1934 Belediye Şehir Rehberine göre (Pafta 20/173) Beşiktaşda Sinanpaşa Mahallesi sokaklarından; Şâir Veysi Sokağı ile Ihlamur Caddesi arasında uzanır doksan derece dirsekli bir sokakdır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edi...

Mâliyeci ve muallim; 1918 de Konyada doğdu; evlâdı Mevlânadan Sadri Bey ve Ayşe Hanımın oğludur; Konya Gazi Mustafa Kemal İlkokulunda, Kabataş Lisesi orta kısmında okudu, 1936 da Ticaret Lisesini, 1939 da Yüksek İktisad ve Ticaret Okulunu bitirdi, 1933...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre (Pafta 22) Boğaziçinde Yeniköy sokaklarından; deniz kıyısına paralel uzanan köyün ana yolu Köybaşı Caddesi ile gerideki kırlık arasında uzanır, Yarış Sokağı ve Yeniköy Camii Sokağı ile kavuşakları vardır; yerine gidil...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre (Pafta 9/120 - 122), Edirnekapusu dışında Eyyuba bağlı Fethiçelebi ve Nişancı Mustafa Paşa Mahallesi arasındadır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (Mayıs 1964).

Fatih İlçesinin merkez nâhiyesined Sofular Mahallesinde; Yeşiltekke Sokağı ile Horhor Caddesi arasında uzanır; Horhor Caddesi tarafından gelindiğine göre, bir arabanın ferahça geçebileceği genişlikde, kabataş döşeli, dik yokuş olarak başlar, sonra düzl...

1648 de Dördüncü Sultan Mehmedin ilk saltanat aylarında Osmanlı İmparatorluğunu pençelerine geçirmiş yeniçeri ocağının beş mütegallibe ağasından yeniçeri Kethüda Çelebi Mustafa Ağanın Boğaziçinde Ortaköydeki yalısı; lebi deryâda büyük ve pek döşenmiş a...

1945 de Sofular Hamamı sâhibi Âyetullah Beyin söylediğine göre Fatihde Sofular Mahallesinde Yeşil Tekke Sokağında bir tek hamamdı; 1894 zelzelesinde tamamen yıkılmış, yeri bir bostan olmuşdu. Rauf TANIR

Yeni türk şiirinin öncülerinden; anadiline tasarrufu sağlam, tarih kültürü iyi, soyadının lûgat mânâları ile asil, necib, zarif, nâzik, edebli, terbiyeli, geniş tesâmuha sâhib bir zât idi. 1907 de İstanbulda doğmuşdur; Galatasarayı Lisesini bitirmiş, y...

Eski toplum hayatımızda meslek, sanat, iş gözetilmeden kullanılmış bir unvandır: “Berber Osman Çelebi, Demirci Ahmed Çelebi, Kavukcu İbrahim Çelebi, İmam Ali Çelebi, Hamamcılar Kâhyası İsmail Çelebi, Defterdar İskender Çelebi” gibi isimlere rastlanır; ...

Sessiz sinemanın büyük yıldızlarından bir rus aktrisi, Birinci Cihan Harbi sonunda bolşeviklerden kaçan muhâcirler arasında İstanbula sığındı, ki büyük şehir o zamanlar Îtilâf Devletlerinin (İngiltere, Fransa, İtalya) askerî işgaali altında bulunuyordu...

Eski ilk fudbolculardan, gazeteci, büyük alâka toplanmış radyo spikeri; Atatürk devrinde, her yıl fevkalâde merâsimle tesid edilen Cumhuriyet bayramlarında reisicumhurun resmi kabûlünü ve stadyomdaki geçid resmini Ankara Radyosu mikrofonunda Said Çeleb...

On yedinci asrın ortalarında yaşamış bir mirasyedi, adı ve milliyeti bilinmiyor, sâdece bu unvânı ile anılmışdır; gaayetle dilber bir delikanlıya âşık olmuş, ve mâşuku oğlanın arzû ve ısrârı üzerine babasından kalmış bütün malını ve müvecherâtı harcıya...

Kâgir yapı, kiremit döşenmiş ahşab çatı ile örtülmüş, kâgir ve bodurca minâreli bir câmidir; bânisi 1876 Rumeli muhâcirlerinden Lofçalı Ali Efendidir; meyilli bir zemin üstüne inşâ edildiği için bir tarafdan fevkaanîdir; camie minâre kâidesi yanından a...

Üsküdarın Kısıklı Nâhiyesi köylerinden; Dudullu’nun arkasına düşer, deniz yüzünden 1000 metre kadar yükseklikde, Keçiağılı Tepesinin güney yamacında kurulumşdur; 72 hâne olup nüfusu son sayıma göre 249 kadın ve 171 erkek 420 kişidir; bir camii; beş sın...

Marmara ve Boğaziçi sularında kurulan dalyanların çeşitlerinden biridir, (Diğerleri: Şıra Dalyanları, Kurtağzı Dalyanı, Kırına Kepasti Dalyanı, Çit Dalyanı; bu isimlere bakınız). Aşağıdaki târif notunu Karakin Bey Deveciyanın Balık ve Balıkcılık adında...

Yeşilköy yollarından; Yeşilköy İstasyon Caddesi ile Yeşilköy – Halkalı Caddesi arasında uzanır; Ümraniye Bostan Sokağı, Bıldırcın Sokağı, Güvercin Sokağı, Umran Sokağı, Mahmutşevketpaşa Sokağı ve iki isimsiz yol ile kavuşakları vardır (1934 Belediye Şe...

“Batı türkcesinde isim, çekilir gözleri olan ufak sandık, kutu” (Hüseyin Kâzım, Büyük Türk lûgatı); H. Kâzım Bey bu kelime için lûgatına Keçicizâde İzzet Molladan şu beyti alıyor: Değil çekmece, bir bedestan imiş Meğer kim o bir cevhere kân imiş Anti...

İkinci Meşrûtiyet devrinin ibtizâle düşürülmüş basın faaliyeti arasında çıkarılan mizah gazetelerinden biri; avamfirib yâvelerle, soğukluklarla dolu, acınacak cehil, zevk yoksulluğu ve sefâlet içinde, halkın heyecânından faydalanarak sâdece para vurgun...

Eskiden kervan yollarını kesen sular üzerinde herhangi bir sebeble köprü kurulamadığı zaman, hayvanları, yükleri ve yolcuları ile kervanı suyun bir yakasından öbür yakasına geçirmek için kurulan tertibâtın adıdır: Suyun iki yakasına iri sağlam kazıklar...

Bakırköyünde, Kartopu Sokağı ile Yalıboyu arasında uzanır; Hamdipaşa Mektebi Sokağı ve Asmalıkız Sokağı ile kavuşakları vardır, Sakızlıyalı Sokağı ile de dörtyol ağzı yaparak kesişir. İki araba geçecek genişlikde, asfaltlanmış bir yol olup sonlarına do...

(B.: Çeki); Halk ağzı deyim: “Zıpırın aksi, ağır başlı, sikletçe ağır adam”; geçen asrın hiciv şâiri Sürûrî çekitaşını bir mürekkeb isim olarak halk ağzı deyimle alay yollu tamamen aksi mânâda kullanmışdır. Varsa tartılsa Odunkapusunda birimiz Çeki t...

Bağçeler tarlalar için büyük âfetlerden bilinen çekirge yağmuru, istilâsı, büyük şehirler içinde görülmüş hâdiselerden değildir; pek ender vak’a olarak 3 temmuz 1306 (15 temmuz 1890) Salı günü sabahı İstanbul’a çekirge yağdı; ziraat için, köylü için ko...

Ohannes Çekiç diye de tanılır; musikişinas ve maestro; 1929 da İstanbul’da doğmuşdur. Beş yaşından itibaren musiki dersleri almağa başlamıştır. Bilâhare İstanbul Konservatuarından mezun olmuştur. Henüz onbeş yaşında iken İstanbul Şehir Korosunun muavin...

Eskiden memleketimizde, dolayısı ile İstanbul’da yakacak odun, yapı kerestesi ve yapı taşı satışında kullanılan hususî bir tartı âletinin, terazinin adıdır. M. Zeki Pakalın “Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri” isimli eserinde Çekiyi şöyle târif ediyo...

Kimya yüksek mühendisi; 1925 de İstanbul’da doğdu, babasının adı Ali Kemal, annesinin adı Hilmiyedir; Kızıltoprak ilk okulunda, Kadıköy Orta okulunda okudu; 1943 de Haydarpaşa Lisesinden, 1949 da da İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesinden diploma aldı;...