Sadi Yâver Ataman’ın “Memleket Havaları” isimli eserinin 1954 yılında yayınlanmış ilk kitabcığı; 17X24 santim eb’adında 32 sayfadır. Değerli müellif eserini takdim ederken şunları yazıyor: “Bu küçük baskı ile takdim ettiğim Esnaf Türküleri, İstanbul Radyosundaki Memleket Havaları programlarımızda zaman zaman çalıp çığırdığımız bâzı seçme parçaları ihtivâ etmektedir. Esnaf türküleri, yapılarına âmil olan sebebleri, ictimâî mânâ ve fonksiyonları ile halk musikimizin mühim bir kolunu teşkil eder. Halk, zanaat ve meslekleri ile ilgili iş hayatının hususiyetlerini, açık ve samimî bir mizah ifâdesi, üslubu, temposu ve âhengi ile bu türkülere geçirmişdir. Esnaf türkülerinin belli başlı vasıflarından biri de, dramatik unsurları ihtivâ eden temsîlî bir mâhiyet arz etmesidir. Meselâ “Keçeci”, “Demirci”, “Kalaycı”, “Hamamcı”, “Sobacı”, “Arabacı”, “Helvacı”, “Balıkcı” türkülerindeki ritm, âhenk ve hareketler bu zanaat şubelerinin iş kuvvetini karakterize edici bir üslub taşıdıkları cihetle söylenmeleri, işin şekline ve îcablarına uydurulmaktadır.” Sâdi Yâver Ataman küçücük fakat çok kıymetli eserine Terzi, Değirmenci (2 türkü), Berber, Hamamcı, Keçeci, Arabacı (2 türkü), Balıkcı, Oduncu, Kahveci, Demirci-Kalaycı-Sobacı, Boyacı (Kundura boyacısı), Leblebici, Bostancı ve Helvacı, 16 Esnaf üzer...

Sadi Yâver Ataman’ın “Memleket Havaları” isimli eserinin 1954 yılında yayınlanmış ilk kitabcığı; 17X24 santim eb’adında 32 sayfadır. Değerli müellif eserini takdim ederken şunları yazıyor: “Bu küçük baskı ile takdim ettiğim Esnaf Türküleri, İstanbul Radyosundaki Memleket Havaları programlarımızda zaman zaman çalıp çığırdığımız bâzı seçme parçaları ihtivâ etmektedir. Esnaf türküleri, yapılarına âmil olan sebebleri, ictimâî mânâ ve fonksiyonları ile halk musikimizin mühim bir kolunu teşkil eder. Halk, zanaat ve meslekleri ile ilgili iş hayatının hususiyetlerini, açık ve samimî bir mizah ifâdesi, üslubu, temposu ve âhengi ile bu türkülere geçirmişdir. Esnaf türkülerinin belli başlı vasıflarından biri de, dramatik unsurları ihtivâ eden temsîlî bir mâhiyet arz etmesidir. Meselâ “Keçeci”, “Demirci”, “Kalaycı”, “Hamamcı”, “Sobacı”, “Arabacı”, “Helvacı”, “Balıkcı” türkülerindeki ritm, âhenk ve hareketler bu zanaat şubelerinin iş kuvvetini karakterize edici bir üslub taşıdıkları cihetle söylenmeleri, işin şekline ve îcablarına uydurulmaktadır.” Sâdi Yâver Ataman küçücük fakat çok kıymetli eserine Terzi, Değirmenci (2 türkü), Berber, Hamamcı, Keçeci, Arabacı (2 türkü), Balıkcı, Oduncu, Kahveci, Demirci-Kalaycı-Sobacı, Boyacı (Kundura boyacısı), Leblebici, Bostancı ve Helvacı, 16 Esnaf üzerine 15 türkü almışdır; Değirmenci üzerine iki türkü vardır, Demirci, Kalaycı ve Sobacı esnafı da bir türküde birleştirlmişdir; ve 15 türkünün de notası bulunmaktadır. Ayrıca, Âşık Rûzînin meşhur Esnaf Güzelleri Destanından aldığı 16 kıt’ayı da geçen esnafın türkülerinin bulunduğu sayfalara serpişdirmişdir (B.: Esnaf Cicanları, Güzelleri); bu destanın ilk kıt’ası kitabının başına, son iki kıt’asını da kitabının sonuna eklemişdir. Sâdi Yâver Atamanın Rûzî destanından aldığı esnaf güzelleri şânındaki kıt’aların metni ile destanın asıl metni arasnıda ufak farklar vardır; örnek olarak iki parça alalım: Berber (Destanda) Berber güzelinin ayna cemâli Ustura cebinde var mekrü âli Yanılup eline verme sakalı Bir kılı kırk yarar söyler ustaya Berber (Kitabda) Berber güzelinin ayna cemâli Ustura elinde var mekrü âli Yan geliüp eline verme sakalı Bir kılı kırk yarar söyler ustaya Kalaycı (Destanda) Kalaycı güzeli sıvar bacağı Yakar da pamuğu üfler ocağı Çalkaya çalkaya siler kapağı Tencereyi bâzan koyar ortaya Kalaycı (Kitabda) Kalaycı güzeli sıvar bacağı Çıkarır meydana siyâhı ağı Pamuk desteleyüp üfler ocağı Çalkaladıkca çamur atar her câya Balıkcı kıt’ası ise tamamen değişikdir: (Destanda) Balıkcı güzeli salverir ağı Görenin erir yürekde yağı Denizde yıpranır tez geçer çağı Yem ider âşıkı takar oltaya (Kitabda) Balıkcı güzeli Allah emânet Ağlara düşerse eğer kerâmet Balık Pazarında kopar kıyâmet Deryâ sadâ olur çıkar semâya Sadı Yâver Atamanın Güzel kitabın “Kahveci”, “Arabacı”, “Berber” esnafı üzerine üç türkü ile aslında bir Rumeli türük olup şöhretini İstanbul meclislerinde yapmış Hamamcı Türküsünü alıyoruz; Üstad S. Y. Ataman bir zühul eseri olarak bu türkü için “Erzurum dolaylarına âiddir” diyor. KAHVECİ TÜRKÜSÜ Kahveciler kahvede kavurur Yeni Mehmed Ağa kürkünü savurur Aralıkda boş kese evirür Şanlıdır o anlıdır o Oynar gelin şıngır mıngır Tellidir o pulludur o Kahveciler kahvede döğer Yeni Mehmed Ağa kendini över Aralıkda boş kese örer Şanlıdır o anlıdır o Oynar gelin şıngır mıngır Tellidir o pulludur o Kahveciler kahvede pişirir Yeni Mehmed Ağa aklını şaşırır Şanlıdır o anlıdır o Oynar gelin şıngır mıngır Tellidir o pulludur o ARABACI TÜRKÜSÜ Arabacı arabacı İşte sana ben kirâcı Arabacıda arabanı çeeek — Nereye? — Kâhtâneye! Arabacı da arabanı süüür — Nereye? — Beyoğluna! Haydindi paldır küldür yallah yallah Handindi tıngır mıngır yallah yallah BERBER TÜRKÜSÜ Ocak başında kaldım İnce fikire daldım Her kapu kakılışda Berber geliyor sandım Âh âh.. A berber oğlan oğlan Boynuma dolan HAMAMCI TÜRKÜSÜ Amman amman amman hey hey — Ey hamamcı bu hamama güzellerden kim gelir? — Ne bileyim a efendim günde yüzbin can gelir! Hadi leyli leyli leylâmda gel gel Gel yavaş yavaş köşeyi dolaş Küçücük saraç yanıma yanaş Amman amman amman hey hey İnsafsız hayırsız yar arsız yar Allanda gel gel sallanda gel gel Al hançerin sok kalbime gör içinde neler var Allanda gel gel pullanda gel gel Hüsnü KINAYLI Berber Türküsü (Sadi Yaver Atamandan)