İmparatorluğunun son Veliahdı ve son Halife; 1 Haziran 1868 (9 Safer 1285) de İstanbulda doğdu, Abdülâziz ile Hayranıdil Kadın’ın oğludur. Abdülhamid’in uzun istibdad devrine rastlıyan gençliğinde ağır bir baskı altında yaşadı; muntazam ve sağlam bir t...

On altıncı asır sonlariyle on yedinci asrın, birinci yarısında İstanbulun en büyük şöhretlerinden biri olan bir Halveti şeyhidir; Halvetiye tarikatının Şemsiye kolunun müessisi olan Sivaslı Şemseddin Efendinin biraderi, “Tuhfetül mülûk” ve “Ziyaiyyei C...

Halk ağzında “Yavedud Sultan” diye meşhurdur; Aslen Buharalı olduğu, oradan müridleriyle beraber gelerek İstanbul fethinde bulunduğu söylenir; fetihten sonra Ayasofya civarında yerleşmiş, Ayvansaray kapısı dışında bir mescid ve zaviye yaptırmış, 1455 (...

On altıncı asır ortalarında İranın namlı hattatlarından; seyahat yolıyla İstanbula geldi, Kanunî Süleymandan fevkalâde iltifat görerek Türkiyede kalıp yerleşti. Bibl. : Âli, Menakibi hünerveran.

On sekizinci asır başlarında yaşamış İstanbullu bir hattattır. Bibl. : Müstakimzâde Tuhfei hattâtin.

Türk heykeltıraşlık san’atının en büyük simâsı; 20 şubat 1898 (nüfus kaydındaki rûmî tarih ile 8 şubat 1313, hicrî 28 ramazan 1315) bir pazar günü İstanbulda Mollagûrânî de doğmuştur; 1957 de bir Salıyı Çarşambaya bağlayan 15/16 ocak gecesi Çubukludaki...

İstanbulun, on dokuzuncu asır başında esrarengiz şöhretlerinden biridir; (H. 1224) 1809 Rus seferine gönüllü gitmiş, Baba Paşa ile beraber esir düşmüş, 1812 de Bükreş sulh muahedesinin imzasından sonra (H. 1229) 1813 de İstanbula gelerek Ayasofya Camii...

Türk tulûat tiyatrosunun büyük komiklerinden, geçen asrın son rub’unda İstanbul halkını kendisine coşkun bir sevgi ile bağlıyan, büyük san’atkâr; şöhretinin en parlak devrini 1875 ile 1895 arasında yaşamıştır. 1835 e doğru yoksul bir ailenin oğlu olara...

Kavalalı Mehmed Ali Paşa hanedanından Osmanlı padişahının fermaniyle Mısır Hidivi olanların sonuncusu; Hidiv Tevfik Paşanın oğlu ve halefi, 1877 de İskenderiyede doğdu, 1892 de, Viyanada Theresianum okulunda tahsilde iken babasının ölümü üzerine on sek...

İmparatorluğun son yarım asrı içinde İstanbulun meşhur İranlı kâğıt ve kırtasiye tüccarlarından; deposu Çiçekpazarındaydı; 1870 e doğru mütevazı bir sermaye ile ticaret hayatına atılan Hacı Abbas Efendi, yıllarca sonra bu sahada büyük patronlar arasına...

İkinci Abdülhamid istibdadının en şiddetli devrinde İstanbulun ateşli hürriyetperver gençlerinden, şair bir hukuk talebesidir; Ahmed Rasim, çok canlı bir portresini şöyle çizer: “Zayıf, sivri bir kafa, sivri bir yüze çizilmiş siyah ve gayri mütenâzır i...

Osmanlı hânedanının yirmi dokuzuncu Padişahı, İstanbul tahtında oturan Türk hükümdarlarının yirmi birincisi; Üçüncü Ahmed ile Rebia Sultanın oğlu, 20 Mart 1725 (5 Receb 1137) de doğdu, 21 İkincikânun 1774 (8 Zilka’de 1187) de büyük kardeşi Üçüncü Musta...

Şemsipaşa Voliyerinin sahibi Üsküdarlı meşhur İrfan Reisin küçük kardeşi, zamanımızın namlı balıkçılarından, Boğaziçi balıkçılığı üzerinde çok derin ve sağlam bilgisiyle tanınmıştır (B.: İrfan Reis ve Şemsipaşa Voliyeri). Bibl. : Vâsıf Hoca, Not.

On altıncı asır sonu ulemasından, 1604 de Behram Kethüda medresesinin hariç pâyesiyle müderris bulunurken dinsizlikle suçlanmış, Divanı hümayunda görülen muhakemesinde Rumeli Kadıaskeri Ahizade Efendi muhakeme safhası hakkında kendisin- taraflarından i...

On beşinci asrın büyük âlimlerinden ve namlı hattatlarındandır. 1456 da Amasyada doğmuştur. Ebu İshak neslinden olduğu söylenir. Çocuk denilecek bir yaşta iken Amasya valisi bulunan Şehzade Bayezidin hizmetine alınmış, büyük yazı üstadı ve âlim Şeyh Ha...

Şeyhülislâmların otuz dördüncüsü, on yedinci asrın Türk fıkıh âlimlerinden; babası Tulumcu Koca Hüsameddin Efendidir, 1594 (H. 1003) de doğmuştur; “Hüsamzade” olarak da maruftur. 1640 (H. 1050) da Halep, 1641 (H. 1051) de Şam, 1644 (H. 1054) de İstanbu...

On altıncı asrın namlı şair ve hattatlarından, aslı Akşehirdendir; pek genç yaşında İstanbula gelip yerleşmiştir. Gubarin yazıyı sevdiğinden bu ismi mahlâs olarak almıştır. Sülüs ve nesih hattı Şeyh Hamdullahzade Mustafa Dededen öğrenmiştir. Uzun zaman...

On sekizinci asır sonlarında yaşamış değerli hattatlardandır; Ekrem Hakkı Ayverdinin koleksiyonunda Hicrî 1227 (M. 1812) tarihli bir yazısından öğrenildiğine göre Ömer Vasfi Efendinin yetiştirmesidir. Hayatı hakkında başka kayda rastlanamamıştır. Bibl....

Üsküdarda Hüdaî dergâhı şeyhlerinden, şair ve musikişinas; 1818 (H. 1234) de şeyh oldu, 1842 (H. 1258) de öldü; kabri bu tekkenin mezarlığındadır. Beyati makamından bestelediği Gülşenizade Hayalinin “Gönül hayran oluptur aşk elinden” ilâhisi, dinî musi...

On sekizinci asrın namlı hattatlarındandır; Aksarayın Yakup ağa mahallesindendir. Üstad Hoca Mehmed Rasimin yetiştirmelerindendir. Bir çok Mushafı şerif, delâil ve Tefsiri ibni Abbas yazmıştır. 1764 (H. 1178) de ölmüştür. Bibl. : Müstakimzâde, Tuhfei h...