Boğaziçinde Boyacıköyü yollarından; isimsiz bir yol, Zergerdan Sokağı, Emirgân Bostanı Sokağı, ve Boyacıköy Maslağı Sokağı, beş yol ağzı ile isimsiz bir sokak arasında uzanır; Mazhar Reşid Paşa ve Şirin Sokağı bile birer kavuşağı vardır, Sezai Bey Soka...

Asrımız başında yaşamış ünlü hafızlardan, hayatı hakkında edindiğimiz bilgi Hâfız Ali Riza Sağmanın “Mevlid nasıl okunur ve mevlidhanlar” adındaki eserinde şu nokdan ibârettir: “Hicrî 1305 (M. 1887 - 1888) de İstanbul’da doğmuştur; meşrûtiyet yıllarınd...

Yenikapu Mevlevîhânesi şeyhlerinden; bu dergâhın şeyhlerinden Osman Salâhaddin Dedenin oğludur; 1849 da İstanbulda, o mevlevîhânede doğdu, Davudpaşa Rüşdiyesinde okudu; 1869 da babasının inzivâya çekilmesi üzerine şeyh vekili, Osman Efendinin 1887 de v...

Geçen asır sonlarında yaşamış hattatlardan; Çukurcumalı idi, yazıyı Pervizağa Camii kayyumu Hâfız Efendiden öğrenmiş idi, yirmi beş kadar mushafı şerif, celî hat ile pek çok levha ve kabir taşı ve binâ kitâbeleri yazmışdır; 1887 - 1888 arasında mefluc ...

Galata (Kulekapusu) Mevlevîhânesinin son şeyhi; Gelibolu Mevlevîhânesi şeyhi Hüseyin Azmi Dede Efendinin oğludur, hicri 1270 de (milâdî 1853 - 1854) Gelibolu Mevlevihânesinde doğmuşdur; dedesi Ali İzzet ve daha büyük ceddi Kara Mustafa dedeler de Gelib...

Son yeniçeri ağası; 1826 da Vak’ai Hayriyede (B.: Yeniçeriler; Vak’ai Hayriye) pâdişaha, dolayısı ile devlete sâdık kaldı, ve yeniçerilere karşı çıkarılan Sancağı Şerif altında bulundu. Ocak kanlı bir şehir muharebesi ile kaldırıldıkdan sonra Mehmed Ce...

Asker ressamlarımızdan, 1858 de doğdu, 1877 de Harbiye Mektebinden piyâde zâbiti olarak çıkdı, 4. Ordu redif dâiresinde bir vazîfeye tâyin edildi; 1894 de Erkânı Harbiyei Umumiye dâiresi resimhânesine nakledildi. Bu tarihden sonraki hayatı bilinmiyor. ...

Geçen asır sonlarında yaşamış bir edib, şâir; edebiyâtımızda yeni bir devrin mübeşşirlerinden Recâîzâde Mahmud Ekrem Beyin büyük kardeşi: 1838 de İstanbulda doğ,u Bâbıâlî Terceme Odasından yetişdi, Petersburg elçiliği başkâtibliğinde, Kastamonu ve Aydı...

Bahçekapi’da, Şeyhülislâm Hayriefendi Caddesinde 17 kapı numaralı olan han, 1852 senesinde yaptırılmıştır. 93 harbinde Kırım’dan gelen muhacirlere ikâmetgâh olarak tahsis edilmiştir. 1959 yılında Türkiye İş Bankası mülkiyetine geçen han, üç katlı bir b...

On altıncı asır şâirlerinden; İstanbulludur, sahın müderrislerinden bir zâtin oğludur; Kastamonulu Lâtifi kendi adına nismetle anılan şuerâ tezkiresini yazdığı sırada bu Celâl Çelebi, sohbetinin tatlılığı ve nüktedanlığı ile tanınmış bir tâze civan imi...

Geçen asır sonları ile asrımız başında yaşamış şâir ve muharrirlerden; 1867 de İstanbul’da doğmuşdur. Jandarma Dâiresi Reisi Hakkı Paşanın oğludur; muntazam, ciddi bir tahsil görmemiş, devamlı bir memuriyet veya iş hayatı olmamışdır, has mânası ile kal...

(1852-1933) Hukuk bilgini ve devlet adamı; İstanbulda doğdu, Ali Tayyib Bey adında bir zâtin oğludur; ilk tahsili İstanbulda gördükden sonra Parisde Saint Louis Lisesinde okudu, yüksek tahsilini İstanbulda Galatasarayı Sultanisinde açılan hukuk şûbesin...

On altıncı asır şâirlerinden; aslı Manastırlıdır; Enderundan yetişmişdir, İkinci Sultan Selime şehzadeliği zamanında lalalık yapmışdır; sonra timarlı sipâhi olmuşdur; şehzâdesi pâdişah olunca Anadolu timar defterdarlına tâyin edilmiş, nihâyet sipâhilik...

Aktör, Şehir Tiyatrosu sanatkârlarından; 11 Mayıs 1909 da İstanbul’da Göztepe’de doğdu; İhsan Paşanın torunu, asker emeklilerinden Safvet Beyin oğludur; annesinin adı Fatma Refia Hanımdır, Celâl Balkır on altı yaşında iken pek genc olarak kalb sektesin...

Asker ressamlarımızdan; 1859 da doğdu, ressam Hüsnü Yusuf Beyin oğludur; 1878 de Harbiye Mektebinden mezun olarak henüz ondokuz yaşında bulunduğu için kıt’a hizmetine verilmeyip mülâzim rütbesi ile Beşiktaş Askerî Rüşdiyesine resim muallimi tâyin edild...

Hicrî 1200 ile 1210 arasında İstanbul’un bir mahalle mektebinde hem güzelliği, iffet ve istikaameti, hem de hâzin bir mâcerânın kahramanı olmuş genc bir kalfa. Bulunduğu mektebin adı ve semti bilinmiyor, fakat o mektebin hocası olduğunu söyleyen Afif E...

En güzel örnekleri İstanbul’da bulunan Türk hammalarının yapısında, hamamı ısıtmak için döşeme taşlarının altında bırakılan boşluğa verilen isim, külhanda yanan ateşin harlı dumanı ve yalımı bu kanallardan dolaşıp gider ki, zamanımız tâbiri ile ber çeş...

Halk ağzı argo, hem ef’ali kötü, hem de yüzü çirkin kimseler hakkında kullanılır; misal; iki hâneberduş konuşur: — Ulan Ato’yu gördüğün var mı bu günlerde?... — Şeytan görsün yüzünü cehennemliğin...

“Gümüş Kanal”; Lâle Devrinde, o zamanlar Sâdâbâd adı verilmiş olan Kâğıdhânedeki mâmurede, Kâğıdhâne deresi kenarına yapılmış rıhtımlara verilmiş olan isimdir. Lâle Devrinin en mümtâz şâiri, divanı ile o devri kendi başına temsil eden Nedim Cedveli Sîm...

Halk ağzı deyim, “kötü adam, fâsid, fâsik, fâcir, işi gücü mel’anet olan adam”; bu tipler vücud yapısı ile de iri yarı olunca bu deyimin başına ekseriya bir “tam” kelimesi de ilâve edilir; misal: — Şu çingeneyi gördün mü? — Kim imiş o? — Meşhur Cellâd...

El yazması kitablarda, kâğıd yüzünde yazının doldurduğu yerin etrafına çizilen çerçevenin adı; bu çerçeve çizgileri ya siyah veyâ kırmızı mürekkeble, veyâ ekseriya altın yaldızla çizilirlerdi.

İkinci Sultan Mahmud zamanında İstanbul Darbhânesinde bastırılmış altın paraların adı; bu altınlar bu pâdişâhın cülûsundan on beşinci yılına kadar (1808 - 1823) basılmışdır. Bibl.: M. Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri.

Üçüncü Sultan Mustafa zamanında İstanbul darbhânesinde basılmış altın paraların adı. Bibl.: M. Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri.