726-750 / 1225
Encyclopedia

EBÛBEKİRAĞA ÇEŞMESİ
“Eyyubda Bahâriyede Şahsultan Camii civârında eski Karakola bitişik bir çeşmedir; kesme taşdan yapılmış büyük haznesinin üstüne sarılan bir asmanın gölgesi altında pek lâtif görünüşü vardır. Teknesinin ön kenarı kırılmış ise de diğer yerleri sağlam idi...
Encyclopedia

EBUBEKİR BEY
Onsekizinci asır hattatlarından; Kesriyeli Ahmed Paşanın oğludur. Medrese tahsili görmüş, devlet kalemlerinde hizmet etmiş, bu arada yeniçeri kâtibliği de yapmışdır.
Bibl.: Müstakimzâde, Tuhfei Hattâtin
Encyclopedia

EBÛBEKİRAĞA ÇEŞMESİ
“Fâtihde Nişancı Mehmed Paşa camiinin avlu kapusu karşısındadır; cebhesi mermerden yapılmış, ayna taşı kabartma tezyihatlıdır. Üç beyitlik kitâbesinin târih beyti şudur:
Vehbiyâ cevher târihi verir tab’a safâ
“Bî adîl âbı revan kıldı Ebûbekir Ağa”
120...
Encyclopedia

EBÛBEKİRAĞA ÇEŞMESİ
“Aksarayda Çakırağa Camii karşısındaki taş mektebe bitişikdir; üç beyitlik kitâbesinin tarih beyti şudur:
Didim bir mısrai dilcû ile Rahmi ana tarih
“Ebûbekrin için mâ âbı zemzem çeşme sârından”
1137 (M. 1724 - 1725)
“Bânisi Ebûbekir Ağa Divan başç...
Encyclopedia

EBRU SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Kadıköy kazasının Kızıltoprak nâhiyesinde Göztepenin sokaklarından; adı geçen rehberin 30 numaralı paftasında Göztepe Çakıl Sokağı ile Göztepeden geçen demir yolu arasında uzanır, ve Tarık Bey Sokağı ile de bir dört y...
Encyclopedia

EBRU HANIM
İkinci Sultan Abdülhamid devrinde yaşamış kibar bir yosma hanım; Göztepede yazlık köşkünün bulunduğu bir sokak onun adını taşır (B.: Ebru Sokağı). Şu türkü zamanında onun için çıkmışdır:
Ebrûnun ebrûleri o hançer ebrûleri
Çileden çıkarıyor toy uşaklar...
Encyclopedia

EBRÎ, EBRU
“Farsca bulut anlamında Ebr isminden gelir; bulutları andıran dalgalı, damarlı nakışlar, böyle nakışlarla boyanmış, bezenmiş kâğıt; Ebrulamak: Kağıdı damarlı, dalgalı olarak boyamak” (Şemseddin Sâmi, Kaamûsu Türkî).
“Ebrî, Ebru”, süsleme, bilhassa kâğı...
Encyclopedia

EBEYAN (A. Kapriyel)
Ermeni asıllı bestekâr; 1882 de Üsküdarda Selâmsızda doğdu, babası Kapriyel Efendi de mûsiki ile meşgul idi, tanınmış hânendelerden Osep Kapriyelin ağabeyisidir. Asıl mesleği râhiblikdir; mûsiki ile uğraşır da hem babadan gelme görenek, hem de kiliseye...
Encyclopedia

EBEZÂDE ÇEŞMESİ
“Fatihde Bakkalzâde Camii karşısındadır; bânisi Şeyhülislâm Ebezâde Abdullah Efendidir. Çeşmenin ilk kitâbesinin târih beyti şudur:
Lûlesi tarih içün dehre bırakdı velvele
“Çeşmei ayni şifâdan gel gel iç mâi zülâl”
1138 (M. 1725 - 1726)
“İkinci bir k...
Encyclopedia

EBE KIZI SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre, Şişli nâhiyesinin Şişli Mahallesi sokaklarından, Halâskâr Gazi Caddesi ile Kevser Sokağı arasında uzanır, Samanyolu Sokağı ile dört yol ağzı yaparak kesişir, Âfitap Sokağı ve Kodaman Sokağı ile kavuşakları vardır (19...
Encyclopedia

EBE SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Fâtihin Fener nahiyesinin Atik Mustafa Paşa Mahallesi sokaklarından; Sakalar Yokuşu ile Pazarcık Sokağı arasında uzanır; Bekâr Odaları Sokağı, Yatağan Külhanı Sokağı, Şehid Muhtar Sokağı, Eğrikale Çıkmazı ile kavuşakl...
Encyclopedia

EBE KADIN VAK’ASI
Vak’nüvis Şânîzâde Atâullah Efendinin kaydına göre hicrî 1233 recebinde (M.: Mayıs 1818) İstanbulda büyük heyecan uyandırmış bir vak’adır; bir gece Fâtih semtinde oturan bir ebenin kapusu çalınır, medreseli kılık ve kıyâfetinde iki kişi: “Şu civarda do...
Encyclopedia

EBE KADIN CAMİİ
Aksaray’da Sofularda Sülüklü Sokağında idi; Hammal Hayreddin Camii adı ile de anılırdı; Hadikatül Cevâmi şu mâlûmâtı veriyor: “Aksaray kürbindedir, bu Ebekadın Camiinin asıl bânisi Hammal Hayreddin Çelebi olub bu mescidin karşısındaki bir köşebaşında b...
Encyclopedia

EBE İSKEMLESİ
Ebeliğin bir hekimlik kolu olmasından önce eski ebelerin gebe kadınları doğurtur iken oturtdukları iskemle, arkalıklı ve oturulan yerinin ortası delik bir iskemle idi; ebe kadınlar bir doğuma giderken iskemlelerini de götürürlerdi; gidecekleri bir kiba...
Encyclopedia

EBEHANIM SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Galatanın Ömer Avni Mahallesi sokaklarından; bu mahallenin sınır yollarından Çiftevav Sokağı ile Sulakçeşme Sokağı arasında bir aralık sokakdır; Hacıhanım Sokağına çıkar isimsiz bir sokakla kavuşağı vardır (1934 B.Ş.R...
Encyclopedia

EBEHÂTUN SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Kasımpaşanın Kadı Mehmed Efendi Mahallesi sokaklarından; adı geçen rehberde sokak olarak kaydedildiği halde paftada Kulaksız Caddesi üzerinde bir çıkmaz sokak olarak gösterilmişdir. (1934 B.Ş.R. Pafta 16/188); yerine ...
Encyclopedia

EBE, EBE MEKTEBİ, EBE OKULLARI
Memleketimizde ebeliğin tecrübeli ve yaşlı kadınların elinden ve bilhassa bir takım hurâfelerin tesirinden kurtarılıp tıb ilminin bir kolu, bir meslek hâline getirilmesi 1838 den sonradır. O tarihte Galatasaray mektebi binasına taşınan Mektebi Tıbbiyei...
Encyclopedia

EBE, EBELER
“Gebe kadınları doğurtma san’atını icrâ eden kadın veya tabib; Ebe Kadın (Kaabile)” (Kaamusu Türkî).
Yakın geçmişe kadar Türkiyede ebelik kadınlara mahsus bir iş idi.
Eski ebeler hep yaşlı başlı, saçı çoktan ağartmış, hemen hepsi bu zanaati anadan, nin...
Encyclopedia

EBE
Asıl mânası ile uzakdan ilgili olarak İstanbulun halk ağzı deyimlerine girmiş bir isimdir, “Lâf ebesi”, “Söz edebi” çok konuşan, çok söyleyen karşılığı kullanılır. Hüseyin Kâzım Bey Maarif Bakanlığı tarafından basılmış Büyük Türk lûgatında halk ağzı şu...
Encyclopedia

EBCİOĞLU (Hikmet Münir)
Gazeteci, tanınmış radyo spikeri, sözcüsü; 1907 de İstanbulda doğdu, Harputlu muallim Mehmed Ali Beyin oğludur. Gazeteciliğe tahsil hayatı içinde İngilizce mütercimi olarak başladı, sonra fıkra muharrirliği, yazı işleri müdürlüğü yapdı, bilhassa Vakit,...
Encyclopedia

EBCİOĞLU (Seyfi)
1947 ile 1950 arasında hünerli ve şöhretli bir dolma kalem tâmircisi; 1896 da doğmuşdur; 1916 da asker olarak Birinci Cihan Harbine iştirâk etmiş, 1920 de terhis edilince polislik mesleğine intisab etmiş, 1933 de de polislikden ayrılarak dolma kalem tâ...
Encyclopedia

EBCİOĞLU (Fecri)
İstanbul Radyosunun hafif batı müziği plâk takdimciliğinde bulunan bir sanatcı; aşağıdaki satırları “Ses” mecmuasından alıyoruz: “... 1927 de İstanbulda Cihangirde doğdu; lise tahsili gördü, sporla meşgul olarak kupalar, madalyalar aldı. Cağaloğlundaki...
Encyclopedia

EARHART (Amelia)
Ünlü Amerikan kadın havacısı; 1898 de Kansas’da Atchison kasabasında; bir genç kız iken pilot olmak isteğine âilesi izin vermediğinden uçuş dersleri almak için kürklü paltosunu satmak zorunda kalmıştı; uçuş izni aldıktan sonra havacılık âlemine kendisi...
726-750 / 1225

