Kibar ve ricâlin muharremlerde yekdiğerine âşûre gönderdikleri porselenden mâmul, umumiyetle çift olarak bulunan ve gaayet kıymetli sanat eseri olan üzeri renkli ve yaldızlı zemin üzerine çiçek nakışlı, kapakları yine porselenden mâmul, çiçek kabartmal...

Üçüncü Selim devrinde yaşamış namlı bir çiçekcidir; bilhassa lâleleri meşhur olup seksen kadar lâle çeşidi elde etmiştir ki “Erîkei Elmas”, “Şâhidi Kudret”, “Feyzi Rahman” ve “Neticei Zer” adındaki lâleler bu aradadır. Hayatı hakkında başka bir kayda r...

Âşûre pişirilirken birkaç tane delikli gümüş para kepçenin ağzı dibine bir ibrişimle bağlanır, âşûre piştikten sonra bu paralar yıkanır ve para keselerinin dibine bereket tılsımı olarak dikilirdi. Eskiden Büyükşehirde, kesesinde aşûre parası bulunmıyan...

Yeniçeriler Caddesinden Bayazıda giderken meydan ağzında, sol koda, bu caddenin Tabanca sokağı ile olan kavşağı köşesindedir. Çimento ile tamir edilmiş, teknesi derince kemeri içinde, ayna taşı mermer, sarı pirinç lüleli, Lâle devrinde yapılmış bir aka...

On yedinci asır ortalarında yaşamış, İstanbulun namlı meczublarındandır. Saraçhânebaşında dolaşırdı; işi gücü, yolcuların ayağına çarpmasın diye sokaklardan kırıntı taşları toplamak ve birer köşeye yığmak idi. Bibl. : Evliya Çelebi, I.

On yedinci asır ortalarında yaşamış namlı bir sâzende; hayatı hakkında başka bir kada rastlanamadı. Bibl. : Evliya Çelebi, I.

Nuh Peygamberin gemisi Tûfandan kurtulduğunda, gemide kalan erzâkın toplanıp karıştırılmasiyle pişirilen aşın hâtırası olarak Hicrî takvim ile Muharremin onuncu günü pişirilen âşurenin, İstanbulda da başta Sarayı Hümâyun gelmek üzere asırlarca devam et...

Aşûre yenilirken, kaşığa gelen ilk bakladır; ağızdan yalanıp çıkarılır, sofradan kalkınca güzelce yıkanır ve kurutulduktan sonra para kesesine bereket tılsımı olarak atılırdı. Kesesinde âşûre parası bulunduramayanlarda, muhakkak ki bir aşûre baklası bu...

Geçen asırda yaşamış seçkin mücellid ve müzehhiplerden; muasırlarının tâbiriyle “gayet tuhaf ve nâdire gûy” bir zât imiş; hayatı hakkında başka bir kayda rastlanamadı. Bibl. : Hat ve Hattâtin.

Asırlar boyunca birbirlerine gönül vermiş İstanbulluların aşk muhabereleri, Büyükşehir hayatının ihtişamına ve Türk dilinin İstanbul ağzı zarafetine denk zenginliktedir. Eski güzel örneklerden bir tanesini, on sekizinci asır ortalarında ingiliz elçisin...

Yüksek mühendis, İstanbulun ilk namlı futbolcularından, 1893 de Kadıköyünde Kuşdilinde doğdu, deniz binbaşısı Kaptan Aşkın Beyin oğludur. Tahsilini St. Josèph Fransız Lisesinde ve Mühendis Mektebi Âlisinde yaptı; futbola da lise talebesi iken başladı, ...

Geçen asrın namlı Ermeni sarraflarındandır. Eğinli Aşnanyan âmiraların ahfadındandır ve muhtemelen geçen asrın Ermeni ricalinden Mıkırdiç Aşnan’ın oğludur. 1842 de teessüs eden Anadolu kumpanyasının ilk âzalarından biri olmuştur. Aynı yılın Kasım ayınd...

Son meddah ve orta oyuncularından; merhum Sermed Muhtar Alus İstanbul Ansiklopedisine verdiği notlarda bu sanatkâr hakkında şu satırları yazıyor: “Kış geceleri Divanyolundaki Ârif, Beyazıttaki Merkez, Veznecilerdeki Şems, Direklerarası nihayetindeki Fe...

Onaltıncı asır şâirlerinden, Rumelihisarlı olmakla da meşhur, asıl adı İlyasdır; Büyükşehire devşirme oğlanı olarak gelmiş, Yeniçeri Ocağından yetişmiştir; 1538 den evvel ocakdan emekli olup 1576 da muhakkak ki çok yaşlı olarak öldüğüne göre gençliğind...

Türk edebiyatında modern roman yolunu açan Hâlid Ziya Uşaklıgil’in en değerli, kendisinin de en beğendiği eseri. Nakledilen İstanbullu bir ailenin hayatıdır; vak’a Boğaziçinde geçer. Eserin kahramanlarından biri olan Adnan Bey, zengin, orta yaşlı, kiba...

Üçüncü Selim devrinin namlı çiçekçilerinden; “Takvimi lâle” müellifi: 1801 (H 1216) da telif edilen bu esere, devrin şairlerinden Riza şu takriz - tarihi yazmıştır: Aşki Efendinin kalemi çeşmei zülâl Üşkûfezâri ma’rifeti ravzai kemâl Ahvali lâlei bile...

Onbeşinci asır şâirlerinden; fetihden sonra İstanbulda ilk yerleşenlerden, aslının nereli olduğu, doğum ve ölüm tarihleri bilinmiyor; şiirleri soğuk ve değersiz olduğu halde her nasılsa büyük pâdişahın fevkalâde teveccühünü kazanmış, yüz akçe yevmiye i...

Rumelihisarında, kayalar mezarlığının üstüne rastlıyan sırtta, Hisarın cenup bedeni dışında Edebiyatı Çedidenin en parlak siması büyük şair Tevfik Fikretin evi; İstanbu Belediyesi tarafından zevcesi Fatma Nâzime Hanımefendiden on bin liraya satın alınm...

Birinci Cihan Harbi sonunda kurulan hususî mekteplerdendir; kuruluş tarihi 1918, kurucuları da, Meşrutiyetin ilânında Âşiyan mecmuasını çıkaran Ahmed Cevdet ve Mustafa Namık kardeşlerdir. Âşiyan İdadisinin tedrisata başladığı ilk bina, 1959 da Millî Tü...

1908 İnkılâbından sonra çıkmış edebî, ilmî ve ahlâkî bir haftalık mecmuadır; ilk sayısı 27 ağustos 1908 (1324) de intişar etmiştir; sahipleri İbnüssırrı Ahmed Cevdet Bey merhumla kardeşi Muallim Mustafa Namık Beydir, ki eski gazetecilerden Kemal Salih ...

İkinci Sultan Abdülhamid devrinde Ayvansarayda Lonca’da yetişen sâzendelerdendir, piyasanın ikinci derece kemancılarındandı. Üstadkâri eski besteleri, kârları, peşrevleri pek beceremez fakat kiriz havaları denlen oyun havalarında, köçekçelerde, kabadan...

Ayasofya (Resim: Reşad Sevinçsoy) İkinci Abdülhamid zamanında ve 1306 (1890) senelerine doğru arablarla aşiretlere karşı (kuvvetli bir temsil siyaseti projesi hazılranmış ve evvelâ) çocukların harbiye mektebinde (okutulması düşünülmüştür). 6. Temmuz 1...

REŞAD EKREM KOÇU İSTANBUL ANSİKLOPEDİSİ Ayasofyada Kur’an Tilâveti (Resim: C. Biseo, 1874) R. Ekrem Koçu ve M. Ali Akbay İSTANBUL ANSİKLOPEDİSİ Neşriyat Kollektif Şirketi Sirkeci Mühürzâde han No: 315 Telefon: 22 43 35 den 57 ve 58 ÜÇÜNCÜ CİLD BUN...