26-50 / 823
Ansiklopedi

AZİZ REFET EFENDİ (Madrubzâde Mehmed)
Onsekizinci Asır ulemasından ve tâlik hattatlarından; yazıyı Reis-ül-etıbba Mehmed Ref’i Efendiden tahsil etti. H. 1179 (M. 1765 - 1766) da taundan öldü.
Bibl. : Mustakimzâde, Tuhfei hattâtin.
Ansiklopedi

AZİZ REİS
Şirketi Hayriye lostromolarından; Birinci Cihan harbinde şirketin tahlisiye teşkilâtına memur edilenler arasında bulunmuş, büyük fedâkarlıkları görülmüştür. Hayatı hakkında başka bir kayda rastlanamadı.
Ansiklopedi

AZİZ MAHMUD EFENDİ (Şeyh Hüdâyî)
Onaltıncı Asrın ikinci yarısında ve Onyedinci Asrın başlarında yaşamış büyük bir mütasavvıf, devrinde İstanbulun en büyük şöhretlerinden ve celvetiye tarikatının en büyük şeyhlerinden, şair ve bestekâr; hal tercümesini nakleden aşağıdaki satırları Abdü...
Ansiklopedi

AZİZİYE VAPURLARI İDAREİ AZİZİYE
Türkiye Devlet Denizyolları idaresinin ilk devirlerinde, vapurlarının ve idarenin bu isimdeki hükümdara nisbetle anıldığı bir devir olmuştur ki; Abdülmecid zamanında “Fevaid İdaresi” diye kurulan Devlet Denizyolları İdaresi, sırasiyle, “İdarei Aziziye”...
Ansiklopedi

AZİZLİK SOKAĞI
Üsküdarda Bülbürderesi semti sokaklarındandır; kaba taş döşeli, iki tarafında mütevazi ahşablar sıralanmış, sekenesi fakir Türk aileleri olan bir yoldur kayda değer bir hususiyeti yoktur (1947).
İsmail Ersevim
Ansiklopedi

AZİZ KAPTAN
Şirketi Hayriyenin emekdar kaptanlarından, 65 numaranın süvarisi; merhum A. Cabir Vada “Bğaziçi Konuşuyor” adındaki eserinde, bu gemicinin adını, şirketin, temizlik ve titizliği meşhur kaptanları arasında zikrederek “Onların vapurlariyle seyahat etmek ...
Ansiklopedi

AZİZİYE KARAKOLHANESİ
Abdülâziz devrinde gürültülü Galata hayatında, vurucu kırıcı kabadayıların, Galata yankesici ve hırsızlarının, şüpheli eşhasın sık sık uğradıkları bir yer idi Karaköy köprüsü başında, bu satırların yazıldığı sırada Vagon-linin bulunduğu eski Denizyolla...
Ansiklopedi

AZİZİYE HAMAMI
Kadıköy ile Haydarpaşa arasında, rıhtım boyuna ve tramvay caddesine inen Recaizade Sokağında (bu sokağın eski adı Aziziyehamam Sokağıdır) bir çifte hamamdır. Sultan Azizin son yıllarında inşa edildiğinden bu hükümdarın adına nisbetle isim almıştır. Sok...
Ansiklopedi

AZİZİYE FES
Sultan Azizin giydiği fesin adıdır ki, Devrinde ricalden ayak takımına varınca hemen istisnasız kullanmıştır. “Aziziye kalıp” da denilen bu fesin hususiyeti alt kısmının gayet geniş olup kulak hizasına kadar inmesi ve üst tablasının dar oluşu, püskülün...
Ansiklopedi

AZİZÎ EFENDİ (Mehmed)
Onsekizinci Asır ulemasından, şair ve bir sülüs ve nesih hattatı, Adını Aziz diye tesbit eden Sâlim tezkiresindeki kayde göre ulemâdan Bosnalı İsa Efendi’nin oğludur; anasının babası da Onyedinci Asrın büyük müverrihi Şeyhülislâm Karaçelebizâde Abdülâz...
Ansiklopedi

AZİZİ HATUN
Onsekizinci Asırda yaşamış namlı çiçekçilerden; (H. 1108) M. 1696 de üç rumî lâlesi “Sincabî Kırlangıç”, “Gülpeyker” ve “Cihangir Müşabihi” isimleri ile tescil edilmişti; ve o zamanlar birincisi :
Oturdu sadri âliye bugün Sincabî Kırlangıç
Virür bac ü...
Ansiklopedi

AZİZİM
Münevver tabakanın günlük ülfet ve sohbetlerinde kullandığı bir tâbirdir ki, dilimizde İstanbul ağzının icatlarındandır; ve 1908 Meşrutiyetinden sonra yayılmıştır; azizimden evvel, genç Osmanlılar aynı yerde “dostum” veya “monşer” tâbirlerini kullanırd...
Ansiklopedi

AZÎZÎ (Yedikuleli Mustafa)
Onaltıncı asır şâirlerinden, tesbit edilemeyen bir tarihde İstanbulda Yedikulede doğmuş, uzun yıllar Yedikule Hisarı - Zindanının kethüdâlığında bulunmuş, 1585 de İstanbulda ölmüştür. Şiirlerini divan hâlinde toplamış olan Azîzînin edebiyat tarihimizde...
Ansiklopedi

AZİZ İDRİS BEY (Kırımlı)
Hekim Batı Metodları ile Türk Hekimliğinin gelişmesinde büyük hizmetleri olmuş ilim adamı; 1840 da İstanbulda doğdu; aslı Kırımda Bağçesaraylı olup İstanbulda yerleşmiş Saraç İdris Ağa adında bir zatın oğludur, “Kırımlı” diye anılması bu münasebetledir...
Ansiklopedi

AZİZEFENDİ SOKAĞI
Yukarı Boğazın Rumeli yakasında Yenimahalle köyü sokaklarındandır, Yenimahalle Bağlar Yolu ile Yeniselimiye Sokağı arasında, sırtdan aşağı denize amud olarak uzanır; üst kısmı bir dere yatağını andıran, bozuk, yer yer basamaklı ve iki araba geçebilecek...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Mektubîzâde)
Şâir ve hal tercümesi bilgini; 1801 de İstanbulda doğdu; Meşihat mektupçusu İzzet Efendinin oğludur; Medrese tahsili gördü, 1820 de Müderris oldu, 1825 de tedris hayatından ayrılıp kadılık yoluna intisab etti, naiblik ile yirmi yıl Anadolu ve Rumelinde...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Nefeszâde Seyyid Mehmed)
Onsekizinci Asır ulemasından ve seçkin tâlik hattatlarından; babası nakibül-eşraf Abdurrahman Efendidir; hüsnü hattı Durmuşzâde Ahmed Efendiden öğrenmiştir. (H. 1130) M. 1718 de İzmir kadılığında, naibi ve biraderi olan müderris Mehmed Refi Efendi ile ...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Şişman)
Geçen asrın namlı müzehhib ve mücellidlerinden; H. 1275 (1858-1859) de öldü; hayatı hakkında başka bir kayda rastlanamadı.
Bibl : Hat ve Hattâtin.
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Medenî)
Ondokuzuncu Asrın büyük bestekârlarındandır; aslen Medinelidir, orada doğmuştur, doğum tarihi tesbit edilemedi. Dokuz yaşlarında İstanbula geldiğine ve bu da Abdülâziz saltanatının ilk yıllarına rastladığına göre doğum tarihinin 1852 - 1855 arasında ol...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Mehmed)
Onsekizinci asır şâirlerinden; asıl adı Mehmed’dir; ulemadan Şehlâ Abdurrahman Efendinin oğlu olup medreseden yetişmiş, müderris olmuştu. Hiç istemediği halde Sofya Kadılığına tayin edilmesine gücenmiş, ısrar edildiği halde gitmemiş, ilmiye mesleğinden...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Hekimbaşı Hacızâde)
Tıb âlimi, musikişinas ve şâir. Birinci Sultan Mahmud’un ilk saltanat yılları içinde doğdu. Doğum tarihi bilinmemekle beraber (1730-1735) arası olarak tahmin olunabilir. Vak’anüvis Beylikçi Halil Fehmi Efendizâde Mehmed Subhi Efendi’nin (ki 1769 da vef...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Hattat Şeyh)
Son devrin büyük yazı üstadlarından; (H. 1288) 1871 de Maçinde doğdu. Ailesiyle beraber İstanbula gelerek Eyyub’a yerleşti. Henüz küçük yaşta iken hüsnü hatta fevkalâde istidat göstermeğe başladığından bu hali fark eden bir zatın delâletiyle meşhur ve ...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Hâfız)
Musikişinas; 1856 da İstanbulda doğdu; Sadırâzam Ali Paşa bendelerinden Selim Efendi adında bir zatın oğludur (B. : Selim Efendi). Basit bir iptidaî tahsilinden sonra Kur’anı Kerimi hıfz etmiş, musikiye heves etmiş, Devrinin seçkin üstadlarından ve bil...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Erzurumlu)
Onsekizinci asır şâirlerinden; Erzurumda doğdu o beldenin yerlisi bir mollanın oğludur. Pek genc yaşında tahsil için İstanbula gelmiş, müderris ve kısmeti askeriye mahkemesine (askerden olub da ölenlerin mirâsı ile meşgul mahkeme) kâtibi olmuştu; tek g...
Ansiklopedi

AZİZ EFENDİ (Çiçekçi)
İkinci Meşrutiyet devrinde adliye nezareti hademe müdürlüğünde bulunmuş Üsküdarlı namlı bir çiçek meraklısıdır. Tunusbağında otururdu; Karacaahmedden Selimiyeye giderken meşhur çiçekçi kahvesi de bu Aziz Efendinin idi. (B.: Çiçekçi Kahvehanesi).
Hayri ...
26-50 / 823