Zamanımızda Küçük Çamlıca denilen Bulgurlu Dağının doğu yamacının üst kısmında tahminen 6.5x3 metro eb’adında ve tavan yüksekliği de ancak 2 metro olan ve üstü kiremit döşeli bir çatı ile kapatılmış kâgir bir odacıkdan ibâret olup, on yedinci asrın büyük mutasavviflerinden Şeyh aziz Mahmud Hüdâi Efendi tarafından çilehâne olarak yapdırılmış ve bu namlı şâir şeyhin ölümünden sonra da mescid ittihaz edilmişdir. Kalın ve bodur kâgir minâresi çok yenidir, 1958 de inşâ edilmişdir ve küçücük mescide pek şirin bir görünüş vermişdir. Minârenin lâtin asıllı türk harfleri ile kitâbesi şudur: “Bu minâreyi yapdıran Kadriye Tanrıvere, bütün ölmüşlerinin ruhuna fatihâ. 15.II.1958”. Mescid kapusunun önüne ahşab kapalı bir pabuçluk yapılmışdır; mihrab uzun duvarlardan birindedir; mihrab duvarında iki, sol duvarda bir ve kapunun bulunuğu diğer uzun duvarda da iki olmak üzere cem’an beş küçük pencere ile aydınlatılmışdır; zemini tahta döşeli, bir kaç parça halı ve kilim verilmiş, temiz ve bakımlı olan mescidin duvarları müteaddit levhalarla tezyin edilmiştir. Elektrik ile tenvir edilmişdir; mihrab duvarı önünde de kârı kadim sekiz bakır ve dört mermer şamdan bulunuyordu. Çilehâne Mescidi iki kademe teşkil eden büyük bir bağçe içinde ve bunlardan alt bağçededir; üst bağçede de bir kuyu ile suyu bu...

Zamanımızda Küçük Çamlıca denilen Bulgurlu Dağının doğu yamacının üst kısmında tahminen 6.5x3 metro eb’adında ve tavan yüksekliği de ancak 2 metro olan ve üstü kiremit döşeli bir çatı ile kapatılmış kâgir bir odacıkdan ibâret olup, on yedinci asrın büyük mutasavviflerinden Şeyh aziz Mahmud Hüdâi Efendi tarafından çilehâne olarak yapdırılmış ve bu namlı şâir şeyhin ölümünden sonra da mescid ittihaz edilmişdir. Kalın ve bodur kâgir minâresi çok yenidir, 1958 de inşâ edilmişdir ve küçücük mescide pek şirin bir görünüş vermişdir. Minârenin lâtin asıllı türk harfleri ile kitâbesi şudur: “Bu minâreyi yapdıran Kadriye Tanrıvere, bütün ölmüşlerinin ruhuna fatihâ. 15.II.1958”. Mescid kapusunun önüne ahşab kapalı bir pabuçluk yapılmışdır; mihrab uzun duvarlardan birindedir; mihrab duvarında iki, sol duvarda bir ve kapunun bulunuğu diğer uzun duvarda da iki olmak üzere cem’an beş küçük pencere ile aydınlatılmışdır; zemini tahta döşeli, bir kaç parça halı ve kilim verilmiş, temiz ve bakımlı olan mescidin duvarları müteaddit levhalarla tezyin edilmiştir. Elektrik ile tenvir edilmişdir; mihrab duvarı önünde de kârı kadim sekiz bakır ve dört mermer şamdan bulunuyordu. Çilehâne Mescidi iki kademe teşkil eden büyük bir bağçe içinde ve bunlardan alt bağçededir; üst bağçede de bir kuyu ile suyu bu kuyudan temin edilen altı musluklu mermerden bir şadırvan vardır; beyzi şekilde olan şadırvanın tâlik hat ile târih kitâbesi şudur: Pîr Mahmud Hüdâî azizülkadrin Bu makaamı yapılup maksemi ab oldu binâ Levhi nazm oldu bu târihi güherle tezyîn Nev eser yapdı zehî himmeti Kâmil Paşa. Sene 1291 (milâdî 1874) Kuyunun da çok güzel bir mermer bileziği vardır, bu bilezik üzerine de yine tâlık hat ile şu kitâbe naht edilmişdir: “Cennetmekân Sultan Mahmud Han hazretlerinin kadınlarından Üçüncü Âşukican Kadın Efendinin hayrâtıdır, sene 1285 (milâdî 1868-1869”). “Âsûciban” ismi taşa imlâsı çok yanlış olarak geçmişdir; medli elif yerine “ayın” yazılmış ve “b” den sonra da bir “ye” ilâve edilerek okunmaz bir hal almışdır (Ekim, 1961). Bibl. : R.E.K. ve General H.R. Ayyıldız, Gezi notu. Çilekhâne Mescidi (Resim: S. Bozcalı; Plân: Ö. Tel)