626-650 / 770
Ansiklopedi

BEKCİ, HAN VE FABRİKA GECE BEKCİLERİ
Mülk ve müessese sâhiblerinin kendi adamları ola gelmişlerdir; gece bekcilikleri zâbıtanın malûmatı altında, silâh taşımaları da zâbıta ruhsatı iledir.
Tehlikeli vazifedir; İstanbul gazetelerinde gece bekçilerinin cinâyetlere kurban oldukları çok görül...
Ansiklopedi

BEKCİ, BEKCİBABA, MAHALLE BEKCİLERİ
Mahalle bekcileri İstanbulun günlük hayatında, dirlik ve güven bakımından asırlar boyunca o kadar önemli bir yer almışdır ki adı Büyük şehrin edebiyatına girmişdir.
Mahalle bekcileri, Cumhuriyet devri bekciler bu paraya el atamayub kıdemlerine gö-
Cumh...
Ansiklopedi

BEKCİ, BEKCİ BABA, MAHALLE BEKCİLERİNİN DESTAN VE MÂNİ KATARLARI (İstanbul)
Muhtar Yahya Dağlı tarafından derlenmiş ve 1948 yılında C.H.P. Eminönü Halkevi Kütüphâne ve Yayın kolu destan serisinin 1 numaralı eseri olarak Türk Neşriyat Yurdu tarafından basılmış ve yaılmış değerli bir kitabdır; 15X20,5 eb’adında 92 sayfa olub M. ...
Ansiklopedi

BEKÂR SOKAĞI
Beyoğlu İlçesinin Taksim Nâhiyesinin Şehidmuhtar Mahallesi sokaklarından olup İstiklâl Caddesi ile Dolabdere Caddesi üzerinde uzanır; Kurabeyi Sokağı ile bir dört yol ağzı yaparak kesişir, sol kolda da Tolga Sokağı ile bir kavuşağı vardır. İstiklâl Cad...
Ansiklopedi

BEKÂRODASI SOKAĞI
Fatih İlçesinin Fener Nâhiyesinin Atikmustafaşa Mahallesi sokaklarındandır; bu mahallede bulunan Ayvansarayda Loncadadır (B.: Ayvansarayda Lonca).
Her iki başı Ebe Sokağı üzerinde olan iki dirsekli, bozuk, toprak bir yoldur. Ahşab ve kâgir evceğizler v...
Ansiklopedi

BEKCİ
Beklemek kökünden isim; bir yeri, bir binayı, bir malı bekleyen; eskiden bekci karşılığı “pâsban” ismi ile kullanılırdı; Keçecizâde İzzet Molla her ikisini de bir beyti içine koymuşdur:
Aceb bekci kim pâsbanı felek
Sadâsın işitdikce ürkmek gerek
İsta...
Ansiklopedi

BEKÂR HANLARI, BEKÂR ODALARI
Fetih’den Tanzimat’a kadar, dört asır boyunca İstanbulda bekâr uşaklarının toplu olarak iskân edildikleri yerlere verilmiş olan isimlerdir. Bekâr uşağının târifini, hayatını ve dört asır boyunca tâbi olduğu nizâmı bu ansiklopedide müstakil madde olarak...
Ansiklopedi

BEKÂRLIK SULTANLIK MI DEDİN
Ahmed Midhat Efendinin “Letâifi Rivâyat” külliyâtının onuncu kitabının ikinci küçük hikâyesinin adı; eser hicrî 1294 (Milâdî 1877) yılında neşredilmişdir (B.: Ahmed Midhat).
Muharrir, eğlence yerlerinde rahatca gezib tozmak için bekâr hayatına özenen g...
Ansiklopedi

BEKÂR ÇAMAŞIRCILARI
İstanbulun günlük hayatında önemli yer tutmuş esnafıdır; Tanzimat’dan önceki devirde bekâr odaları ile hanlarının bir bekâr çamaşırhânesi ile devamlı münasebeti vardı; bekâr uşağının çamaşır yıkayub kurutmaya yer ve zaman imkânları olmadığı için, hafta...
Ansiklopedi

BEKÂR DERESİ ÇEŞMESİ
Çengelköyünde Bekârdere Sokağındadır; yüzü granit taşından yapılmış olup yekpâre iki ince mermer sütun ve bu sütunlar üzerine atılmış bır kemerle tezyin edilmişdir, üst silmesi ikisi düz biri destere dişi tuğla ile yapılmışdır; ayna taşında kabartma te...
Ansiklopedi

BEKÂR DERESİ
Boğaziçinde Çengelköyünde olub Büyük Çamlıca Tepesi ile Çakal Dağı eteklerinden dökülüb gelir ve bu köyün bulunduğu koyda Boğaza dökülür. Derenin iki kenarı boydan boya meyva bahçeleri ve bostanlarla kaplıdır. Adını hangi münâsebetle aldığı tesbit edil...
Ansiklopedi

BEKÂR, BEKÂR UŞAĞININ EVLENMESİ
İstanbula bir iş tutmaya, para kazanmaya gelmiş bekâr uşağının Büyükşehirde kefâlet bağları, ve bekâr nızâmı denilen göz hapsi altında yaşamakdan kurtulması, bekâr hanlarından veya odalarından çıkıp bir mahalle içine girebilmesi için (sakalık ve bekçil...
Ansiklopedi

BEKÂR BEY SOKAĞI
Samatyada Kürkçübaşı ve Kasapilyas Mahallelerin bir sınır sokağıdır. Küçüklanga caddesi ve Samatya caddesinin birleştiği nokta ile Yokuşçeşmesi sokağı arasındadır. Müverrihnaimâ, Sulubostan ve Başbakı sokaklariyle birer kavuşağı vardır. Yukarıda adı ge...
Ansiklopedi

BEKÂR BEY
Alemdar Mustafa Paşanın oğlu, asıl adı tesbit edilemedi; babasının ölümünden sonra dünyaya gelmişdi (B.: Alemdar Paşa Vak’ası; Mustafa Paşa Alemdar). Müverrih Cevdet Paşa: “Bekâr Bey Tekkesi adı ile meşhur olan zaviyede uzun zaman şeyhlik yapmışdır” di...
Ansiklopedi

BEKÂRBEY TEKKESİ
Samatyada Yokuşçeşme sokağında bir rifâî dergâhı idi; 1894 deki büyük zelzelede yer ile bir yıkılmış ve bir daha ihyâ edilmemişdi; Zamanımızda mevcud değildir. Adını burada uzan zaman şeyhlik yapmış Alemdar Mustafa Paşanın oğlu Bekâr Beye nisbetle almı...
Ansiklopedi

BEKÂR, BEKÂR UŞAĞI, BEKÂR UŞAĞI NIZAMI
Osmanlı İmparatorluğunun Avrupa, Asya ve Afrika kıt’alarındaki geniş topraklarının herhangi birinin bir bucağındaki memleketinde orta halli tabakanın altında, hattâ fakrü zarûret içinde yaşar iken, “taşı toprağı altındır” denilen İstanbula bir iş tutub...
Ansiklopedi

BEKÂR
Bekâr uşakları, bekâr hanları ve odaları, bekâr çamaşırcıları, dolayısı ile İstanbul tarihçesinde zengin hâtırası olan bir isimdir. 1934 Belediye Şehir Rehberinde Bekâr sokağı, Bekâr çıkmazı, Bekâr Bey sokağı, Bekârdere sokağı ve Bekâr odası sokağı beş...
Ansiklopedi

BEKAAÎ EFENDİ VAK’ASI
Hicrî 1003 yılı rebiülâhirinin sonlarında (Milâdi 1594) işlenmiş, fâili veyâ fâilleri meçhul kalmış bir cinâyettir.
On altıncı asır ulemasından Bekaaî Efendi bir ara Galata ve Üsküdar kadılıklarında bulunmuş. Halk ile temastan çekinir, inzivâyı şöhrete...
Ansiklopedi

BEHZAD yahut BEYZAD (Ohannes Umed)
Meşhur bir Ermeni ressamdır. Eğin’in Abuçeh kasabasının en eski sülâlelerinden birine mensup Andonyan Minas Amiranın torunudur. Pederinin ismi Bağdasardır. 1809 da Hasköy’de doğmuş ve 24 Nisan 1874 de Üsküdar’da vefat etmiştir.
Ohannes Umed henüz 1-2 y...
Ansiklopedi

BEHRİNG (Emil Von)
Adı Beyring diye okunur, Tıbbî araştırmalar alanında pek çok başarıları olan meşhur bir alman âlimi, 15 Mart 1854 de Batı Prusyada Hansdorf’da doğmuş ve 31 Mart 1917 de Marburg’da ölmüşdür. 1895 de Marburg Üniversitesinde hıfzıssıhha profesörü olmuştur...
Ansiklopedi

BEHRAM PAŞA
Kanuî Sultan Süleyman devri ricâlinden; devşirme oğlan olarak saraya gelmiş ve Enderundan yetişmişdir; Nevcihanlık çağında o kadar güzel imiş ki, müverrih Peçevilli İbrahim Efendi açıkca yazıyor, “Sultan Süleymanın bu gence meyli tabiatları meşhur” imi...
Ansiklopedi

BEHRUZ AĞA (Hasodabaşı)
Kanunî Sultan Süleymanın son zamanlarında sarayda Enderunu Hümâyunda Has Odanın züluflü ağalarından, bu koğuşun odabaşılığından çırağ edildiği lakabından anlaşılıyor; Hadikatül Cevâmiin kaydine göre hayır eseri olarak İstanbulda Odabaşı Camiini yapdırm...
Ansiklopedi

BEHRAM EFENDİ (İskeçeli)
Geçen asrın namlı İstanbul zenginlerinden; sultan Abdülâzizin annesi Pertevniyal Sultan İstanbula esirci elinde bir câriye olarak getirilmiş ve çerkes kızını esir pazarından evvelâ bu Behram Efendi satın almış, yâni meşhur vâlide sultanın câriyeliğinde...
626-650 / 770