776-800 / 823
Encyclopedia

ATANSİOS V
Fener Rum Ortodoks Patriklerini iki yüz on üçüncüsü; 1709 da Edirne metropolitliğinden patrik seçilmiştir. Aslen giritli olup âlim bir zât idi, yunanca, lâtince ve arapça bilirdi. Kilise musikisi ile uzun yıllar uğraşmış kıymetli bir bestekârdı; ahlâk ...
Encyclopedia

ATANASİOS II
Fener Rum Ortodoks patriklerinin yüz elli yedincisi; Büyükşehrin Türkler tarafından fethinde patrik bulunan zattır; 1450 tarihinde Patrik seçilmiştir. Koyu Ortodoks hissiyatiyle meşbû idi. Daha evvel, Patrik Grigoriyi azletmiş olan Sensinod Meclisi, İk...
Encyclopedia

ATANAŞYAN (Madam)
İstanbulun ilk kadın tabiplerinden; 1291 (M. 1879) de intişar eden “Kahkaha” mizah gazetesinde ilânları vardır. Viyanada ve Rumanyada hayli müddet hekimlik ettikten sonra İstanbula gelmiş, Beyoğlunda, Sakızağacı sokağında 1 numaralı hanede köstebek, fi...
Encyclopedia

ATANASİOS IV
Fener Rum Ortodoks Patriklerinin iki yüz altıncısı; 2 ağustos 1679 da Tekirdağı Episkoposluğundan Patrik seçilmiş ise de, seçimde hile yapıldığı ve cebir kullanıldığı iddiasiyle Patrikliği Senesinod âzalarından bir ekseriyet tarafından kabul ve tasdik ...
Encyclopedia

ATÂ EFENDİ (Taşçı)
Geçen asır sonlarının seçkin kabir taşı ustalarından; Eyyubtan Piyer Loti kahvesine doğru çıkarken, yolun sol kenarında, dört adım kadar içeride, Mektebi Bahriyede talebe iken on beş yaşında vefat eden oğlu Ahmed Necmeddin Efendinin kabri için yaptığı ...
Encyclopedia

ATAKAM (Dr. Operatör Asil Mukbil)
Seçkin operatör; 1905 de Beyoğluda Nişantaşında doğdu, Şûrayi Devlet azalarından Abdülkerim Paşanın oğludur. Nişantaşı Nümune Mektebinde ve Nişantaşı Sultanisinde okudu, 1920 de henüz on beş yaşında iken Tıb Fakültesine girdi, fakülteden 1925 de diplom...
Encyclopedia

ATAERKİN (Zeki Ârif)
Musiki bilgini ve seçkin bestekâr; hal tercemesini Mustafa Rona’nın “50 yıllık Türk Muziği” adındaki antolojisinden alıyoruz:
“1896 da İstanbulda dünyaya gelmiştir. Meşhur musikişinaslardan kanunî Hacı Ârif Beyin oğludur (B : Ârif Bey, Kanunî Hacı).
“İ...
Encyclopedia

ATÂ EFENDİ (Selânikli Mehmed)
On sekizinci asır ediplerinden; İstanbul tarihinde “Yedini Cibali yangını” diye anılan Hicrî 1196 (M. 1782) Ramazanındaki büyük ateş âfetini tasvir eden bir mektubu, İstanbul tarihi kaynakları arasında benzeri olmayan bir vesikadır (B.: Cibâli Yangınla...
Encyclopedia

ATAÇ (Dr. Galib)
Kalemini her çeşit mevzu üzerinde muvaffakiyetle yürütmüş hekim, seçkin muharrir, bilgisini halk ve memleket faydasında kullanmış tam münevver, bilgi âlemimizde kıymetli fikir eserleri kazandırmış kuvvetli mütercim, bütün memleketin sevgisini kazanmayı...
Encyclopedia

ATA BİNME YASAĞI (Çingenelere)
Tanzimattan evvelki eski İstanbul hayatının türlü kayd ve yasaklarından biri de, çingenelerin, Büyükşehirde ata binmesinin ve atla dolaşmasının menedilmiş olmasıdır. Bunun en eski vesikalarından bir tanesi, Divanı hümâyundan İstanbul Kadısı ile cingene...
Encyclopedia

ATAÇ (Nurullah)
Hammer Mütercimi Mehmed Atâ Beyin küçük oğlu, Dr. Galip Ataç’ın kardeşi; muallim, muharrir, esseist; üç sıfatiyle de, asrımızın fikir ve edebiyat, san’at hayatında üstün kıymetlerden; 1898 de İstanbulda doğdu; Galatasaray Liesini bitirdi; Üniversiteye ...
Encyclopedia

ATÂ EFENDİ (Beylerbeyli)
İkinci Abdülhamid devrinde bu Boğaz köyünün namlı bir meczubu; vücud yapısı heybetli, şişman, geniş pembe yüzünü perişan bir sakal ile alnına dökülen kâküller çevirmiş sevimli bir zât olup yaz ve kış başında bir keçe külâh, sırtında bir aba, göğüs bağı...
Encyclopedia

ATÂ EFENDİ
Matbaacı; Çemberlitaşta Vezir Hanındaki Şirketi Sahhafiyei Osmaniye matbaası müdürü; (H. 1317) de hayatta idi; hakkında başka bir kayda rastlanamadı.
Bibl. : Resmî Maarif Salnâmesi.
Encyclopedia

ATÂ BEY (Tayyarzâde Ahmed)
Kendi adına nispetle veyahut “Enderun Tarihi” diye anılan meşhur eserin müellifi (B. : Âta tarihi); 1810 (H. 1225) da İstanbulda doğdu; babası, Enderuni Hümâyundan yetişmiş ve Üçüncü Selim tarafdarlığı ile tanınmış Tayyar Ağa’dır (B. : Tayyar Ağa). Âtâ...
Encyclopedia

ATABİNEN (Reşid Safvet)
Muharrir, diplomat, Türkiye Otomobil ve Turing Kurumu Reisi; asâlet, necâbet ve zerâfet timsali bir İstanbullu; Sarıyerde, ana tarafından büyükbabası Bedestanî Mustafa Efenin yalısında 4 eylûl 1884 de doğdu; babası, Mızıkai hümâyun atik miralayı Safvet...
Encyclopedia

ATABEYOĞLU (Salâhaddin Enis)
Büyük romancı, hikâyeci, gazeteci; Türk edebiyatında realizmin öncülerinden mümtaz bir kalem sâhibi; İstanbul’un nev’i şahsına münhasır sîmalarından biri; 1892 yılında, bir jandarma subayı olan babası Ahmet Enis Beyin vazifesi icabı bulunduğu Antalya’d...
Encyclopedia

ATÂ BEY (Hammer Mütercimi Mehmed)
Geçen asrın sonlarında yaşamış seçkin devlet adamlarından, 1856 da Halebde doğdu. Çocukluğundan itibaren şark ve garb kültüriyle yakından alâkadar oldu; arapçayı, ve fransızcayı çok kuvvetli öğrendi; devrin an’anesine uyarak her münevver gibi devlet hi...
Encyclopedia

ATABEY (Dr. Fahri)
Seçkin hekimlerimizden; 1913 de İstanbul’da doğmuştur. Babası orman baş müdürlerinden Ziya Bey, annesi Râna Hanımdır. İlk okulu Kadiköy’de okuduktan sonra babasının memuriyeti dolayısiyle Orta ve Lise tahsilini Bursa’da ikmâl etmiştir. 1931 senesinde s...
Encyclopedia

ATABEY (Eşref Şefik)
Namlı muharrir, eski sporculardan, çok sevilmiş Radyo konferansçısı, sohbet ve meclis adamı, pek namlı amatör balıkçı; İstanbul Ansiklopedisi hal tercemisinin tespiti için İstanbul Radyosu vasıtasiyle yolladığı iki mektuba maalesef cevap alamamış, muha...
Encyclopedia

ATABEK HANI
Eminönü İlçesi dahilide Şehinah Pehlevî Caddesi (Yenipostahane Caddesi) ile Fındıkçıremzi Sokağı kavuşağı köşesindedir; yerinde Şamlı Hanı vardı, namlı manifatura tüccarı Atâ Refik Atabek tarafından 1932 de satın alındı ve adı Atabek olarak değiştirild...
Encyclopedia

ATAAYKUT (Murad)
1956 son baharında onbeş yaşında güzel yüz çizgileri ile çok değerli yabancı bir ressamın nazarı dikkatini çekerek yağlı boya portresi Büyükşehrin sanat şah eseri bir kaç âbidesinin tabloları arasında Arjantine gitmiş gazete müvezzii bir İstanbul çocuğ...
Encyclopedia

ATABEK (Atâ Refik)
Asrımızın ilk yarısında İstanbulun en namlı manifatura tüccarlarından; 1865 de Selânikte doğdu ve ticaret hayatına 1905 yılında orada atıldı; 1911 de İstanbula hicret ederek evvelâ Katırcıoğlu Hanında bir mağaza açtı, çalışkanlığı ve doğruluğu ile işin...
776-800 / 823