Kamyon ve kamyonetlerin bulunmadığı yakın geçmişe kadar İstanbul içinde ve civarında inşaat yerlerine kereste, kum, kireç ve taş gibi yapı malzemesi, İstanbulda yerleşmiş İranlıların ayak takımı eşeklerle taşırlardı. Meselâ bir kamyonun getireceği kumu...

Hâneberduş pırpırılar argosunda cezâevi, mahbushâne; misâl: iki adam konuşur: — Ortalıkda görünmüyorlar, Bursalı ile sakallısı nerede: — Eşek Cennetinde!..

Zamanımızda gizli kesim yerlerinde pek çok eşek kesildiği, bu eşek etlerinin bir kısmının bâzı aşcılarla lokantacılara satıldığı, büyük bir kısmından da sucuk yapıldığı İstanbul gazetelerinde sık sık görülmektedir. Haberler, zâbıta baskınları ile meyda...

Karadeniz Boğazı ağzına yakın, Irva’nın şimâlinde, Elmas Burnunun doğusundaki koyun önünde iki küçük adacıkdır, yerine gidilip görmek imkânı bulunamadı (B.: Elmas Burnu, clid 9, sayfa 5026)

İkinci Meşrutiyetde çıkmış mizah gazetesi; adını Sakallı Rıfkı Bey bulmuş, Baha Tevfik Bey tarafından çıkarılmışdır. (B.: Baha Tevfik, cild 4, sayfa 1861). İmtiyazı alınır iken tereddüd edilmişdi; Matbuat Umum Müdürlüğü “Eşek” adını edebe aykırı bulabi...

“Türkçe isim; yüke ve binmeye yarar mâruf hayvan; merkeb, himar. Mecâzen: Ahmak, akılsız, idraksiz, kaba, münâsebetsiz adam; eşeklik: Kabalık, budalalık, münâsebetsizlik” (Kaamusu Türkî). İstanbul ağzında “eşek” tezyif yollu hitabların en hafifidir; hi...

Çeşidli cinsleri ile malûm hayvan; İstanbulda yüz yıllar boyunca hem yük, hem binek hayvanı olarak kullanılmışdır. Bayram yerlerinde çok süslü palanlar vurulmuş eşeklerle çocuklar dolaştırılmışdır; bâzı mahalle sakaları tarafından, sureti mahsusada yap...

Eve girmeyen, çarşı boylarından, dükkânlardan ayak üstü kapkaç yolu ile öteberi çalap kaçan hırsızlarla yankesicilere İstanbul’da Tanzimat devrine kadar devam etmiş, Türkiyenin bâzı şehirlerinde de imparatorluğun son günlerine kadar sürmüş bir cezâdır....

“Levend edâlı; serbest tavırlı; kabadayı; mağrur” (Şemseddin Sâmi Kaamûsu Türkî); eski metinlerde çok geçer; kalender meşreb şâirler ise bu sıfatı, yukardaki anlamlarla birlikde bilhassa alımlı, çalımlı güzel delikanlılar şânında kullanmışlardır; bu ar...

Üsküdarda Doğancılar semti yollarından, Ehrem Sokağı ile Gündoğdu Caddesi arasındadır. (1934 Belediye Ş.R. pafta 27). Gündoğdu Caddesi tarafından gelindiğine göre bir arabanın rahat geçeceği genişlikde kabataş döşeli, önce düz, sonra yokuş bir yoldur. ...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eminönü ilçesinin Bayazıd Bucağının Kalenderhâne Mahallesi sokaklarından olup Mustafa Kemal Caddesi ile Burmalı Mescid Sokağı arasında ve Bozdoğan Su kemeri boyunca uzanır (1934 B.Ş.R. pafta 4/50); istimlâk edilmiş, ş...

Hayırsever bir hanım; iki kızını evlendirdikten sonra Sakatlar Derneğine âza olmuş ve günlük işini, dilenci olmamak şartı ile sakatlara yardım teşkil etmişdir; 1965 yılı eylülünde adı şu güzel hareketi ile İstanbul basınına geçmişdir: Küçükcekmecede Ye...

1272 ile 1280 arasında (1855-1863) İstanbul Ebniye idâresinde konturat ile çalıştırılmış bir İtayan mühendisidir; yangın yenlerinin haritasını yaptırtmak içni getirtilmişdi; 1273 den sonraki yangınların tanzim edilen haritaları altında bâzan yalnız, bâ...

1934 belediye Şehir Rehberine göre Haliç Fenerinin Haydar Mahallesi sokaklarından; Karadeniz Caddesi ile Cibâli Caddesi arasında uzanır; Kıvrım Sokağı ile kavuşağı vardır, Şâir Bâki Sokağı ile dört yol ağzı yaparak kesişir (1934 B.Ş.R. Pafta 8/96). Cib...

Geçen asrın ilk yarısında yaşamış bir musikişinas ve şeyh; sarayda Eenderundan yetişmişdir; sesi çok güzeldi, sarayda hânende gencler arasına ayrıldı, sonra onlara çavuş oldu; sarayda iken tekkelere devam ederdi, tarikata intisab etmişdi, saraydan çıka...

Geçen asrın ikinci yarısında yaşamış şâir bir bektâşi babası; İstanbula Balkan Harbi içinde haylice yaşlı olarak gelmiş ve Merdiven Köyünde Şahkulu Tekkesinde yerleşmiş idi; bekârdı, uzun boylu, güzel yüzlü, gayetle vekarlı, terbiyeli, kendi yolunda bi...

Osman Cemal Kaygılı “İstanbulda Semâi Kahveleri ve Meydan Şâirleri” isimli eserinde: “… bir de Esrarkeşlerin Destanı vardır ki bir esrarkeşin çok tuhaf, çok gülünç hülyalarını gösteren mizâhî bir destandır” diyor, ve metnin küçücük, tek kıt’alık örnek ...

Onsekizinci asrın ikinci yarısında yaşamış mevlevî dervişi ünlü bir şâir; İstanbulda doğdu. Ömrü hemen tamamen Galata Mevlevîhânesinde geçdi; asrının büyük şâiri ve o mevlevîhânenin şeybi Şeyh Galib’in en yakını, mahremi dostu oldu. Hicrî 1211 (M. 1796...

Bilhassa 1963 yılından sonra hür Avrupa memleketlerinden (İngiltere, Fransa, Almanya, Belçika, Hollanda, İsveç, Norveç, Danimarka) kızlı oğlanlı, güzel güzel, çoğu alâmeti fârika halinde yalın ayak ve hirpanî kılıklı (Beatlis’ler, Bitnik’ler); bir kısm...

“Esrar: Hind Keneviri denilen bir nevi otdan çıkarılan sarhoş edici, uyuşturucu, uyutucu tesir yapan terkib madde; Haşiş; Esrarkeş: Esrar tiryâkisi” (Hüseyin Kâzım, Büyük Türk Lûgatı). “Hind Keneviri denilen bir nebâtın yaprağı; tütün gibi içildikde ke...

Cağaloğlunda Şerefefendi Sokağında Esnaf Hanı binasındadır; 5373 sayılı kanuna göre 1950 yılında kurulmuşdur; 1967 yılında 507 sayılı kanuna uygun bir teşekkül hâline gelmiş bulunuyordu; 75 esnaf ve sanatkâr teşekkülünü Birlik olarak temsil etmektedir;...

Sadi Yâver Ataman’ın “Memleket Havaları” isimli eserinin 1954 yılında yayınlanmış ilk kitabcığı; 17X24 santim eb’adında 32 sayfadır. Değerli müellif eserini takdim ederken şunları yazıyor: “Bu küçük baskı ile takdim ettiğim Esnaf Türküleri, İstanbul Ra...

Hasan Nüzhet Efendinin (ölümü 1890) esnaf üzerine mizâhî bir eseri (B.: Nüzhet Efendi, Hasan); basılmışdır, ceb kitabı boyunda 64 sayfalık küçük bir kitabdır, 29 parça yazının başlıkları şunlardır: Ekmekci, Kasab, Bakkal, Sebzeci, Pirincci, Manav, Şeke...

Ayvan saray ile Balat arasında Mollaaşkî ve Atikmustafapaşa Mahallelerinin yollarından; Atikmustafapaşa Mahallesinde Ağaçlıçeşme Sokağı ile Mollaaşkî Mahallesinde Dökmeci İbrahim Sokağı arasında uzanır; Eğrikapu Fırın Sokağı ile kavuşağı vardır, Kundak...