İstanbul darbhânesinde basılmış eski Osmanlı gümüş paralarından birinin adı. Bibl.: M. Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri

Ermeni Protestan cemaatına mensup tanınmış bir müderris, muharrir ve belâgatlı bir vâizdir; 1844 de Adapazarında doğmuş ve 5 Ekim 1924 de İstanbul’da vefat etmiştir. 1868 de Robert College’den mezun olduktan sonra, aynı sene orada muallimliğe başlamış...

Hicrî 1108, milâdî 1696 da İkinci Sultan Mustafa zamanında vezni ve ayarı tam olarak İstanbul darbhânesinde bastırılmış altın paraların adı. Bibl.: M. Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri.

Hicrî 1128, milâdî 1715 de Üçüncü Sultan Ahmed zamanında İstanbul darbhânesinde basılmış bir altın paranın adı. Bibl.: M. Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri.

Birinci Sultan Mustafa adına İstanbul darbhânesinde ilk defa turalı olarak basılmış bir altın paranın adı. Bibl.: M. Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri.

Zamanımızın ceketi yerinde askere, esnafa, rencbere mahsus eski bir erkek esvabının adı; gömlek üstüne giyilir, giyenin yaşına, ictimaî mevkiine, mesleğine göre altında uzun paçalı çağşır, yâhud kısa paçalı diz çağşırı, veya potur giyilirdi. Yakası düz...

Bu satırların yazıldığı sırada (1961) İstanbul Tıb Fakültesi Psikiyatri ve Çocuk Psikiyatrisi Klinikleri doçenti bulunan akıl hastalıkları mütehassısı; 1914 de İstanbul’da doğdu, babasının adı Halil, annesinin adı Kevser’dir; ilk ve orta tahsilini Darü...

Emekli Orgeneral; 1918 de ağır mütareke şartlarını fiilen protesto ederek emrindeki birliklerin silâhlarını teslim etmeyen ve milli mücâdeleye ilk katılan türk kumandanı; 1882 de İstanbulda doğdu, babası İsmail Fâzıl Paşa (B.: İsmail Fâzıl Paşa), annes...

Osmanlı pâdişahlarının şahsına âid parası için, Türkiye’de saltanatın kaldırıldığı târihe kadar kullanılmış bir terim; bu paranın kaynağı da “Padişahlık Hasları”, “Havâsı Hümâyun” denilen ve yıllık vergi geliri pâdişahlık makamına tahsis edilmiş yerler...

Alemdar nâhiyesinin Eminsinan Mahallesi yollarından; Neviye Sokağı ile Piyer Loti Caddesi arasındadır, her iki başı yüksekte, sarkmış ip şeklinde bir sokakdır; bir araba geçebilecek genişlikde, kabataş döşeli olup üzerindeki kapu numaraları 1 - 27 ve 2...

Külhâniler ve hâneberduşlar argusundo heroin, afiyon, esrar, rakı ve şarab; mübtelâsı oldukları keyif verici her şey; bâzı argo araşdırıcıları bu kelimeyi yalnız afiyon karşılığı kullanılır gösterir ise de hatâlıdır; meselâ Sirkecide iç çatmaları hâneb...

Beyoğlu İlçesinin Taksim Nâhiyesi sokaklarından; İnönü Mahallesi ile Şişlinin Pangaltı mahallesi arasında sınırdır; Küçükbayır Sokağı, Çimen Sokağı, Harbiye Çayırı Sokağı, ve Ölçek sokağı ile dört yol ağzı yaparak kesişir; ve Dolapdere Caddesi ile Cumh...

Külhanîler ve hâneberduşlar argosunda, bir yere konmuş, yahud bir yerde unutulmuş, başkasının parasını, cebe atılabilecek her hangi bir şeyîni sâhibinden habersiz almak, çalmak; misaller; Bir tahvehânede bir masa etrâfındaki dört kopukdan biri: — Ulan...

Eminönü İstimlâklerinde yıkılan hanlardan? Mısırçarşısı’nın, Eminönü kapısının sağ yanındaki Tahmis Caddesinde idi. Özay ASLAN

Osmanlı İmparatorluğunun eski ordu teşkilâtında Kapukulu asker ocaklarından biri, ve bu ocağın askerleri (B.: Kapukulu Ocakları); bir yaya asker ocağı idi; vâzifeleri, devletin, topdan gayri (B.: Topcu Ocakları) silâh imâli ve onların anbar, depolarını...

Alemdar nâhiyesinin Binbirdire Mahallesindedir, Işık Sokağı ile divan yolu arasında uzanır (1934 Belediye Şehir rehberi, pafta 4 de 18.) İki araba geçebilecek genişlikde kabataş döşelidir, üzerinde ikişer katlı ahşab evler bulunan tek dirsekli bir soka...

Muharir, muallim; aslı Kayserili bir âileye mensub olup 1886 da İstanbulda doğdu, babası avukat Mığırdiç Cebelidir; Kumkapuda Bezciyan ermeni mektebinde okudu, ayrıca husûsî dersler aldı, 1902 Maarif Nezâreti tarafından açılan bir musâbakayı kazanarak ...

Topkapusu Sarayı Hümayununun yalı boyunda limana nâzır tek katlı bir köşk idi, bir adı da “Yalı Köşkü”dür; hâlen mevcud değildir, şekli, ancak Avrupalı ressamların gravürlerinden ve tablolarından biliniyor. Osmanlı tarihinde çok yüklü vekaayie sahne ol...

Ayasofya Camii ile, Üçüncü Sultan Meydan Çeşme ve Babıhümayun karşısında bulunan Cebeciler Kışlasının, Alemdar Paşa Vak’asında yeniçeriler eliyle tutuşdurulması ile başlamış, bu büyük kışla ile beraber İstanbulun büyükce bir kısmını da kül etmiş bir at...

Kapukulu yaya asker ocaklarından Cebeci Ocağı efrâdının kışlası; yeniçerilerde olduğu gibi, ekseriya “Kışla” denilmez, “Cebeci Odaları” diye anılırdı; Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılının, devlet arşivinde harita ve krokiler dosyasında bulunan 1960 n...

Eyüb ilçesinin kuzey ve kısmen batısında bulunan Küçükköyün batısında bulunan Cebeciköyü civarından Kırkçeşme sularının ana galerisine su veren İmparatorluk devrinde yapılmış bir takım su tesisleri mevcuttur. Yeniçeriler için toptan başka, hemen bütün ...

Kapalıçarşının, Mercan yokuşuna çıkan Yağlıkçılar caddesi üzerindedir (Kapu numarası yok). Ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı bilinmeyen bu han, 1894 zelzelesinde hemen kâmilen yıkılmış ve bu gün dahi bir mezbele halindedir. 1942 senesindeki çarşı...

İstanbulun Eyyub kazâsı köylerinden; şehre hayli uzak, umumî nakil vâsıtalarının yollarında sapada bulunduğu için hususî bir nakil vâsıtası temini edilemedi ve gidilip görülemedi; tamamen mechulümüz kaldı; İstanbul civârı haritalarından öğrendiğimize g...

Haliç Fenerinde Kâtib Muslihiddin Mahallesi sokaklarından; İmam Ömer Efendi Sokağı ile İsmail Ağa Sokağı arasında olup Mercimek Sokağı ile de bir kavuşağı vardır. Bir araba geçecek genişlikde, kaba taş döşeli, bozuk bir sokakdır; kapu numaraları 1 - 27...

Bir cebeci neferi tâze civan şanında Kalender mahlâslı biri tarafından, kesin olarak 1826 dan, yâni bu ocağın lâğvından evvel evvel yazılmış bir şarkıdır; metni şudur: Bıçkın meşreb bir civânın Bir cebeci şuh fetânın Seyreyledim hüsnü ânın Serveri...