EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Arşiv
❯
H
❯
H14
Hamdi (Gazinocu Galatalı) maddesi
HAMDİ ( Gazinocu Galatalı ) - Geçen asır sonlarında İstanbulda müslümandan ilk gazino,içkili yer açıp işleten adam ;Sermed Muhtar Alus şunları yazıyor :“Hendek Tulumbacılarının reisi idi,Galatada bir de kumar kahvehânesi işletirdi,Hafiye Fehim Paşanın bendelrinden olduğu için kabadayılık yolundu da kartal kanad dolaşır idi.Altındiş Nuri ve İnce Ali adında iki tâze çomar fedâisi vardı ;o gözü pek ve elleri bıçaklı serserilerine rağmen ,el elden sütündür derler,Pehlivan Hüsnü denilen yeni türemiş bir kaldırım kopuğuna ,kumarhânesinin selâmeti için günde 30 kuruş haraç vermeye mecbur kalmışdı(B.: Hüsnü,Pehlivan) . Şöhreti İstanbul tarafında mahallerinde evine da yayılmışdı,kabadayılık yolu ile hal edilecek işlerde ona baş vurulurdu,meselâ mahallerindeki evine yabancı erkek aldığından şübhe edilen bir kadın olursa Galatalı Hamdiye gidilir,pazarlıkda uyuşulur,brikaç gece sonra da kadının evi mechul eller tarafından taşlanarak pencere camları indirilir,kadın da artık o mahallede kalamaz,başka bir semte taşınırdı.Galatalı Hamdi meşrutiyetin ilânında galatadaki kumar kahvehânesini kapattı,ve Kadıköy tarafına geçerek orada Kuşdilinde bir gazino açdı ve ondan sonra da Gazinocu Hamdi diye anıldı,hattâ bir Bey unvânı takıldı,Hamdi Bey dediler.Cumhuriyetin ilk yıllarında da Kuşdilindeki gazin...
⇓ Devamını okuyunuz...
HAMDİ ( Gazinocu Galatalı ) - Geçen asır sonlarında İstanbulda müslümandan ilk gazino,içkili yer açıp işleten adam ;Sermed Muhtar Alus şunları yazıyor :“Hendek Tulumbacılarının reisi idi,Galatada bir de kumar kahvehânesi işletirdi,Hafiye Fehim Paşanın bendelrinden olduğu için kabadayılık yolundu da kartal kanad dolaşır idi.Altındiş Nuri ve İnce Ali adında iki tâze çomar fedâisi vardı ;o gözü pek ve elleri bıçaklı serserilerine rağmen ,el elden sütündür derler,Pehlivan Hüsnü denilen yeni türemiş bir kaldırım kopuğuna ,kumarhânesinin selâmeti için günde 30 kuruş haraç vermeye mecbur kalmışdı(B.: Hüsnü,Pehlivan) . Şöhreti İstanbul tarafında mahallerinde evine da yayılmışdı,kabadayılık yolu ile hal edilecek işlerde ona baş vurulurdu,meselâ mahallerindeki evine yabancı erkek aldığından şübhe edilen bir kadın olursa Galatalı Hamdiye gidilir,pazarlıkda uyuşulur,brikaç gece sonra da kadının evi mechul eller tarafından taşlanarak pencere camları indirilir,kadın da artık o mahallede kalamaz,başka bir semte taşınırdı.Galatalı Hamdi meşrutiyetin ilânında galatadaki kumar kahvehânesini kapattı,ve Kadıköy tarafına geçerek orada Kuşdilinde bir gazino açdı ve ondan sonra da Gazinocu Hamdi diye anıldı,hattâ bir Bey unvânı takıldı,Hamdi Bey dediler.Cumhuriyetin ilk yıllarında da Kuşdilindeki gazinosunun bağçesinde kendisini bir ağaca asarak intihar etti.Kimi borc yüzünden dedi,kimi de bir şarlo dalgasıdır dedi, hatta ustalıkla boğuldukdan sonra intihar süsü verildiğini iddia edenler de olmuşdu ”. Galatalı Hamdiyi tüysüzlük çağlarında tanımış olan kalender halk şâiri Âşık Râzi onu,tulumbacılığa ilk hevesli zamanlarında kötü bir genc olarak gösteriyor, şunları yazıyor aslının Sakız Adalı olduğunu söyleyerek,belki de bir rum mühtedisi idi,yahud bir mühtedinin oğluydu,şunları yazıyor : Galatanın gülü Sakızlı Hamdi Kaldırım kopuğu çalım,cakalı Ayakda çorab yok ammâ ki gel gör Kunduraları var gümüş tokalı Hendek Sandığının şıkırdım şâhı Kâkülün üstünde keçe külâhı Baldır ayak çıplak mintan dizliği Ayrıca pek açar bedri tam mâhı Onaldı onyedi yaşında Hamdi Bir ayak üstünde bin yalan fendi Galatada sordum deli gönlüme Bin kopuk içinde onu beğendi Galatalı Hamdiyi kumar kahvehânesi işlettiği zamanlarda tanımış Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi(Tevfik Karkan) da onun ahvâlini şöyle anlatıyor : Galatalı Hamdinin yazsam menâkibini Kırkar ellişer kıt'a kırk elli destan olur Bilhassa yâde değer Hüsnü Pehlivanıyle Şorolo İnce Ali Arnavud Destan olur El ayak dökümleri nakşı güzel gözle kaş Erkânı selâsesi üç şehlevend şâhinbaş Eritir aşk âteşi yürek olsa demir taş Onlar gibi ne eşbeh ne şûhi fettan olur Dile gelse kahveler hamamlar meyhâneler Şirvanlarla peykeler handa halvethâneler Nakleder ne cünbüşler oynaşlar neler neler Nerde meclis kursalar orda gülistan olur Pîrimugan mugbeçe pabuçcu dellâk natur Ağız suları akub ne menâkib anlatur Galatalı Hamdide kese saydırır hatur Meddahları sûreti beşerde şeytan olur İnce Ali şehrîdir semti Sultanyâvedud Destan şâha gelince Toska cinsi arnavud Pehlivan Hüseyini dağlı zeberdest haydud Zan ederim vatanı Meraş Elbistan olur Tekke bitirim yeri işletmek ona mahsus Peynir ekmekle yenmiş ar edeb ahlak nâmus Olan rezâletleri yazmaz Ferhenkle Kaamus Hortlasa ger Kavmi Lût kahvesi vatan olur Galatalı Hamdi ile senli benli konuşmuş Vâsıf Hiç ise :“Râzinin ve Tevfikin yazdıkları bühtandır diyemem,fakat Hamdi merhumun bir civanmerd tarafı vardı ki o da aslaa inkâr edilemez,çok cömerd adamdı,düşküne,yoksula yardım için çırpınır ve mutlakaa yardım ederdi,borc adı altında parar verir,alacağını istemezdi,kendi borclarını ödemek için ise gaayetle titizdi,onu yakından bildiğim için kaydederim ölümü de bir borc yüzünden intihardır.Sohbeti gaayet tatlı,yüzünde melâheti olan adamdı,rahmet dilemek vecibemdir..” diyor. Âşık Râzinin evrâkı metrûkesi arasında bir genclik resmi görülmüşdür.Resim ,arkasındaki tarihi bir kayde göre rûmî 1299 (1883-1884) yılında çekdirilmişdir ki Gazinocu Hamdi o tarihlerde 16-17 yaşlarındadır .
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
HAMDİ (GAZİNOCU)
Kod
H14A002
Tema
Kişi
Konular
Hamdi (Gazinocu), Gazinocu Hamdi, Hamdi (Gazinocu Galatalı), Gazinocu Galatalı Hamdi, Gazino, Casino, Sermed Muhtar Alus, Hendek tulumbacıları, Hendek firefighters, Galata, Hafiye Fehim Paşa, Hafiye Fehim Pasha, Altındiş Nuri, İnce Ali, Pehlivan Hüsnü, Kadıköy, Kuşdili, Üsküdarlı Âşık Razi, Âşık Razi (Üsküdarlı), Tevfik Efendi (Bitli), Bitli Tevfik Efendi, Tevfik Karkan, Vâsıf Hiç
Tür
Belge
Biçim
Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Hamam-Hamiyet bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine daktilo. Metnin bir kısmı belgeye yapıştırılmıştır. Düzeltmeler tükenmez kalemle yazılmıştır.
Bakınız Notu
Hüsnü (Pehlivan)
Bibliyografya Notu
Sermed Muhtar Alus; Âşık Razi, "Evrâk-ı Metrûke"; Bitli Tevfik Efendi, Tevfik Karkan; Vâsıf Hiç
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK