1934 Belediye Şehir Rehberine göre Fâtih İlçesinin Ka-ragümrük Nâhiyesinin Muhtesibiskender Mahallesi yollarından; Mütercimasım Caddesi ile Karagümrük Meydanı - Kabakulak Sokağı arasında uzanır; Akseki Caddesi, Başkâtib Sokağı, Altay Caddesi, Dersiam S...

İsveçli bir makina mühendisi; «Datty» ismindeki bir deniz tenez-züh motoru ile 1964 yılında nehirler boyunca seyrederek dünyâ turunu (devri âlem seyyaha-tına) çıkmış ve o küçük motorlu teknesi ile 1967 temmuzunun son günlerinde İstanbula gelmişdir; aşa...

Yunanistanın istiklâli yolunda kurulmuş ve çalışmış Eterya Rum İhtilâl Komitesinin muhârebelerinde kullandığı şifrede İstanbul Fenerdeki Rum Ortodoks Patriki (B. : Eterya Şifresi).

Geçen asır sonlarında Cenberlitaş civârında eski Esir Hanı ile Esir Pazarının yerinde üç büyük kahvehâne idi; büyük muharrir Ahmed Râsim Bey merhumun «Muharrir bu ya» isimli eserinde kaydettiği veçhile saz şâiri âşıkların toplandıkları, hattâ geceleri ...

Dünyâda ve dolayısı ile memleketimizde esir ticâretinin yapıldığı devirlerde satılmak üzere İstanbula getirilen esir oğlanlar (köleler) ve esir kızlar (câriyeler), «Esirci» denilen esir tüccarları tarafından büyük şehirde Tavuk Pazarı semtinde ve Büyük...

Hadikâtül Cemâmi’de «Esir Pazarı» mescidi adı ile kayıdlıdır, aslında üçyüz odalı büyük Esir Hanının mescididir; Esir Pazarı Esir Hanının ortasındaki avluda kurulduğuna göre bu mescidin Hadikâtül Cevâmide pazara nisbetle isimlendirildiğine göre mescidi...

«Ateş 1062 yılı zilhiccesinin onsekizinci çarşamba gecesi (20 kasım 1652) Esir Hanının içinden çıkdı; rüzgâr gaayet şiddetli olduğundan Tavuk Pazarı, Bedestenin bütün etrâfı, Gürcüpaşa Sarayı, Vâlide Hamamı (Çenberlitaş Hamamı), Elçi Hanı, başdan başa ...

Gedikpaşada Tiyatro Caddesinde, bu caddenin Tat-lıkuyu Sokağı ile kavuşağı köşesindedir; ayni kavuşağın karşı köşesinde Azak Tiyatrosu bulunmaktadır. Hadikâtül Cevâmide «Tatlıkuyu Mescidi» adı ile kayıdlı olup şu mâlûmât verilmektedir: «Bânisi Esirci K...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eminönü İlçesinin Kumkapu Nâhiyesinin Saraçishak Mahallesi yollarından; Saraçishak Sokağı ile Tiyatro Caddesi arasında uzanır, Mollabey Sokağı ile kavuşağı vardır (1934 B.Ş.R. Pafta 3/27). Tiyatro Caddesi tarafından g...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eminönü Kazâsının Kumkapu Nâhiyesinin Mimarhayreddin ve Çadırcı Ahmed Çelebi mahallesi arasında sınır yoludur; Tiyatro Caddesi ile Balipaşa Yokuşu arasında uzanır; Gedikpaşa Fırını Sokağı ile dört yol yaparak kesişir ...

Esir ticâreti, câriye ve köle alım satımında onda bir kazanc vergisini toplayan bir memur; yeri Tavukpazarında Esir Hanında idi (B. : Esir, Esir Hanı) ; Evliyâ Çelebinin kaydına göre XVII. yüzyılda seneliği 500 keseye iltizam olunur bir eminlik imiş. N...

Dünyâda ve dolayısı ile memleketimizde esir ticâretinin, esir oğlanlar (köleler) ve esir kızlar (câriyeler) alım satımının meşrû bir ticâret sayıldığı devirlerde bütün büyük şehirler gibi İstanbulda esircilik zor, ağır mânevî sorumluluk taşıyan fakat ç...

Şeyh Vefâ Türbesinin yanında çilehâneye bitişik «Esir Beyin Mezarı» diye anıla gelen bir kabir vardır. Bu Esir Beyin kim olduğu hakkında çok kıymetli bir tedkik eseri olan aşağıdaki makaalenin kimin tarafından yazıldığını maalesef öğrenemedik, ciddî, b...

Esirciler Kâhyası; esnaf teşekküllerini devlet adına kontrol eden kâhyalıklardan biri; yeri Esir Hanında idi (B. : Esir, Esir Hanı) ; diğer esnaf gibi esirciler de zincirleme kefalete bağlı bir lonca (cemiyet) hâlinde toplanmışlardı, kendileri tarafınd...

«Eshar = Seherler, Sabahlar» (Türk Lûgatı). Geçen asrın ikinci yarısında İstanbul Cezâevinde mahkûmlar arasında kullanılmış, bir büyü nushasıdır ki bir bardak su içine atılarak seher vakti suyu içilir, ve bu yedi sabah tekrarlandığında aşk ile kara sev...

Dilimize arabcadan kulluk, kölelik, muhârebede düşman eline düşme anlamlarında «Esr, Esâret» kökünden alınmışdır; bir başkasının tahakkümü altında yaşayan, kul, köle, düşman elinde tutsak; mecâzen, bir şeye veya bir kimseye karşı aşırı ibtilâ, düşkünlü...

Bankerlik, mâlî işlerle zengin olmuş Eseyan Âilesi tarafından açılmış bir Ermeni mektebi; 1895 de Beyoğlunda açılan bu mekteb, bidâyetde idâdî derecesinde bir erkek okulu idi, bilâhare kız kısmı da ilâve edildi ve 1929 yılına kadar devam etti, 1929 da ...

İstanbul tüccarlarından, uzunca bir zaman İstanbul Ticâret Odası reisliğinde bulunmuşdur; 1965 yılı martında tedâvi için gittiği İsviçrede vefât etti, uçakla getirilen nâşi İstanbulda Edirnepakusu Şehidliğine defnedildi; hal tercemesi bulunamadı; gerek...

Şirketi Hayriye vapurlarından (B. : Şirketi Hayriye); yandan çarklı bir vapur olup 124 ton hacminde idi ve makinası 80 beygir kuvvetinde idi. 41 numaralı Metânet vapurunun eşi olup ilk adı «Resânet» idi. Teknesi ahşab olan bu vapur 1900 yılı mayısının ...

1885 ile 1890 arasında Çuhacı Hanında bir kuyumcu kakmacının aşırı derecede güzelliği ile İstanbulda Kuyumcu Güzeli diye şöhret bulmuş çırağı Ermeni genci; devrin kalender halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzi tarafından şu manzûme ile övülmüşdür : Kuyumcu G...

«Üçüncü Sultan Selimin zamanında Galatada ve Balatda açıldığı söylenen iki îmâlâthânede yapılmış porselen eşyâya verilmiş isimdir; bunlardan bâzısında gömme damga, bâzısında da boya ve her ikisi de Yesârî hattı ile Eseri İstanbul diye yazılıdır. Bir de...