Arkeolog ve ünlü müzeci; 1861 de İstanbulda doğdu, sadrâzam Sakızlı Edhem Paşanın oğlu, arkeoloğ, ressam ve Türk müzelerinin babası Osman Hamdi Beyin küçük kardeşidir (B.: Edhem Paşa, Sakızlı; Hamdi Bey, Osman); ilk ve orta tahsilini İstanbulda yapdı; ...

Boğaziçinin Rumeli yakasında Arnavudköyünün sokaklarından, köyün kuzeyinde ve gerisinde kırlıkdadır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 21/2); yerine gidilip bu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilmedi (Şubat 1968).

Yüksek mimar, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisinin mimarlık bölümünün öğretim üyelerinden, ve çağdaş Türk mimârîsinin en yetkili, en seçkin sîmalarından; 31 Ağustos 1908 de İstanbulda Kadıköyünde Bahariye Caddesinde devrinin güzel binâlarından “Vidalı ...

“Ele geçirilen ve deriden, kumaşdan kesilip dikilen yâhud yün veya pamuk ipliğinden örülen el mahfazası; ellik, elcik de denilir” (Şemseddin Sâmi, Kaamûsu Türkî). Köylümüz kendlimiz tarafından kadimdenberi kullanılmışdır; eski Türk eldivenleri de (der...

Yüz yıllar boyunca yabancı elçilerin ikaametine tahsis edilmiş büyük ve meşhur han; Çenberlitaşda Divanyolunda idi (B.: Divanyolu, cild 9; sayfa 4624); zamanımızda mevcud değildir; yerine geçen asrın ikinci yarısında yeni bir han yapılmış ve bu han içi...

Avukat, Hukuk Fakültesi profesörlerinden; aşağıdaki hal tercemesini Kim Kimdir Ansiklopedisinden alıyoruz: “1920 de İstanbulda doğdu, babasının adı (Prof) Ali Kemal Bey, annesinin adı Şaziye Hanımdır; Sainte Jeanne d’Arc Fransız mektebinde (1932 - 193...

Ünlü bir avukat; Prof. Avukat Halid Kemal Elbir’in ağabeyi (B.: Elbir, Halid Kemal); hal tercemesi tesbit edilemedi; 1965 de Parisde öldü, nâşi yurda getirilerek Feriköy Mezarlığında defnedildi.

Geçen asrın ilk yarısında çıkmış bir İstanbul türküsü, zamanında hicaz faslından bestelenilmiştir; notası bulunamadı; “Elâ do” rumca “Buraya gel, beri gel” demekdir: Düşdü çâre nedir gönül o yâre Tabibler idemez bu derde çâre Çekdiğim söyleyin o zâlim...

Türkiye’de gönüllü hastabakıcılığın öncüsü bir hanımefendi; ömrü boyunca bu yolda çalışmışdır; şânına lâyık mufassal hal tercemesini tesbit edemedik, aşağıdaki satırları Kim Kimdir Ansiklopedisinden alıyoruz: “1888 de İstanbulda doğdu, babasının adı Ah...

Argo; “İstimnâi bil-yed” (Ferid Devellioğlu; Türk Argosu).

“Kolda bilekden parmak uclarına kadar olan uzuv” (Türk Lûgatı). Günlük sohbet ve ülfetde el üzerine pek çok deyim vardır. Bu deyimlerin bir kısmı İstanbullu şâirlerin kalemleri ile edebî metinler arasına geçmişdir. “El açmak”, dilenmek: El açar olmasa...

Ahşab binâlarda, ikinci veya üçüncü katlarda sokak yâhud bağçe üstüne doğru yapılan çıkmalarda, o kısmın altı ile duvar arasına atılan kalas desteklerin adı, bu çıkmalara “Şahnişin” denilirdi; eski ahşab mîmarîmizin şirin bir husûsiyeti idi (B.: Şahniş...

Argo; “Çekip almak, misâl: — Ulan bu değirmeni (saati) hangi hiyardan elâdo ettin?...” (Ferid Devellioğlu, Türk Argosu).

Geçen asır sonları ile asrımız başında yaşamış ermeni asıllı büyük bestekâr ve kemâni; 1858 de Ortaköyde doğdu, kilise mmugannilerinden Manuk Ağanın oğludur, bu zâtin âile adını Avni Aktuç, müellifi Mahmud Kemal İnalın vefâtı ile tamamlanması kendisine...

Eski bir semt adı, Aksarayda Oruc Gazi Camiinin bulunduğu yerin adı idi; meyvası yıllarca gelip geçen halk tarafından toplandığı için semtinin adı ile adlandırılmış olan dut ağacının da Oruc Gazi Camiinin avlusunda olduğu söylenir. Zamanımızda bu isim ...

İstanbulun hâneberduş pırpırıları argosunda şu anlamlarda kullanılır: 1 — Kendi yalanı, palavrası, düzeni, her hangi bir münasebetsizliği yüzünden utanmak, kızarmak, mat olmak; misâl: yalın ayaklı yarı çıplak bir delikanlı anlatır: “Kadıköy vapur iskel...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Taksimin Yenişehir Mahallesi sokaklarından! Gülleci sokağı ile Keresteci Ali Sokağı arasında bir aralık sokakdır. Yeni Bostan Sokağı ile kavuşağı vardır (1934 B.Ş.R. pafta 19/181); yerine gidilip şu satırların yazıldı...

Bu İstanbul Ansiklopedisinin yapısıcısı Reşad Ekrem Koçu’nun babası, gazeteci ve maarifci; 1877 de İstanbulda doğdu; Yemen ve Sivas Defterdarlıklarında bulunmuş, son memuriyeti İstanbul Şehremâneti muhâsebeciliği olan Abdullah Reşad Bey ile Osman Paşa ...

(Ekser = dövme demir çivi, mismar) Mismarcı Mescidi adı ile de anılır; Halic Fenerinin üstünde Kâtib Muslihiddin Mahallesinde Mismarcı Sokağındadır; Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor: “Sultanselim kurbindedir, bânisi Şücâeddin nam kimsedir, kabri de...

Geçen asrın ikinci yarısında İstanbulun eski gedikli meyhânelerinden; Tekfur Sarayı civârında idi; yeri tesbit edilemedi. Bibl.: Mehmed Tevfik, Meyhâne.

Geçen asrın ikinci yarısında İstanbulun eski gedikli meyhânelerinden ;Balatda idi, yeri tesbit edilemedi (B.: Meyhâne). Bibl.: Mehmed Tevfik, Meyhâne.

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Boğaziçinde Büyükderenin sokaklarından; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (aralık 1967).

Yakın geçmişin en büyük edebî sîmâlarından; aşağıdaki hal tercemesi oğlu gazeteci ve edib Ercümend Ekrem Talu tarafından yazılmışdır: “14 mart 1847 (1 mart 1263) de İstanbulda Vaniköyünde doğdu. Babası Takvimhâne Nazırı, Vak’anüvis ve Hattat Mehmed Şak...

Değerli bir çağdaş hattat, eski meşhur bir sporcu; 1901 de İstanbulda doğdu, Mabeyin kâtiblerinden hattat Mehmed Tevfik Beyin oğludur; orta okulu bitirdikden sonra Adliye Meslek Mektebine girdi ve bu mektebin müstantik bölümünden diploma aldı. Bir müdd...