Geçen asır sonlarında Samatyanın en namlı gedikli meyhanelerinden; akşamcılarının çokluğu ile meşhurdu; yeri tesbit edilemedi. Bibl. : M. Tefvik, Meyhâne.

Kâbei Muazzamanın oluğu; tamiri lâzım geldikte İstanbulda altun kaplama ile işlenmesi, Kanunî zamanından kalmış imparatorluğun şan ve şevket an’analarından idi; eski oluk, Hac dönüşü Emirülhac olan zat tarafından getirilir, yenisi de yine Emirülhac tar...

Boğaziçinin Rumeli yakasında Sarıyer köyünde mevcut olduğu asırlardanberi söylenegelen bir madendir. Evliya Çelebi, Seyahatnamesinin birinci cildinde bu köyden bahsederken şu satırları yazıyor: “Evsafı meâdini zeheb - Âli Osman devletinde tâ Sultan (?....

Kısıklı ile Küçükçamlıca arasında kendi adına nisbetle anılan semttedir; kâgir yapı, dört duvar üzerine oturtulmuş bir kubbeden ibaret, taş minareli, geçen asır sonlarının san’at ve güzellik kıymetinden mahrum bir camidir. Büyükşehrin tarihine geçmiş z...

Şehzadebaşı civarında Onsekizsekbanlar sokağında idi; 10 Temmuz Aksaray yangınında yanmış, yerle bir olmuş, yalnız duvar enkazı kalmıştır. Bu Mescidin ilk bânisi, Kanunî Süleyman devri ülemasından Akhüsameddin Efendidir ki, Sultanselimde hamam yanında ...

Bir Ermeni devlet adamı ve muharrirdir. 18 Mart 1804 de İstanbulda doğmuş ve 2 Ocak 1868 de İstanbulda vefat etmiştir. Eğinli Arakel Altunyan adlı bir şahsın oğludur. Küçük yaşta İzmir’e gidip, önce, orada, bilâhare Mısırda tahsilde bulunmuştur. Fransı...

Bir Ermeni tiyatro müessisidir. 1840 da İskenderiye’de doğmuş ve 7 Haziran 1886 da İstanbulda vefat etmiştir. Aristakes Altundirri’nin oğludur. İlk tahsilini Mısırda yapan A. Altundürri, orada türkçe, arapça, fransızca ve itlyanca lisanlarını öğrenmişt...

On yedinci asır ortasında İstanbulun ayak takımından bir uygunsuz ve rezil adamdır; İkinci Sultan Osmana karşı büyük ve kanlı ihtilâlde, bu genç hükümdar, ihtilâlciler tarafından sarılıp türlü hakaret ile Ağakapısından alınıp Aksarayda Et meydanında Ye...

İkinci Abdülhamid’in son devrinde, yirmi sigara sarılabilecek bir paketi altmış para olan; ucuzluğundan ötürü, İstanbul halkının orta halli büyük ekseriyeti tarafından kullanılan bir tütündür. Fukara, halk, arabacı ve kayıkçı gibi ayak takımı umumiyetl...

Yeniçeri ocağının Altmış dördüncü ortası Galatanın muhafazasına memur idi; Yeniçeri ocağının bir haşarat yatağı olduğu devirde ise, Altmışdörtlüler türlü fisk ve şenaate, türlü fesad ve rezalete sahne olan bir semtte, asayiş ve inzibatı temin edecek ye...

Mora ihtilâli sırasında Rum ihtilâlcilerin Eterya Gizli Cemiyetinin şifresinde “İstanbul” karşılığı olarak kabul edilmiştir (B. : Eterya Gizli Cemiyeti). Bibl. : Cevdet Tarihi, XI.

Altın varak, külçe hâlinde alınıp kâğıddan daha ince, tül gibi yaprak hâline getirilmiş altın, eskiden İstanbulun şöhreti dünyaya yayılmış el sanayiinden iken, ondokuzuncu asır sonlarında Avrupadan gelen fabrika işi altın varaklar ile rekabet edememiş,...

Kalemin rahat işlemesi için hattatların koydukları mukavva, bu iş için sûreti mahsusada yapılmış, kâğıd safihaları üzerine meşin kaplı âlet, ki zamanımızda eski altlıklar tamamen terk edilmiş, antikacılık mevzuuna girmiş, onların yerine de, yazı masala...

Palamut balığı ailesinin Sivriden ayrı bir cinsi, bir çifti (10 okka) 12 kilo 800-900 gram gelir; İstanbul balıkhanesinde pek nadir olarak görülür (B. : Palamut Balığı).

Büyükşehrin büyük spor kulüplerinden biri idi; kapanmış dağılmıştır. Galatasaray Spor Kulübünün futbol takımının Macaristan turnesinden dönüşünde (B : Galatasaray Spor Kulübü), bu sayahata iştirâk eden âzanın bir kısmı, Progre adı ile merkezi Kadıköyün...

Mülga Şirketi Hayriyenin büyük vapurlarının en yenisidir; ve zarif, güzel bir vapurdur. 550 ton hacminde olup 950-1000 yolcu taşıyabilir, çift uskurludur ve sür’ati 12 mildir. Bir kaptan, iki çarkçı, bir lostromo, dört tayfa (gemici), iki yağcı, iki at...

İkinci Mahmud devrinde İstanbulun sayılı zenginlerinden; bu hükümdarın ablası Esma Sultanın hazinedarı idi. Lâvtada devrinin eşsiz bir sazendesi olup İkinci Mahmud Altınlı Kadının sazını dinlemek için Sultanın Eyyubdaki yalısına sık sık gelirmiş; bi ir...

İstanbul Belediyesi tarihinde parlak ve çok ehemmiyetli yeri olan; Büyükşehrin Galata ve Beyoğlu semtlerini ihtiva eden Belediye dairsidir. Aşağıdaki satırlar, Belediye Mektupçusu Osman Nuri Ergin’in “Mecellei Umuri Belediye” sinden alınmıştır: “Tanzim...

Büyükşehir halkının, ekseriyetle derin sularda kurulan ve an’aneler gereğince kadınlar kısmı ayrı ve kapalı olarak yapılan deniz hamamları yerine, kadınlı erkekli gidilp her cünbüşe ve günlük gönül eğelencelerine pek uygun olan plâjlara rağbet etmeğe b...

Ressam, büyük hattat ve müzehhib, doğum tarihi, hayatından bahseden eserlerde hicrî veya rumî olduğu da açıklanmadan 1286, 1287 ve 1290 olarak gösteriliyor; milâdî takvim ile 1869, 1870, 1873 veya 1874 yıllarına tekabül eder. Babası maliye mümeyyizleri...

Kefal balğının has kefaldan ayrı bir cinsidir; koyu çilek rengindedir; başı da top değildir; yanakları altın gibi parlar, eti has kefal kadar lezzetli, nefistir (B. : Kefal Balığı).

Onyedinci asır sonlarında müstesna güzelliği ve garib alın yazısı ile İstanbulun ayak takımı şöhretlerinden Mahmutpaşa Hamamında işler bir tellâktır. Hicrî 1098 (Milâdî 1687) de hamamcılar kethüdâsı olan Derviş İsmailin “Dellâknâme” sinde tesbit edilmi...

Büyük bir Türk edibi ve müverrih, velûd bir muharrir, şarkıları dillerde dolaşmış bir şâir, İstanbul Drülfünununun Türkiye tarihi müderrisi, 1880 de Beşiktaşta Valdeçeşmesinde doğdu; Babası, Abdülâzizin vekilharcı Ürgüblü Ahmed ağa idi. Memleketinde Gü...

Bu semtte tarihçe mazbut iki büyük yangın çıkmıştır: 1898 (Rumî 1314) de Yenimahallede 50 ev yanmıştır. 1899 (Rumî 7 birincikânun 1315) de yıne Yenimahallede 61 ev yanmıştır.

Geçen asrın ikinci yarısında, İstanbulun en namlı gedikli meyhanelerinden birkaçı da bu semtte bulunmakta idi. Fakat muharrir Çaylak Tevfik, “Meyhane yahut İstanbul akşamcıları” adındaki küçük fakat çok kıymetli eserinde, İstanbulun gedikli meyhaneleri...