Adı Asiye’dir, Kanunî Sultan Süleymanın kızı ve sadırâzam Rüstem Paşanın zevcesi Mihrimah Sultanın dayasıdır; Rüstem Paşanın adamlarından Çaşnigir Ali Çelebinin Mahmud Paşa Camii civârında yaptırdığı bekâr odalarının kapusu üstüne bir mescid yaptırmışd...

Halıcılarda Fenârî İsa Camii civârînda Öksüzce Mescidinin bâniyesi hayır sâhibi bir kadın; hayatı hakkında bilgi edinilemedi (B.: Öksüzce Mescidi). Bibl.: Hadikatül Cevâmi. I.

Kanunî Sultan Süleymanın dayısı; Mahmudpaşa Camii civarındaki Dayahâtun Mescidinin bâniyesi (B.: Dayahâtun Mescidi); kabri Ayvansaray civârında Yavedud İskelesinde Abdülvedud Câmiin karşısındaki mezarlıkda mustakil türbededir; hayatı hakkında bilgi edi...

Kâğıdhâne Köyü Mescidinin bâniyesi; Kanunî Sultan Süleymanın oğlu Şehzâde Mehmedin dayasıdır, asıl adı bilinmiyor (B.: Kâğıdhâne Köyü Mescidi); hayatı hakkında başka bilgi edinilemedi.

Asıl adı Ahmedbey kızı Hand Hâtundur, Fatih Sultan Mehmedin süt anasıdır; İstanbulda Tarakcılar civârında bir Cami ve Demirkapuda da bir mescid, ve Edirnede de bir cami yaptırmışdır; bu hayır eserlerinden birincisini Tarakcılar Camii, ikincisi de Demir...

Ressam, yıllarca İstanbul Belediye İmar Müdürlüğü ressamlığında bulundu ve yaş haddi ile emekliye ayrıldı; bu ansiklopedide emeği geçmiş vefâkar bir dost; arkadaş muhitinde fedarkârlık, iyi kalbliliği, gillügişi olmayan bir asîl kişi olarak tanınmıştır...

Dilimize farscadan alınmış isim, halk ağzında, “Taya” diye de söylenir; çocuğa bakan câriye, çocuğa süt veren câriye, kadın karşılığında kullanılır. Aşağıdaki kıt’a XVIII. Yüz yıl türk şiirin büyük sîmâsı Nedimin meşhur bir şarkısındandır : Şehnişinle...

İstanbulda onyedinci asır ortalarında yaşamış bir meczub; Evliya Çelebi: “Kasımpaşada idi, her zaman çıplak gezerdi. İstanbulun şiddetli soğuğunda Okmeydanında kar içinde yatdığı halde mübârek yanakları terler idi. İki elleri omuzunda şallak mallak dol...

Dayak, dayanacak değnek, asâ sopa demekdir, bir kimseyi sopa, değnek ile dövmeye de “dayak atmak” denilir, fakat zamanımızda bir kimsenin el ile dövülmesine, tokatlanmasına da dayak atmak, hattâ sadece dayak denilmektedir. Yakın geçmişe kadar “dayak at...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Fatih Kazâsının Fener Nâhiyesinin Avcıbey Mahallesi sokaklarından; bu mahalle Edirnekapusu civarındadır; Eğri kapuya doğru sur boyunca uzanır; Davulcu Sokağı Şişhâne Caddesi ile Saklanbaç Sokağı arasında otuzbeş adıml...

Kalender meşreb şâirler tarafından “Şehrengiz” adı verilen manzum risâlelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında davulcu civanlarına da rastlanır; şehrengiz yollu yazılış “Hûbannâmei Nevedâ” isimli manzum mecmuada davulcu civanı şu beyitlerle övülmüşd...

1948 ile 1949 arasında 14 yaşında hâneberdüş kimsesiz bir çocuk olub yalın ayak çul çaput içinde pazar yerlerinde hammallık yaparak bir kazâda bir bacağını kaybetmiş bahtsız anasının medârı mâîşeti olmaya çalışmakda idi. Pazarcı esnafdan iyi yürekli bi...

“İki tarafı deri kaplı büyük bir kasnakdan ibâret bir musiki âleti” (Hüseyin Kâzım, Büyük Türk Lügâtı). İstanbul ağzında bu isimle ilgili bâzı deyimler vardır : Fazla gürültüden sersemleme anlamında “Kafam (başım) davula döndü”; bir meseleyi, sırrı, ay...

“(Hâneberduş pırpırılar argosunda) göç, kıç (B.: Boğça, Küfe, kâse, semer)” (F. Devellioğlu, Türk Argosu).

Geçen asrın ilk yarısında şöhretli Ermeni zenginlerinden; ve Katolik oldukları için Düzoğulları (Düzyanların) can düşmanlarından (B.:Düzoğlu). Çok karışık siyasî entrikalar ve çok büyük mâli suiistimaller neticesi Düzoğullarının îdam edildikleri gün dü...

XVII. asır ortasında yaşamış namlı bir kılıçcı ustası, Dördüncü Sultan Muradın kılıçcıbaşısı, Evliya Çelebi bu meşhur sanatkârın bir mirî kılıçhâne olduğunu tahmin ettiğimiz Dimişkîhânede işlediğini söylüyor (B.: Dimişkîhâne); Davud Ustanın hayatı hakk...

Onsekizinci asır hattatlarından, İstanbulludur, 1748 de yüz yaşında ölen hattat Bosnalı İsmail Efendinin oğludur: yazı sanatını asrın büyük üstadlarından Mirahur Camii İmamı Emir Efendiden meşk etmiş, fakat yazılarına imzâ koymak için izin almadan hoca...

XVII. asır ortasında İstanbulun en meşhur taşocakları idi; Evliya Çelebi, Seyyahatnâmesinde ve eserin İstanbul Mâdenleri bahsinde (Cild I, sayfa 69) mübâlagayı sever dili ile şöyle anlatıyor. “Üçüncü mâden— Edirne Kapusu dışında Davudpaşa Bağçesi yanın...

XVII. asır vezirlerinden ve İkinci Sultan Osmanın kaatili Kara Davud Paşanın adamlarından; paşanın doğancılarından olub Bunkar denilen bir sazı çalmakda zamanın sayılı ustalarındandı, hayatı hakkında başka bilgi edinilemedi. Bibl: Evliya Çelebi, Seyaha...

Topkapusu dışında eski Edirne yolu üzerinde meşhur Davudpaşa Sarayında (bu sarayın kuruluşu onbeşinci asrın ikinci yarısı içinde) on yedinci asrın ortalarında Dördüncü Sultan Mehmed tarafından yaptırılmıştı, hâlen mevcud değildir. Hadikatül Cevâmi şu m...

Bâzı metinlerde Davudpaşa Kasrı adı ile de kaydedilir; İstanbulun şehir sınırı dışında hem mimârî hem de hâtıraları mühim ve meşhur bir binâdır: Topkapu dışında eski Edirne yolu üzerinde kendi adına nisbetle Davudpaşa Sahrâsı diye anıla gelmiş mevkîde,...

Topkapusu dışında, hâlen Davudpaşa Kışlası ile Davudpaşa Sarayının azametli bir kalıntısının bulunduğu eski kırlığın XV. asırdan beri taşıya geldiği isim (B.: Davudpaşa Kışlası; Davudpaşa Sarayı). Zamanımızda birtakım büyüklü küçüklü sanâyi müesseseler...

Davudpaşa Mahallesinde Kocamustafapaşa Caddesinde, XV. asır sonlarından bu yana Davudpaşa Sibyan Mektebinin, Davudpaşa Rüşdiyesinin, Davudpaşa Idâdisinin, ve Davudpaşa Sultânisinin bulunduğu binâdadır (B.: Davudpaşa Rüşdiyesi). Davudpaşa tek devreli su...

İrfan hayatına çok büyük hizmetlerde bulunmuş Belediye Mektubcusu merhum Osman Nuri Ergin’in “Türkiye Maarif Tarihi” isimli eserindeki kaydına göre hicrî 1263, milâdî 1847 yılında “Numûne Rüşdiyesi” olarak açılan ilk rüşdiye mektebidir (B.: Rüşdiye Mek...