Kasabanın İstanbul tarafı kenarında, hamam civârındaki meydandadır; Çatalcanın süslerinden biridir, fakat belediye tarafından kaldırılması düşünüldüğü 1962 de esef ile işidilmiş idi; kimin hayırı eseri olduğu tesbit edilemedi, lâtin asıllı türk harfler...

Bu kasabanın güzel eserlerinden biridir; 1962 yılında bir akar çeşme olduğu halde gaayetle harab durumda idi, üst kısmı yıkılmış, güzel bir sülüs hat ile kitabesinin baş tarafı da yok olmuşdu; bu kitâbenin bir tâmir kitâbesi olduğunu tahmin ediyoruz: ...

Müstatil plânlı, dört duvar üzerine kiremitli ahşab bir çatı ile kapanmışdır; bodurca minaresi ile şirin bir mesciddir; bir kitâbesi görülemedi ve bânisinin adı tesbit edilemedi. General H. Râif AYYILDIZ Çatalca’da Ferhadpaşa Mahallesi Mescidi (Resim...

Ali Paşa Camiinin karşısındadır; 1962 de teknesi ve yalağı tamâmen toprağa gömülmüş, susuz, yok olmağa terkedilmiş bulunuyordu. Çatalcanın îmârı, bu gibi eserlerin tâmir ve ihyâsı ile olur demek lâzımdır. Çatalca Alipaşa Çeşmesi (Resim : Sabiha Bozcalı)

Bânisinin kim olduğu tesbit edilemedi; kesme taşdan dört duvar ve 8 pencereli bir kasnak üzerine oturtulmuş bir büyükkubbeden ibârettir. Son cemaat yeri dört mermer sütun üstüne atılmış kemerler üzerinde iki yandakiler yarım küre, ortadaki beşik şeklin...

Hükûmet Konağı binâsının bodrum katının bir kısmını işgal eder. (B.: Ceza Evleri).

İstanbul Vilâyetinin Belediye hududu dışındaki ilçelerden biri; Trakyadadır, yüz ölçüm 1963 kilometre karedir; biri merkez olmak üzere dört bucakdan mürekkebdir ki, diğer üç nâhiyesi Hadımköy, Karacaköy ve Büyükçekmecedir. İlçenin nüfusu 51533 candır (...

Yeniçeri Ortalarının (Taburlarının) bayrağının adı; bayrak gönderine geçirildiğine göre, ufkî olarak yarısı sarı ve yarısı kırmızı ve ucu çatal çentilmiş bir bayrak idi.

Osmanlı Sarayında pâdişahlara mahsus pişirilen yemeklerin çeşnisine, lezzetine bakan memur, ki vazifesi yalnız tad muâyenesi ile kalmayıp yemeklerin zehirli olup olmadığının da muâyenesini yapmış olurdu. Çaşnigirlik, kadimdenberi bütün hükümdar sarayl...

Toplum hayatının garâbetlerine örnek, otuz dokuz sene ara ile aynı yerde, aynı binâda, aynı odada, hemen aynı mâhiyetde cereyan eylemiş iki vak’ayi cinâyedir; birincisinin târihi 13 nisan 1909 Salı günüdür ki rûmî takvim ile 31 mart ihtîlâli vak’ası gü...

1934 Belediye Şehir Rehberinde Eminönü Kazâsının Alemdar Nâhiyesinin Molla Aliyülfenârî Mahallesi ile aynı kazanın Bayazıd Nâhiyesinin Bayazıd Mahallesi arasında sınır sokakdır (Pafta 2/13 ve 4/14). Aliyülfenârî Mahallesinde İskender Boğaezı Sokağı ve ...

1934 Belediye Şehir Rehberinde Eminönü kazâsının Bayazıd Nâhiyesinin Tayahatun ve Bayazıd mahalleleri arasında sınır yoldur; Kılıccılar Sokağı ile Tavukpazarı Sokağı arasında uzanır. Nûrî Osmaniye Camiinin avlu kapusu ile Büyük Kapalı Çarşının kapusu a...

Halkın bir ücret karşılığı girib yıkandıkları hamamlara verilegelmiş bir isimdir; tek hamam veya çifte hamam olur; tek hamamlar, bir toplum hayatı an’anesi olarak Cuma günleri (hafta tâtili Pazar oldukdan sonra Pazar günleri) bütün gün erkeklere, sâir ...

Eski İstanbulun günlük hayatı üzerinde, hurda teferruat ile bilgi veren en kıymetli kaynaklar meddah hikâyeleri ile halk şâirlerinin çeşidli konular üzerine yazdığı destanlardır (B.: Destan). Segâhî isimli bir halk şârinin ne zaman yazıldığını kesin ol...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Boğaziçinde Ortaköyün sokaklarından (Pafta 20/178); Muvakkit Sokağı ile Ortaköy Deresi - Ortaköy Deresi Sokağı arasında uzanır; dere boyu tarafı başından gelindiğine göre sol kolda Katmer Sokağı, Tayyareci Fevzi Sokağ...

Büyük şehir İstanbulun meşhur çarşıları ile çarşı boyu sokakları, ve haftanın belli günlerinde muhtelif semtlerde kurulan pazarlar bu İstanbul Ansiklopedisinde çarşıların kendi isimlerinde, sokak isimlerinde ve “Pazarlar” maddesinde tesbit edilmişlerdi...

Tekkelerin kaldırılmasından önce İstanbuldaki tekkeler taşıdıkları isimlerden gayri âyin günlerine nisbet ile de anılırlar idi; âyin günü çarşanba olanlara da “Çarşanba Tekkesi” denilirdi; bilhassa has isimleri ezberlemede sıkıntı çeken ayak takımından...

1934 Belediye Şehir Rehberinde Fatih Kazasının Karagümrük Nâhiyesinde Kocadede Mahallesi sokaklarından (pafta 7/101); Müstekimzâde Sokağı ile Valde Medresesi Sokağı arasında uzanır; Silistire Sokağı ile bir kavuşağı vardır. Bir araba geçecek genişlikde...

Eski tâbiri ile dört kadılık büyük şehir İstanbulun her kadılık bölgesinde (Nefsi İstanbul, Galata, Eyyub, Üsküdar) haftanın her gününde ayrı ve belli bir semtde olmak üzere yedi büyük Pazar kurulurdu; ve meselâ nefsi İstanbulda çarşanba günü Pazar Fât...

Fâtih Sultan Mehmed devrinde Tanzîmât devrine kadar devam etmiş kanun gereğince her hafta çarşanba günleri sadırâzamların İstanbulun her hangi bir semtindeki esnafı, çarşı pazarları resmen teftişi (B.: Sadırâzam; çarşanba Dîvânı Kanunu). Çarşanba tefti...

İstanbulun günlük iktisâdî ve ticârî hayatının tanzimi ve İstanbul esnafının ahvâlinin teftişi için Fâtih Sultan Mehmed devrinden Tanzimat devrine kadar her hafta sadırâzamın başkanlığında toplanmış bir divân ve yürürlükde kalmış bir kanundur. Hükûmet...

Zamanımızda kullanılmıyor; “Saçı başı dağınık, yırtık, mülevves kılık kıyâfetli kadın”, ve “Büyücü, sihirbaz, cadı” anlamlarında kullanılır halk ağzı bir deyim idi. Çarşanba gücüne nisbetle nereden doğmuşdur tesbit edilemedi.

1934 Belediye Şehir Rehberinde Fâtih kazâsının Karagümrük nâhiyesinde Kocadede ve Beyceğiz mahallesinin arasındaki sınırın bir kısmını teşkil eder bir sokakdır. (Pafta 7/101 ve 102). Beyceğiz Caddesi ile Manyanizâde Caddesi arasında uzanır; Çulhalar so...