encyclopedia

ATLAS ÇIKMAZI
Üsküdarda iskele civarında, Atlas Sokağı üzerindedir; kaba taş döşeli, bozukça, bir araba rahat girebilecek kadar geniş her iki yanı bahçe ve bostan, gayet uzun, tenha, ıssız sessiz bir çıkmazdır.
Ali Veren
Encyclopedia

ATLAMATAŞI CAMİİ
Unkapanında Atlamataşı Caddesi üzerindedir; Hadika-tül cevamide Arabacılar Mecscidi adiyle kayıtlıdır; yine bu esere göre Attar Hoca Halil Ağa adında bir zat tarafından yaptırılmış olup bânisinin nerede medfun olduğu malûm değildir; bir mescidi de Yeni...
Encyclopedia

ATLAMATAŞI MESCİDİ
Üsküdarda Atlamataşında, Hacıselimağa Kütüphanesi yanında, Selâmsız Caddesi ile Tenbelhacımehmed Sokağı kavşağında idi; yıkılmış ve yerine 23 üncü İlkokul yapılmıştır. Hadika-tül cevamide Tenbeller Mescidi adı ile kayıtlı olup “bânisi Elhac Mehmed Efen...
Encyclopedia

ATLAMATAŞI CADDESİ
Eminönü kazasının Küçükpazar nahiyesinin Hocagıyaseddin, Hacıkadın ve Yavuzsinan mahalleleri sınırındadır; eskiden İstanbulun en işlek caddelerinden biri olup Atatürk Bulvarının açılmasından sonra şeref ve faaliyetini kaybetmiş bulunan Unkapanı Caddesi...
Encyclopedia

ATLAMA SOKAĞI
Beyoğlu kazası Kasımpaşa nahiyesinin Sürurîmehmedefendi Mahallesi sokaklarındandır. Aynalıçeşme caddesi ile; İncekaş Sokağının Sürurîçeşmesi Sokağı ile yaptığı kavşak arasında uzanır.
Aynalıçeşme caddesinden girildiğine göre, iki arabanın ancak geçebil...
Encyclopedia

ATLAMATAŞI
Karadeniz boğazı dışında Rumelifenerine yarım saat mesafede bir deniz kayasıdır ki Boğaz balıkçıları tarafından nirengi noktası olarak kullanılır. Uzuncaburun ile bu Atlamataşı, bir kış dalyanı olan Marmaracık dalyanının sınırlarını teşkil ederler. Atl...
Encyclopedia

ATLAMAK, ATLATMAK
İstanbul basınında en kıdemli iki argo tâbiridir, günün mühim bir haberini bütün gazeteler almış iken alamamak, veya hiç bir gazete alamamış iken alıp kendi gazetesine ulaştırmak, ilk neşir muvaffakiyetini kazanmaktır. Haberlerde atlayan muhabirler ve ...
Encyclopedia

ATLAMA, ATLAMATAŞI
Küçükpazar ile Unkapanı arasındaki semtin adıdır ki Vefanın bulunduğu bayır ile deniz arasında biraz genişçe alçak bir saha teşkil eder; Şehir rehberi haritasına göre Hacıkadın ve Hocagıyaseddin mahalleleriyle etekleri ve Yavuzsinan Mahallesinden mürek...
Encyclopedia

AT KESTANESİ
İstanbul mesirelerini, bahçelerini, sokaklarını süsleyip gölgelendiren gayet güzel bir ağaçtır ki, süratle boy atar, şiddetli soğuklara dayanır, çiçekleri penbe yahut beyaz, bir nakil gibi donanır, meyvası tababette kullanılır, geniş yapraklariyle, göl...
Encyclopedia

AT KAYIĞI
İstanbul limanında romorkör ve araba vapurundan evvel kullanılan mavna yavrusu mirî kayıklardır ki, derin ve basit bir tekneden ibaretti; baş tarafında iki - üç çifte küreği vardı, bir küreğini en az iki kişi çekerdi, seferlerde, orduyu hümayun binek v...
Encyclopedia

ATİNAGORAS I
268 inci İstanbul Ekumenikal Ortodoks Patriği; 1886 da Yanyanın Çalapaula köyünde doğdu, oranın doktoru Metheos Spiru’nun oğludur; ruhâniliğe intisabından önceki adı Aristoklis’dir. İlk tahsilini kendi memleketinde gördükten sonra 1903 de onyedi yaşınd...
Encyclopedia

ATİNA BALI
Yunanistanın Osmanlı İmparatorluğu toprakları arasında bulunduğu zamanlar, asırlarca, İstanbulda en makbul bir bal idi. Yunanistandan gelenler tarafından İstanbul âyan, eşraf ve ricaline hediyelik getirilirdi. İkinci olarak da Girid balı gelirdi. On ye...
Encyclopedia

ATİS (İbrahim Hakkı)
Muharrir, tarih bilgini; soy adını bazı makalelerinde sadece “Atis” olarak bir takma isim imiş gibi kullanıp çoğu yazılarını memleketine nispetle “İbrahim Hakkı Konyalı” diye imzaladığı için “Konyalı” adı ile meşhurdu. (Rumî 1312) 1896 da Konyada Alâed...
Encyclopedia

ATİYE SOKAĞI
Beyoğlu kazası, Taksim nahiyesi, Harbiye Mahallesi sokaklarındandır. Teşvikiye tramvay durağı ve Maçka Caddesi kavşağı ile Emlâk Caddesi arasında uzanan ortası yüksekçe, iki araba geçebilecek kadar genişlikte, iki yaya kaldırımlı, kaba taş döşeli ve bo...
Encyclopedia

ATİKMUSTAFAPAŞA CAMİİ
Sanat tarihi bakımından gayet mühim eski bir Bizans kilisesi olan Atikmustafapaşa Camii, Belediye rehberine göre Fatih kazasının, Fener nahiyesinde, 112 numaralı Balat - Karabaş mahallesinde bulunmaktadır. (İstanbul Rehberi, harita 8). Ayvansaray semti...
Encyclopedia

ATİKMUSTAFAPAŞA MAHALLESİ
Fatih kazasının Fener nahiyesi mahallelerindendir; Surlar ve Balatkarabaş, Mollaaşkı ve Avcıbey ile çevrilmiştir; sınır, sokak ve caddeleri şunlardır: Ayvansaray Caddesinin bir parçası, Ayvansaraykuyu Sokağı, Mustafapaşabostanı Sokağının bir parçası, Y...
Encyclopedia

ATİNA (Pansiyoncu Madam)
Zamanımızın son yirmi yılı içinde Beyoğlunda pansiyonculuk adı altında randevuculuk yapmış bir rum kadını; evi Tokatlıyanın köşesinden aşağı, Tarlabaşına doğru sapan Salak Sokağında, sol kolda idi. Dört beş katlı, büyükçe bir binadır.
Her milletten nad...
Encyclopedia

ATİKALİPAŞA CAMİ SOKAĞI
Fatih kazasının Karagümrük nahiyesinin Beyceğiz mahallesi sokaklarındandır; Fevzipaşa tramvay caddesi (Fatih - Edirnekapı tramvay caddesi) ile Hasanfehmipaşa caddesi arasındadır. Tramvay caddesi kavşağından yüründüğüne göre ilk yirmi beş adımlık kısmı ...
Encyclopedia

ATİKALİPAŞA CAMİİ, yahut SEDEFCİLER CAMİİ (Çenberlitaşda)
Sultanahmedden Bayazıda doğru giderken, tramvay caddesi (Divanyolu) üzerinde, Çenberlitaş yanında, İstanbulun vezir hayratı büyük ve eski camilerinden biridir; bânisi İkinci Beyazıdın Sadırâzamı Hadım Ali Paşadır. Semtin eski adına nisbetle Sedefciler ...
Encyclopedia

ATİKALİPAŞA CAMİİ, yahud ZİNCİRLİKUYU CAMİİ
Bânisi, İkinci Bayazıd devrinin en namlı sadrâzamlarından Hadım Ali Paşadır (B.: Ali Paşa, Hadım); mimarı bilinmiyor. Tamamen Anadolu tesiri altında yapılmış müstatil plânlı, ortada iki ayak üstüne altı kubbelidir. Haricen bir sıra taş iki sıra tuğla i...
701-725 / 823