Eve girmeyen, çarşı boylarından, dükkânlardan ayak üstü kapkaç yolu ile öteberi çalap kaçan hırsızlarla yankesicilere İstanbul’da Tanzimat devrine kadar devam etmiş, Türkiyenin bâzı şehirlerinde de imparatorluğun son günlerine kadar sürmüş bir cezâdır. Yeniçeriler yahud halk tarafından yakalanan suçlu hemen en yakın yeniçeri kolluğuna götürülür, orada çorbacı divanında sorguya çekilip suçu sâbit olduktan sonra elleri arkasına bağlanıp semersiz bir eşeğe ters bindirilir, kolluk neferlerinin muhafazasında üç gün sabahdan akşama kadar çarşı ve pazar boylarında dolaştırılıp halka teşhir edilirdi, bâzan boynuna “Sâriktir” veya “Yankesicidir” diye bir yafta asılır, neferlerden biri de her duraklamada “Falan oğlu falan, ırgaddır, yanaşmadır, kayıkcıdır, dellâkdir, seyisdir..” diye adını ve hüviyetini bağırarak ilân ederdi; teşhirin son günü de “Yüzü ak olsun!..” denilerek yüzüne çanak çanak yoğurt çalınırdı. İlk suçu ise yoğurtlamadan sonra serbest bırakılır, ikinci suçu ise kolluk önünde falaka dayağına yatırılır, kötü yolunda devam ederse dayakdan sonra zındana atılırdı; ve ekseriye kapkaççı hırsız veya yankesici ilk teşhir cezâsından sonra artık İstanbulda duramazdı. Geçen asır sonlarında yaşamış büyük halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzinin evrâkı metrukesi arasında “Çardak Kolluğu Çorbac...

Eve girmeyen, çarşı boylarından, dükkânlardan ayak üstü kapkaç yolu ile öteberi çalap kaçan hırsızlarla yankesicilere İstanbul’da Tanzimat devrine kadar devam etmiş, Türkiyenin bâzı şehirlerinde de imparatorluğun son günlerine kadar sürmüş bir cezâdır. Yeniçeriler yahud halk tarafından yakalanan suçlu hemen en yakın yeniçeri kolluğuna götürülür, orada çorbacı divanında sorguya çekilip suçu sâbit olduktan sonra elleri arkasına bağlanıp semersiz bir eşeğe ters bindirilir, kolluk neferlerinin muhafazasında üç gün sabahdan akşama kadar çarşı ve pazar boylarında dolaştırılıp halka teşhir edilirdi, bâzan boynuna “Sâriktir” veya “Yankesicidir” diye bir yafta asılır, neferlerden biri de her duraklamada “Falan oğlu falan, ırgaddır, yanaşmadır, kayıkcıdır, dellâkdir, seyisdir..” diye adını ve hüviyetini bağırarak ilân ederdi; teşhirin son günü de “Yüzü ak olsun!..” denilerek yüzüne çanak çanak yoğurt çalınırdı. İlk suçu ise yoğurtlamadan sonra serbest bırakılır, ikinci suçu ise kolluk önünde falaka dayağına yatırılır, kötü yolunda devam ederse dayakdan sonra zındana atılırdı; ve ekseriye kapkaççı hırsız veya yankesici ilk teşhir cezâsından sonra artık İstanbulda duramazdı. Geçen asır sonlarında yaşamış büyük halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzinin evrâkı metrukesi arasında “Çardak Kolluğu Çorbacısı Galatalı Hüseyin Ağanın Destan Mecmuası” defterinde 30 kıt’alık Benli Ömer Destanının üç kıt’ası böyle bir vak’anın tasviridir. Sârik ahz olmuşdur didiler şimdi Kollukda divânı kurdum ikindi Getürün görelim kande o gidi Heman ehli sûka idelim teşhir Peremeci lazın tâze uşağı Pâ bürehne kopuk ipten kuşağı Hoş sîmâ hem düzgün eli ayağı Ammâ gel gör sârik şakîü şerir Eşşeğe ters irkâb eyledim nizam Çarşu pazar teşhir oldu üç gün tam Yoğurtlama ile terzili tamam Emsâline ibret içündür tedbir Bibl.: Galatalı Hüseyin, Destan Mecmuası