101-125 / 823
Ansiklopedi

AYVAR
Hüseyin Kâzım Bey Büyük Türk Lûgatında: “Serseri, çapkın; hilekâr; kurnaz” diyor; ve tasrih eylemeden Nedim’in bir hamamiye ile başladığı meşhur kasidesinde üryan bir nevcivan ağzından yazdığı beyti misal olarak kaydediyor; Nedim’in bu beytinde kulland...
Ansiklopedi

AYVAZHAN (Apraham)
Ermeni muharrirlaerinden; 1846 yılında İstanbulda doğmuş ve 5 Eylûl 1909 da Yedikule Ermeni hastahanesinde ölmüştür.
A. Ayvazyan Kumkapı Ermeni Mektebin de okuduktan sonra henüz 19 yaşında iken Harputta muallimlik yapmış, az sonra İstanbula dönerek bir...
Ansiklopedi

AYVAZYAN (İskuhi)
Tanınmış bir ermeni kadın ses san’atkârıdır. Dr. Nişan Ayvazyan’ın zevcesi ve heykeltraş Agop Arabyan’ın da teyzesidir. 1900 de Beyoğlu’nda vefat etmiştir.
Emsalsiz kudrette bir “Forte chanteuse” olan Madam Ayvazyan, İtalyada ve Paris Konservatuarında ...
Ansiklopedi

AYVAZYAN (Nişan Efendi)
İstanbul’un namlı ermeni tabiblerindendir. 1844 de doğmuş ve 24 Ağustos 1907 de Beyoğlunda vefat etmiştir.
1870 de İtalyada diplomasını aldıktan sonra İstanbul’a dönerek, 1874-1877 yılları zarfında Yedikule Ermeni Hastahanesinde başhekim olmuştur, ve u...
Ansiklopedi

AYVAZYAN (Kapriyel Başpiskopos)
Ermeni aslından büyük Rus deniz ressamı Ohannes Aivazowsky = Ayvazyan’ın büyük kardeşi ve Rus Ermenileri üdebasından (B.: Aivazowsky). İki ciltlik bir Osmanlı tarihi vardır, 1841 de basılmıştır. 1857 Mayısında İstanbula gelmiş, kısa bir müddet kaldıkta...
Ansiklopedi

AYVAZ ALİ (Kayıkcı Güzeli)
Bir meddah hikâyesi kahramanıdır.
Samurkaş Ayvaz Ali İkinci Sultan Mahmut zamanında Sirkeci iskelesindeki kayıklardan birinde sabahtan akşama denize kürek çalan bir kayıkçı şehbazı idi. Henüz on sekiz yaşında bir nevcivan olup samur kâkülü alnına dökül...
Ansiklopedi

AYVAZ ŞAH (Küpeli)
Onyedinci Asır ortasında namlı köçeklerden, meşhur Ahmed Kolu’nun oyuncularından Balatlı “âfitab misal” bir Çingene oğlanıdır. Hayatı hakkında başka bir kayda rastlanmamışdır (B.: Ahmed Kolu).
Bibl.: Evliya Çelebi, I.
Ansiklopedi

AYVAZ (Üsküdarlı Kasabbaşıoğlu)
Köroğlu hikâyelerinin ve rivayetlerinin hepsinde rastlanan bir kahraman; Köroğlunun, güzelliğini ve yiğitliğini işitip kaçırdığı, Çamlıbel’e getirdiği delikanlı.
Bir çok rivayetlerde Köroğlunun Ayvaz’a uzaktan uzağa âşık olduğu anlatılır; fakat İstanbu...
Ansiklopedi

AYVAZ
Eski kibar konaklarında en kaba işlerde kullanılan uşaklara verilmiş isimdir; ekseriya ermeni, yahudi, kürd olurlardı; başlıca vazifeleri şunlardı:
1 — Mutbakdan (matbah, mutfak) sahanlığa ve hareme yemek taşımak. Konaklarda yemeği erkek aşçılar pişiri...
Ansiklopedi

AYVAZ (Bir Köroğlu bir)
İstanbul avam sohbetinde kullanılan sözlerden, çocukları olmayan karı koca; misal: — Malûm ya... Kalabalığımız yok, bir köroğlu bir ayvaz.
Ansiklopedi

AYVANSARAY YANGINLARI
İstanbulun bu semti, tarihî büyük yangınların birkaçında baştan başa harap olduktan başka, kendi sınırları içinde çıkan ateş âfeti ile de birkaç defa mahvolmuştur.
1755 (H. 7 Şaban 1168) yangını — Pazar gecesi sur içinde bir evden çıktı, poyraz ile sür...
Ansiklopedi

AYVATYAN (Matteos)
Ermeni muharrirlerinden; Mıgır Kalfa isminde bir zatın oğludur, 1830 da Kayserinin Muncusun köyünde doğmuştur. On altı yaşında İstanbula gelerek Samatyadaki Sahakyan Mektebinde okumuş, 1852 - 1858 yılları arasında ermenice “Masis” mecmuasında yazıları ...
Ansiklopedi

AYVA SOKAĞI
Beyoğlu kazası, merkez nahiyesinin Çukur Mahallesi sokaklarındandır. Karakurum ve Çukur Sokakları arasında uzanır. İki araba genişliğinde ve kaba taş döşelidir. Evler, ekserisi üçer kat olan kâgirlerdir. Sekenesini Rumlar teşkil eder.
Sokağın kayda değ...
Ansiklopedi

AYVANSARAY MESCİDİ
Ayvansaray kapısı dışında, Ayvansaray Caddesi ile Ayvansaray Kuyu Sokağı kavşağı köşesindedir- halk ağzında Korucumehmedağa Mescidi diye maruftur. Bu satırların yazıldığı sırada Evkafça kadro dışı bırakılmış, mimarî kıymeti olmıyan kırmızı aşı boyalı h...
Ansiklopedi

AYVANSARAY KUYU SOKAĞI
Ayvansaray semti ile Fener Nahiyesinin Balat Karabaş ve Atikmustafapaşa Mahalleleri arasında sınır teşkil eden sokaklardan biridir; Ayvansaray Caddesiyle Aya Vlaherna (Panaiya) kilisesinin bahçesi arasında uzanır ki, bu bahçenin önünde Derviş Alizade v...
Ansiklopedi

AYVANSARAY VAPUR İSKELESİ SOKAĞI
Ayvasaray Caddesinden girildiğine göre, sağ tarafı Fatih Kazası Fener Nahiyesinin Balat Karakaş Mahallesine, sol tarafı aynı kazanın Eyyub Nahiyesinin Abdulvedut Mahallesine aid bir sokaktır. Üç araba geçebilir. Solda, köşe başındaki bakkalı müteakip, ...
Ansiklopedi

AYVANSARAY KÜLHANI SOKAĞI
Fâtih kazası Fener Nahiyesi, Atikmustafapaşa mahallesi sokaklarındandır. Mustafapaşa Bostanı ve Damataşı sokakları arasında uzanır.
Bir toprak yoldur, ilk zikredilen sokaktan girildiğine göre, bir araba genişliğinde ve çok bozuktur, az ötede genişliyer...
Ansiklopedi

AYVANSARAY KALAFAT YERİ
Ayvansaray sahilinde Ayvansaray Musevi hastahanesi ile Ayvansaray vapur iskelesi arasındaki yarım adacık üzerinde Halicin ve belki İstanbulun en büyük kalafat yeridir.
Bu satırların yazıldığı 1947 yılında Kalafat yerinin sahipleri şu zatlar idi ki heps...
Ansiklopedi

AYVANSARAY GİZLİ TOPLANTISI
Şeyhülislâm Feyzullah Efendi ile evlât ve yârânının felâketine, İkinci Mustafanın tahttan indirilip Üçüncü Ahmedin cülûsuna varan ve Türkiye tarihine Edirne Vak’ası adı ile geçen askerî ihtilâlin başlıca simaları pek az sonra, hükûmet otoritesi bakımın...
Ansiklopedi

AYVANSARAYDA LONCA MEYHANELERİ
İstanbulun eski gedikli meyhanelerinin en meşhurlarından iki tanesi de Ayvansarayda Loncada idi; her ikisinin de sahibi Musevi olan bu meyhaneler “Ayvalı” ve “Yavaşko” isimleriyle maruftu; geçen asrın muharrirlerinden olup yazılarında devrini tespit et...
Ansiklopedi

AYVANSARAY HİSARÖNÜ SOKAĞI
Fatih kazası Fener Nahiyesinin Balat Karabaş Mahallesi sokaklarındandır. Ayvansaray Caddesi ile Çember Sokağının yaptıkları kavuşakta başlayıp Demirhisar Caddesine paralel olarak gider ve ileride yine ona kavuşur.
Zikredilen kavuşaktan girildiğine göre...
Ansiklopedi

AYVANSARAYDA LONCA
Lonca adını alan Ayvansarayın iç kısmı, Büyükşehrin, Sulukule ile beraber en kesif çingâne kolonilerinden biridir. Lonca Çingeneleri İstanbulun saz ve söz, iyş ve nûş âlemlerinde her zaman en zengin takımları çıkarmıştır; beynelmilel kıymetiyle bohem h...
Ansiklopedi

AYVANSARAY
İstanbulun Haliç yalısı semtlerinden, kara suriyle deniz surunun birleştiği köşede, sur dışının Haliç kenarındaki son parçası ile sur içinin bir kısmını ihtiva eder ki Balat Karabaş, Atik Mustafapaşa ve Abdülvedûd mahallelerinin oldukça geniş bir parça...
Ansiklopedi

AYVANSARAY CADDESİ
Eyyubu Büyükşehrin merkezine bağlayan büyük caddenin, Arslan iskelesiyle İstanbul kara surlarının Haliç ucu arasında uzanan kısmıdır. Arslan iskelesinden yüründüğüne göre, 3 araba geçebilecek kadar geniş, paket taşı döşeli bir yoldu; sağdaki Bakkal Bay...
Ansiklopedi

AYVALI
Geçen asır sonlarında, Ayvansarayda Loncada İstanbulun eski gedikli meyhanelerinden bir namlı meyhane idi.
101-125 / 823