Kısıklı ile Küçükçamlıca arasında kendi adına nisbetle anılan semttedir; kâgir yapı, dört duvar üzerine oturtulmuş bir kubbeden ibaret, taş minareli, geçen asır sonlarının san’at ve güzellik kıymetinden mahrum bir camidir. Büyükşehrin tarihine geçmiş zenginlerden Altûnîzâde İsmail Efendinin hayır eseri olup duvarı yıkılmış bahçe kapısının üzerindeki manzum tarih kitâbesi şudur: Bismillâhirrahmanürrahim Râhi Hakka hayridüb Altûnizâde eyledi Madeni cûd-ü sehâsından nisâr sîm-ü zer Yaptı bir cami ki oldu camii nûri mübin Kıt’ai elmasdan resmi lâtifü hubter Sengi tarihi mücevher olsa şayandır Senih Oldu İsmail efendi ma’bedi hayrüleser 1282 (1866) Son cemaat yeri kâgir bir bölme içinde ve mermer döşelidir; son cemaat yerinin bahçeye açılan medhal kapısı da bir camekân içine alınmıştır. Son cemaat yerinden asıl mâbede birisi büyük ve ortada, ikisi de küçük ve iki yanda üç kapıdan girilir. Son Cemaat mahallinin iki yanında iki merdiven vardır ki soldaki kadınlar mahfeline, sağdaki müezzin mahfeline çıkar. Minber ve vâiz kürsüsü cilâlı mermerden yapılmış olup kabartma nakışlarla tezyin edilmiştir. Ortada bir küçük avize, etrafında da sekiz top kandil vardır. Biri mihrabın üzerinde, biri orta büyük kapının üzerinde, diğer ikisi de karşılıklı iki yan duvarlarda hattat Sami’nin siyah zem...

Kısıklı ile Küçükçamlıca arasında kendi adına nisbetle anılan semttedir; kâgir yapı, dört duvar üzerine oturtulmuş bir kubbeden ibaret, taş minareli, geçen asır sonlarının san’at ve güzellik kıymetinden mahrum bir camidir. Büyükşehrin tarihine geçmiş zenginlerden Altûnîzâde İsmail Efendinin hayır eseri olup duvarı yıkılmış bahçe kapısının üzerindeki manzum tarih kitâbesi şudur: Bismillâhirrahmanürrahim Râhi Hakka hayridüb Altûnizâde eyledi Madeni cûd-ü sehâsından nisâr sîm-ü zer Yaptı bir cami ki oldu camii nûri mübin Kıt’ai elmasdan resmi lâtifü hubter Sengi tarihi mücevher olsa şayandır Senih Oldu İsmail efendi ma’bedi hayrüleser 1282 (1866) Son cemaat yeri kâgir bir bölme içinde ve mermer döşelidir; son cemaat yerinin bahçeye açılan medhal kapısı da bir camekân içine alınmıştır. Son cemaat yerinden asıl mâbede birisi büyük ve ortada, ikisi de küçük ve iki yanda üç kapıdan girilir. Son Cemaat mahallinin iki yanında iki merdiven vardır ki soldaki kadınlar mahfeline, sağdaki müezzin mahfeline çıkar. Minber ve vâiz kürsüsü cilâlı mermerden yapılmış olup kabartma nakışlarla tezyin edilmiştir. Ortada bir küçük avize, etrafında da sekiz top kandil vardır. Biri mihrabın üzerinde, biri orta büyük kapının üzerinde, diğer ikisi de karşılıklı iki yan duvarlarda hattat Sami’nin siyah zemin üzerine altın yaldız ile yazılmış gayet güzel dört tane büyük tâlik levhası vardır; mihrab üzerindeki, 1309 da yazılmış: Elâ bizikrillâhi tatmainnel kulûb Kapının üzerindeki 1306 da yazılmış: Hâzâ min fazli Rabbi Sağ duvardaki 1305 de yazılmış: Dahilek yâ Resulullah Sol duvardaki de 1303 de yazılmış: Hüvessemiül alîm levhalarıdır. Camii tezyin eden levhalar arasında bir nefise de Abdülfettah Efendinin, yine siyah zemin üzerine altın yaldız ve sülüs hat ile yazılmış büyük bir: Lâ ilâhe illâllah elmelikül hakkül mübin Muhammed Resulullah sadikül va’dül emin levhasıdır. Mihrabın sağındaki saat de, İstanbul saatçiliği bakımından kıymetli bir eserdir; kadranının üzerindeki bir plâkta tâlik hat ile ve Arapça şu ibare yazılıdır: “Kad ihteraa hazel üslûb Zenberekcioğlu min Dârüssaltanatül aliyye”. Minberde bir sancak vardır ki, camiin en kıymetli süsüdür denilse yeridir: İsmail Efendi, Meşrutiyetin ilânında İstanbul meb’usu olmuştu; Rusya ile muharebe başlayınca (93 seferi), vatanperverliğin en yüksek örneklerinden birini göstermiş, bir gönüllü taburu teşkil ederek efradının her masrafını (iaşesini, techizatını, silâhını, esvabını ve geride bıraktığı ailesinin iaşesini) üzerine almıştı. Minberdeki sancak işte bu gönüllü Altûnizâde taburunun sancağıdır. Camiin sair duvar, mihrab ve kubbe tezyinatı alelâde nakkaş elinden çıkmış zevksiz şeylerdir. İsmail Efendi, Camiinin yanında bir rüşdiye mektebi, bir hamam ve camie vakıf bir sıra dükkânlar yaptırtmıştı ki, 1946 temmuzunda bu notlar yazılır iken dükkânların büyük bir kısmı ile mektep yıkılıp yer ile bir olmuş, hamam bir harabe halinde bulunuyordu. Vaktiyle pek şenlikli ve mamûr olan semt ise pek ıssız ve tenha idi. İsmail Efendi merhumun kabri de camiin mihrab duvarı önündedir. Bibl. : B. Olker, Gezi Notu. Altûnîzâde Camii (Resim: Behçet)