51-75 / 1037
Ansiklopedi
ÇİLİNGİR KÖYÜ
Eyyub kazâsına bağlı köylerden; Rami Kışlasının güney batısına düşer; Balkan Harbi mühâcirlerinin iskânı sırasında eski Çiços Çiftliğinin yerine kurulmuş bir muhâcir köyüdür. 1960 sayımında nüfusu 204 erkek ve 171 kadın olmak üzere 375 kişi idi. Bir ca...
Ansiklopedi
ÇİLİNGİR HARCI
Hal ağzı argo, “rüşvet”; çilingirin her kilidi, her kapuyu açdığnıa göre, rüşvetin gördüğü iş karşısında meçhul parlak bir zekânın bulduğu çok kuvvetli bir argo deyimdir; misâl:
— Senin o iş ne oldu?
— Bildiğin gibi, sürünüp gidiyor....
— Sen çilingir ...
Ansiklopedi
ÇİLİNGİR
Kilid ve anahtar yapan sanatkâr; anahtarı kaybolmuş ve kilidli kalmış kilidleri kapuları maymuncuk denilen âleti ve onu kullanma hüneri ile açan adam; hâneberduş pırpırılar argosunda kapu açup giren gece hırsızı (B.: Çilingir Harcı; Çilingir Sofrası).
Ansiklopedi
ÇİLİNGİR
Geçen asırda Galatanın namlı gedikli meyhânelerinden; Galatanın Lüleci Hendek denilen semtinde idi; Tophâne ketebesinden halk şâiri Âşık Râzi tarafından bir manzûme ile şöyle övülmüşdür:
Lüleci Hendekde nâmı Çilingir
Rindâne cünbüşle destur diyüb gir
...
Ansiklopedi
ÇİLİNGİR CİVANI
Kalender meşreb şâirler tarafından “Şehrengiz adı verilen manzum risâlelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında Çilingir civanlarına da rastlanır; şehrengiz yollu yazılmış “Hûbannâmei Nevedâ” adını taşıyan manzum mecmuada Çilingir Civanı şu beyitlerle...
Ansiklopedi
ÇİLERGÜL (Kız oğlan)
1958 senesinde Beyoğlu paviyon ve barlarında kız kılık kıyâfeti altında oryantal danslar yaparak o âlemlerin müdavimleri arasında Çilergül takma adı ile şöhret bulmuş, oyunculuk hüneri ile gaayetle rağbet görmüş 18 yaşında mürâhik bir delikanlıdır; ası...
Ansiklopedi
ÇİLESİZ (Talha Kemal)
Kuvvetli talebe yetişdirdiği söylenir lise matematik öğretmenlerinden ve gençliğinde Hareket Ordusuna katılmış İttihadcı Komitecilerden; aslı da Rumeliden olub hayatının son yıllarını Pertevniyal Lisesi öğretim kadrosu içinde geçirmiş ve o lisenin mate...
Ansiklopedi
ÇİLEKEŞ SOKAĞI
Karagümrük’de Beyceğiz mahallesi sokaklarından; Beyceğiz Caddesi ile Mehmed Ağa Hamamı Sokağı ve Çulhalar Sokağı arasında uzanır; bu son iki sokakla Mehmedağa Camii önünde bir üç yol ağzı teşkil eder. Beyceğiz Mahallesinden gelindiğine göre ikişer üçer...
Ansiklopedi
ÇİLEK
Meşhur meyva; hem lezzeti, hem de güzel baygın kokusu ve tatlı penbe rengi ile bu meyvanın en nefisleri asırlar boylunca İstanbul civârında, Boğaziçinde, Boğazın da bilhassa rumeli yakasında İstinye ile Arnavutköyü sırtlarında yetişdirilmişdir (B.: Arn...
Ansiklopedi
ÇİLEHÂNE MESCİDİ
Zamanımızda Küçük Çamlıca denilen Bulgurlu Dağının doğu yamacının üst kısmında tahminen 6.5x3 metro eb’adında ve tavan yüksekliği de ancak 2 metro olan ve üstü kiremit döşeli bir çatı ile kapatılmış kâgir bir odacıkdan ibâret olup, on yedinci asrın büy...
Ansiklopedi
ÇİLAVCI SOKAĞI
Kumkapuda Çadırcı Ahmed Çelebi Mahallesindedir; Gedikpaşa Caddesi ile Balipaşa yokuşu arasında uzanır; bir araba geçecek genişlikde, kabataş döşeli bir yoldur, üçer katlı kâgir evler arasından geçer, bir doğramacı dükkânı vardır, kapu numaraları 1-27 v...
Ansiklopedi
ÇİFTLİK KÖYÜ
Yalova kazâsının köylerinden; Yalova - Karamürsel yolu bu köyün içinden geçer, halkı mübâdil batı Trakya göçmenleridir, 1960 sayımında nüfusu 860 kişi idi, meyvacılıkla meşguldürler; pazar yerleri Yalovadır. İstanbul Ansiklopedisi adına gidip görülemed...
Ansiklopedi
ÇİL AKÇE
Halk ağzı deyim; darbhâneden yeni çıkmış pırıl pırıl madenî para, “çil altın”, “çil kuruş” isimleri ile de halk ve esnaf arasında dâimâ makbul ola gelmişdi. Nâzımı meçhûl şu beyit bir nevcivan hakkında ağır hicivdir:
Çil akçeyi hare itse nola
Su gibi ...
Ansiklopedi
ÇİFTLİK KÖYÜ
Çatalca ilçesinin Karacaköy bucağı köylerinden; 1960 sayımında nüfus 1370 kişi idi; Karadenize yakın olmasına rağmen dağlar arasında bulunması dolayısı ile deniz görmez, etrâfı ormandır, halkı kömürcülük ve odunculukla geçinir.
Eskiden bir Rum köyü ike...
Ansiklopedi
ÇİĞDEM (Hatice)
1959 yılı mayısında işlenmiş ve İstanbul zâbıtası tarihinde “Sandık Cinâyeti” adı verilmiş iğrenç bir cinâyetin kurbanı 24 yaşında genç, güzel ve müteverrim bir terzi kadın; İstanbulda İçlevend’de kira ile oturduğu bir evde sözde nişanlısı, evli ve iki...
Ansiklopedi
ÇİFTLİK GAZİNOSU
Geçen asır sonlarında Üsküdarda Bağlarbaşında meşhur bir yazlık gazinodur; işinin ehli Yani adında bir rum tarafından işletilir idi ki, Üsküdarlı Vâsıf Hoca bu meyhâneci için: “1885-1890 arasında yirmi yaşlarında gaayetle mahbub delikanlı idi, gözlerin...
Ansiklopedi
ÇİFTLİK IRGATLARI
İstanbul şehrinin içindekinden gayri civârında bulunan mandıra, ağıl, eğrek ve çiftliklerdeki bekâr uşağı oğlan ve ırgatların, büyük şehrin âsâyiş ve inzibâtını bozma yolunda zaman zaman türlü vak’alara sebep oldukları görülmüşdür; ve onların zabtu rab...
Ansiklopedi
ÇİFTLİK ALAN KÖYÜ
Eyyub ilçesinin Kemerburyaz nâhiyesine bağlı köylerden; adındaki “alan” kelimesi almak kökünden gelmeyüb meydan mânâsında “alan” dır. Fakat İstanbul civar haritalarında ismi hemen istisnâsız, “çiftlik” kısaltılarak “Çiftalan” diye kaydedilmişdir; bazı ...
Ansiklopedi
ÇİFTE VAVLAR
Beşiktaş Vapur İskelesi ile Dolmabağçe Sarayının mutbak dairesi arasındaki yalı boyunun eski adı; rivâyet edildiğine göre burada büyük bir yalı varmış ve yalının kapusu üstünde de “çifte vav” yazılı büyük bir levha asılı imiş, oradan kalmış. Rivâyet ed...
Ansiklopedi
ÇİFTEVAV SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Galatanın Ömeravni Mahallesi (Kabataş ve etrâfını ihtiva eder) ile Taksimin Gümüşsuyu Mahallesi arasında bir sınır sokakdır; Gümüşsuyu Caddesi ile Sarayarkası Sokağı arasında uzanır; Gümüşsuyu Caddesi tarafından gelin...
Ansiklopedi
ÇİFTEHAV
Arab asıllı eski türk harflerinden vav harfi dinî edebiyatta “Vallâhü” kelimesinin kısaltılmışı olarak ve “Vâvü kısem”, “and vavı” denilir. Arab asıllı harfler ile eski türk hat sanatında (yazı, kaligrafi sanatında) and vavı, bâzı camilerin, çeşmelerin...
Ansiklopedi
ÇİFTEVAV
196 orta - taburdan mürekkeb olarak kurulmuş Yeniçeri Asker Ocağının her ortasının yazı veya resim bir alâmeti fârikası var idi ki bunlara “nişan” denilirdi, ve yeniçeriler ortalarının nişanlarını, vücudlarının göğüs, kol, bâzu, el üstü ve baldır gibi ...
Ansiklopedi
ÇİFTETELLİ
“Türk halk oyunlarından biri. Vücudun baş, gerdan, omuzlar, göğüs, göbek ve kalçalar gibi kısımlarını hareket ettirerek kadınlar tarafından oynanır. Genel olarak dem tutan bir yaylı ya da nefesli saz taksimi ile, ya da ağır ve çok kıvrak olan özel hava...
Ansiklopedi
ÇİFTE SARAYLAR
Zamanımızda Cağaloğlunda İstanbul Erkek Lisesi binâsının bulunduğu yer ile onun batısında bir zamanlar yazlık kahvehâne olarak açılıp işletilen geniş arsada, İstanbulun en büyük yapılarından yan yana iki muazzam ve muhteşem saray idi; bahsettiğimiz yaz...
51-75 / 1037