1958 senesinde Beyoğlu paviyon ve barlarında kız kılık kıyâfeti altında oryantal danslar yaparak o âlemlerin müdavimleri arasında Çilergül takma adı ile şöhret bulmuş, oyunculuk hüneri ile gaayetle rağbet görmüş 18 yaşında mürâhik bir delikanlıdır; asıl adı Erdoğan Özaltaş olup 1940 doğumlu ve Bursalıdır. Dansöz Çilergül’ün oğlan olduğu, bir gece bar ve paviyonların ahlâk zâbıtası tarafından teftişinde, dansözün gördüğü rağbeti çekemeyen bir kadının ihbarı üzerine meydana çıkmış, o gece polis müdürlüğüne götürülerek işden men edilmiş, ve vak’a İstanbul gazeteleri tarafından “Seyircilerini hayran eden dansöz erkek çıkdı”, “Kadın kıyâfeti ile barlarda çalışan bir genç yakalandı” gibi başlıklarla, ve Çilergül’ün kız ve oğlan esvabları altında resimleri ile yayınlanmışdır. Toplum ahlâkının titiz bir dikkat ile fakat ölçülü bir tâkib ile korunması gerekdiği dünyaca kabul edilmiş bir zaruret olduğuna göre İstanbuldaki Çilergül vak’asının seyri ve Erdoğan Özaltaş’ın bu konudaki ifâdeleri bir şehir kütüğünde tespit edilmeye değer; aşağıdaki satırları 26 Nisan 1958 tarihli Hürriyet Gazetesinden naklediyoruz: “Bir seneden beri Beyoğlundaki üç pavyonda, her gece birçok erkeği kıvrak danslariyle teshir eden genç ve güzel dansöz Çilergülün erkek olduğu anlaşılmışdır. “Dansözün kadın olmadığı...

1958 senesinde Beyoğlu paviyon ve barlarında kız kılık kıyâfeti altında oryantal danslar yaparak o âlemlerin müdavimleri arasında Çilergül takma adı ile şöhret bulmuş, oyunculuk hüneri ile gaayetle rağbet görmüş 18 yaşında mürâhik bir delikanlıdır; asıl adı Erdoğan Özaltaş olup 1940 doğumlu ve Bursalıdır. Dansöz Çilergül’ün oğlan olduğu, bir gece bar ve paviyonların ahlâk zâbıtası tarafından teftişinde, dansözün gördüğü rağbeti çekemeyen bir kadının ihbarı üzerine meydana çıkmış, o gece polis müdürlüğüne götürülerek işden men edilmiş, ve vak’a İstanbul gazeteleri tarafından “Seyircilerini hayran eden dansöz erkek çıkdı”, “Kadın kıyâfeti ile barlarda çalışan bir genç yakalandı” gibi başlıklarla, ve Çilergül’ün kız ve oğlan esvabları altında resimleri ile yayınlanmışdır. Toplum ahlâkının titiz bir dikkat ile fakat ölçülü bir tâkib ile korunması gerekdiği dünyaca kabul edilmiş bir zaruret olduğuna göre İstanbuldaki Çilergül vak’asının seyri ve Erdoğan Özaltaş’ın bu konudaki ifâdeleri bir şehir kütüğünde tespit edilmeye değer; aşağıdaki satırları 26 Nisan 1958 tarihli Hürriyet Gazetesinden naklediyoruz: “Bir seneden beri Beyoğlundaki üç pavyonda, her gece birçok erkeği kıvrak danslariyle teshir eden genç ve güzel dansöz Çilergülün erkek olduğu anlaşılmışdır. “Dansözün kadın olmadığı, Ahlâk Zâbıtası ekibinin evvelki gece yarısından sonra bar ve pavyonları kontrolü sırasında meydana çıkmışdır. Oryantal danslar yapmak için sırasının gelmesini bekleyen ve bu arada konsomatris kadınların yanında kadın kıyafetiyle oturan Çilergül polis tarafından yakalanınca ne yapacağını şaşırmışdır. “Yakalandığı zaman sırtında beyaz kürk - kap, nefti eteklik, ayağında kalem topuklu dekolte ayakkabı bulunan allıklı, pudralı, rimelli, manikürlü, pedikürlü Çilergül’ün makyajına bilhassa itina ettiği görülmüşdür. Saçlarını “Gina Stili” kesen ve hakikî isminin Erdoğan Özaltaş olduğu anlaşılan dansözün sütyeninin altına yerleştirdiği iki lâstik memesi de dikkati çekmişdir. “Elinde bir de varyete ruhsatı bulunan Erdoğan, kendisi hakkında şunları söylemiştir: — Benim kimseye bir zararım yok. Gördüğünüz gibi vesikam var ve namusumla para kazanıyorum. Babam ben küçükken öldü. Şimdi her gece üç pavyonda dans ediyorum ve anneceğime baktığım gibi para da biriktiriyorum. Gecede 100 lira kadar kazanıyorum, bankada da 10 bin liram var. Bu iş çok kârlı. Askere gidene kadar çalışıp biraz daha para biriktirerek geldikten sonra dükkân açmak niyetindeyim. Hem de kendi kendime öğrendiğim mesleğimi çok seviyorum. Müşterilerin hayran, hayran dansımı seyretmeleri bana zevk veriyor. Erkek kıyafetiyle oryantal dans yapamayacağım için kadın kıyafetine giriyorum. Bu arada makyajıma itina etmemi ve lâsti meme takmamı hoş görürsünüz herhalde. Sahici kadınlar bile bu memelerden kullanıyor. Ben kullanmışım çok mu? Siz sokakda gördüğünüz bir çok kadının Sofia Loren’e benzeyen göğüslerini sahici mi zannediyorsunuz? demiştir. “Uzun zamandan beri Çilergülü seyreden binlerce kişi onunla konsomasyon yapan yüzlerce müşteri ve hattâ meslek arkadaşlarından bâzıları bile bu dansözün erkek olduğunu anlayamamışlardır. “1940 doğumlu olan Erdoğan’ın yaşının küçüklüğünün bar ve pavyonlarda çalışmasına mâni olacağı zannedilmektedir.” (Hürriyet Gazetesi). Bir akşam gazetesi de Çilergül’ün Kitkat Barda çalışdığını kaydettikden sonra kız oğlan dansözün evvelce aldığı 79 numaralı mâvi variyete kartının iptal edildiğini yazıyor. Kadın kılık ve kıyafetinde dansözlükten men edilen Erdoğan Özaltaş dört ay sonra yine tutulmuşdur; 10 Ağustos 1958 tarihli Hürriyet Gazetesi “Erdoğan dün tekrar yakayı ele verdi” başlığı altında şunları yazmaktadır: “Kadın kiyafetine girip, Çilergül takma adı ile şehrin muhtelif semtlerindeki gazinolarda oryantal danslar yapan ve müşterileri teshir eden Erdoğan Özaltaş ismindeki delikanlı dün tekrar yakalanmıştır. Yenikapıda bir gazinoda çalışan ve bir gecede 50 lira kazanan Erdoğan, dün gece sahneye çıkarken bir okuyucu hanımın dekolte ayakkabılarını giymiş, fakat buna fena halde sinirlenen okuyucu hanım Çilergülü karakola şikâyet etmiştir. “Böylece polis tarafından yakalanan Erdoğan, sallantılı gümüş küpeleri, mavi çizgili ince bülûzu, kırmızı ekose etekliği, sarı kemeri ile Emniyet Müdürlüğüne gönderilmiş ve döne-dolaşa Ahlâk zabıtasına kadar gelmişdir. Allık, pudra, ruj kullanan, “Gina başlı” manikürlü, pedikürlü Erdoğan’ı elindeki dans vesikasını nasıl aldığı da araştırılmaktadır. Erdoğan’ın vesikası iptal edilecektir.” (Hürriyet Gazetesi). Bu ikinci vak’a üzerine R.E. Koçu, 22 Mayıs 1958 tarihli Hergün Gazetesinde “Çilergül” başlığı altında şu fıkrayı yazmışdır: “Gazete yapraklarında resimlerini gördüm, resimler yalancılık etmiyorsa kaşı gözü yerinde, eli ayağı düzgün, bir genç olacak, Çilergül, kadın kıyafetine girip İstanbulun muhtelif semtlerindeki gazinolarda oryantal danslar yaparak maişetini temin eden bir delikanlının takma adıdır; asıl adı Erdoğan Özeltaş imiş. “Ahlâk zabıtası bu delikanlının peşine düşmüştür. Bundan on gün evvel gazetelerde, yine bir resim ve bir yazı: “Kadın kıyafetine girip danseden delikanlı tekrar yakayı ele verdi.” Hâdiseyi gazete sütunlarında dikkatle okudum; Erdoğan’ın hareketinde hiçbir suç unsuru yoktur. “Oğlan geçenlerde muayeneye sevkedilmiş, fuhuş âleti bir sapık değil. Hırsız değil, dolandırıcı değil, yankesici değil... “Erkek kadın esvabı giyemez diye bir kanun yok. Kızlarımız oğlan kılığında sürü sürü dolaşıyorlar, kabahat olmuyor da bir delikanlı entari giyince niçin takip ediliyor? Bir erkek sahnede oryantal dans numaraları gösteriyor, ve gazinolarda yüzlerce seyirci onu kız zannediyor, zevk ile seyrediyor, takdir edip alkışlıyor. Bu çocuk, sadece sanatkârdır. “Temâşâ tarihimizi şöyle bir gözden geçirelim. Rol icâbı sahneye kadın kıyafetinde çıkan namlı aktörlerimiz yok mudur? Hele orta oyununda kadın sanatkâr hiç yoktu. “Zenne” başlı başına bir tip, kadın kılığında erkekti. “On sekizinci asırda Lâle devrinin göz kamaştıran kamaştıran eğlence âlemlerinde kız kılığında ve kız cilvesiyle rakseden bir delikanlıyı devrin seçkin şâiri Nedim: Kızoğlan kız nâzın nâzın, şehlevend âvâzı âvâzın, Belâsın ben de bilmem, kız mısın, oğlan mısın kâfir... diye methediyor. “Her fırsatta Garp medeniyeti, Garp medeniyeti... Biz Garplıyız... Garplıyız...” diye bağırıyoruz. “Evet biz Garp türkleri Şarklı değiliz! “Garbin en büyük medeniyet merkezlerinde, Pariste, Berlinde, Londrada âvâmın eğlendiği içkili, sazlı gazinolarda kadın kıyafetinde çeşitli hünerler gösteren sanatkâr gençler pek çoktur. “Erdoğan Özeltaş acaba erkekliğin şerefini mi zedeliyor? Hayır, erkeklik şerefine entaridir ne de pantalon... Erdoğan da bu yolu tutmuş... Oryantal rakıstaki kabiliyetinin erkek kıyafetinde kazanç temin edemeyeceğini bildiğinden, sahnede kız olmuş... Geçim kavgası, hayat mücadelesi!. Bu yolun bazı nâhoş avâkıbı varsa, kendisi düşünsün.. Ve o zaman kendisinden suç sâdir olursa, cezasını çeksin. “Özeltaş bugün bir Çilergül olmuştur.. Eğer yarın bir Fantoma Erdoğan, bir Arsen Lüper Erdoğan, bir Apartıman fâresi, Otel fâresi Erdoğan olursa, bu müthiş sukutun, bu hakikî felâketin sebebini, oğlan rakkaseyi amansız takipte aramalıdır.” (R. E. K., Hergün). 1958 den sonra adı tamamen unutulmuş olan Çilergül (Erdoğan Özeltaş) ün bu yıllar içinde askere gitmiş olması muhtemeldir. Erdoğan Bey (Resim: S. B.) Çilergül Hanım (Resim: S. B.)