HABİB (Pabuçcu) – Geçen asır ortalarında Ayvansaray Kapusu dışında Atikesultan Hamamı da denilen Yalı Hamımında Tokadlı bir genc uşak;küçük olan o hamamın dellâki bulunmadığından câmekânda pabuçculuk eden bu delikanlı yalnız kibar müşteriler için soyun...

HABİB (Yorgancı) – Geçen asır sonlarında Üsküdarda Atpazarında yorgancı kalfası gayetle dilber bir laz uşağı olub İstanbul pâyeli kadı mâzullerinden bir zâtin kızına gelin yorganı dikmiş,fakat gelin kız yorgancı güzelini görünce :“Ben o yorganın altına...

HABİBE (Sürtük) – Geçen asır sonlarındaKasımpaşada hem güzelliği hem de oynaklığı ile semtin şöhreti olmuş bir çamaşırcı kızı ;devrin kalendar halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzi tarafından şu manzume ile övülmüşdür : Fidan boyda yeldirme,baş örtüsü savrul...

HACOPULO – Geçen asır sonları ile asrımız başlarında İstanbulun namlı manifatura tüccarlarından bir rum ,asıl adı öğrenilemedi,ölüm tarihi de tesbit edilemedi,devrinin itibarlı tüccarlarındandı.Beyoğlunda bir hanı vardırki büyük şehrin ilk pasajlı geçi...

HACI – “İslâm takviminde tesbit edilmiş ayda(Zilhicce) merâsimi mahsusası ile Mekkede Kâbei Muazzamayı ziyâret etmiş adam,bu unvan (yakın zamana kadar) ekseriya Elhac şeklinde kullanılırdı,ifâi hacdan sonra Medinede Ravzai Mutahharei Risâletpenâhiyi de...

HACI MÜŞTAK EFENDİ TEKKESİ – Şehzâdebaşı civarında Ağa Yokuşunda bir Şâbânî tarikatı tekkesiydi,1889-1890 da şaeyhinin adı Ahmed Efendi ve âyin günü pazartesi idi.Kalendar halk şâiri Üsküdarlı âşık Râzinin bir kıt'asıdır : Hacı Müştak Köçeği ol dilber...

HACIMANOL – Geçen asır sonlarında İstanbulun gedikli meyhânelerinden biri; Samatyada idi,1934 Belediye Şehir Rehberinin 11 numaralı Samatya paftasında 58 numara ile gösterilmiş Abdisübaşı Mahallesi ile 61 numara ile gösterilmiş Hacıevhaüddin Mahallesi ...

HAÇİK (Kayıkcı) – 1896 ile 1897 arasında Kumkapusu iskelesi kayıkcılarından bir genc ;devrin kalender halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzinin evrâkı metrukesi arasında günlük hırpânî kılığı ile bir resmi görülmüşdür ki arkasında Râzinin bir tarih mısraı vard...

HAÇİK AGANIN GAZİNOSU – 1300 ile 1305 arasınsa(Rûmî takvim ile,milâdî 1884-1890 arası) Galata Köprüsünün Kadıköy İskelesinde bir salaş gazino ;müşterileri Kadıköy ve Modanın,ve Anadolu yakasındaki demiryolu boyunun köylerinde oturan türk,frenk ve tatlı...

HAKKI BEY (Üsküdarlı Kör) – Geçen asrın ikinci yarısında ünlü divan divan şâirlerinden ,“Nef'îi zamanım” der,bilhassa tantanalı kasîdeler ve ağır hicviyeler yazardı ;göbek adı İbrahimdir,fakat dâimâ lakabları ile anılmışdır ;babası aslen Üsküdarlı olu...

HALİL ( Câferî ) – 1885 ile 1890 arasında İstanbulda yaşamış Câferî Mezhebinden bir kalender ;kendi ahvâlini şu manzumede tasvir etmişdir : Kurban oldum da tığlandım Âteşi aşk içre yandım Pir himmeti pir himmeti Ayakdiredim dayandım Yar ayağına koydu...

HALİL ( Çırpanlı ) – Geçen asır sonlarında Tophânede bir kahveci çığaı;çalışdığı kahvehâne Kasablar Sokağında Yamalı Hamam ile Karabaş Mescidinin karşısında imiş ,müşterileri de topcu neferleri,çavuşları imiş; devrin kalender meşreb şâirlerinden ve Top...

HALİL (Hafikli ) - Geçen asır sonları ile asrımız başlarında Bağçekapusunda (1934 Belediye Şehir Rehberine göre Zehire Borsası Sokağında) Ylıdız (Yıldızbaba) Hamamında çalışmış bir dellâk ,Devrin halk şâirlerinden âşık Erzurumlu Âşık İbrahim tarafından...

HALİL (Hamlacı ) - Geçen asır sonlarında kalender halk şâiri Erzurumlu Âşık İbrahim tarafından şu kıt'alarla övülmüş bir genc kayıkcı : Ben İbrahim Sen Halil Elbet ki hayra delil Sen başımın tâcısın Ben ayaklarda zelil Sen gözümün cilâsı Hem başmın b...

HALİL (Razgradlı Derviş) – 1885 ile 1890 arasında genc bir tulumbacı ve mevlevî dervişi ;Çankırılı Hacıbeşyhoğlu Ahmed Kemal Bey şöyle anlatıyor : “Mevlevîhânekapusu yangın sandığı uşaklarından ve Yenikapu Mevlevîhânesi dervişlerinden,hem eşine az rast...

HALİL PAŞA (Seryâver) – Abdülaziz devrinin şöhretlerinden,neferlikden livâlığa tuğgeneralliğe yükselmiş dev yapılı bir adamdı; gencliğinde aşırı derecede güzelmiş,zürefâdan bir şâirin şu beyiti ile övülmüşdü : Bir Halil evvel gelüb esnâmı kılmışdı şik...

HAMAM, HAMAM MUKADDİMLERİ - “Mukaddim : Takdim eden ;(bir şeyi veya bir kişiyi)bir büyük zâtin (veya bir patronun ) huzuruna götürüp veren,(veya tanıtan adam)”(Şemseddin Sâmî,Kaamûsi Türkî). İstanbul hamamlarına dellâk bulup getiren adamlara verilmiş b...

HAMAM , HAMÂMİYELER VE HAMAM DESTANLARI – Eski divan edebiyatımızda ve halk edebiyatında “Hamam”, bir peştemal ile yarı çıplak müstahdemleri, yahud yine o kılıkda dilber bir müşterisi vesilesi ile bir tasvir,terennüm konusu olmuşdur ;kasîdelere o yılda...

HAMDİ ( Gazinocu Galatalı ) - Geçen asır sonlarında İstanbulda müslümandan ilk gazino,içkili yer açıp işleten adam ;Sermed Muhtar Alus şunları yazıyor :“Hendek Tulumbacılarının reisi idi,Galatada bir de kumar kahvehânesi işletirdi,Hafiye Fehim Paşanın ...

HAMDİ EFENDİ ( Ahmed Muhtar ) – Geçen asrın ünlü ulemâsından ve muallim Kethüdâzâde Mehmed Ârif Efendinin küçük kardeşi ;sağlam değerli bir şâir ,Sağlam bir medrese tahsili yapdı ,ilmiye mesleğinde yükselirken bir güzele âşık oldu ve o aşk ile tecennün...