Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
ESİR BEY
Şeyh Vefâ Türbesinin yanında çilehâneye bitişik «Esir Beyin Mezarı» diye anıla gelen bir kabir vardır. Bu Esir Beyin kim olduğu hakkında çok kıymetli bir tedkik eseri olan aşağıdaki makaalenin kimin tarafından yazıldığını maalesef öğrenemedik, ciddî, büyük emek mahsulü târih araştırmalara güzel bir örnekdir, aynen alıyoruz :
«Esir Beyin kim olduğu hakkında mev-vud ihtimaller şunlardır :
1 — Köle Kasım. Fâtih Sultan Mehmed’in kölesi, Şeyh Vefâ’nın müridi ve Şeyh Hamdullah’ın yetiştirdiği değerli bir hattat; İkinci Sultan Bayazıd zamanında Dârüssaade hademelerine muallim tâyin edilmiş ve «Hattı Kur’an» terkibinin gösterdiği hicrî 970 (M.
1562 - 1563) tarihinde ölmüşdür (Tuhfei Hattâtin; Hattu Hattâtan; Sicilli Osmânî).
2 — Şeyh İbrâhimül Has’ın hicrî 1165 (1752) tarihinde yazdığı tezkiretül Has adlı eserinde (Selimiye Kütüphanesi, Yahya Efendi Tekke Kütüphanesi, Hacı Mahmud Efendi kitapları arasında No. 4543) şu malûmat göze ilişmektedir: «Şeyh Vefa halvethânesinde otururken, yanına bir kadın gelmiş; oğlunun Malta’da esir olduğunu söylemiş ve kurtarılmasını ricâ etmiştir. Şeyh Vefa, yanında bulunan siyah kedisi ile mezkûr esiri İstanbula getirtmiştir. Bu mühim hâdise üzerine, esir ile annesi, Vefânın hizmetine girmiş ve ölünceye kadar yanından ayrılmamışlardır. Ol esir, Şeyhin savm...
⇓ Read more...
Şeyh Vefâ Türbesinin yanında çilehâneye bitişik «Esir Beyin Mezarı» diye anıla gelen bir kabir vardır. Bu Esir Beyin kim olduğu hakkında çok kıymetli bir tedkik eseri olan aşağıdaki makaalenin kimin tarafından yazıldığını maalesef öğrenemedik, ciddî, büyük emek mahsulü târih araştırmalara güzel bir örnekdir, aynen alıyoruz :
«Esir Beyin kim olduğu hakkında mev-vud ihtimaller şunlardır :
1 — Köle Kasım. Fâtih Sultan Mehmed’in kölesi, Şeyh Vefâ’nın müridi ve Şeyh Hamdullah’ın yetiştirdiği değerli bir hattat; İkinci Sultan Bayazıd zamanında Dârüssaade hademelerine muallim tâyin edilmiş ve «Hattı Kur’an» terkibinin gösterdiği hicrî 970 (M.
1562 - 1563) tarihinde ölmüşdür (Tuhfei Hattâtin; Hattu Hattâtan; Sicilli Osmânî).
2 — Şeyh İbrâhimül Has’ın hicrî 1165 (1752) tarihinde yazdığı tezkiretül Has adlı eserinde (Selimiye Kütüphanesi, Yahya Efendi Tekke Kütüphanesi, Hacı Mahmud Efendi kitapları arasında No. 4543) şu malûmat göze ilişmektedir: «Şeyh Vefa halvethânesinde otururken, yanına bir kadın gelmiş; oğlunun Malta’da esir olduğunu söylemiş ve kurtarılmasını ricâ etmiştir. Şeyh Vefa, yanında bulunan siyah kedisi ile mezkûr esiri İstanbula getirtmiştir. Bu mühim hâdise üzerine, esir ile annesi, Vefânın hizmetine girmiş ve ölünceye kadar yanından ayrılmamışlardır. Ol esir, Şeyhin savmea’sının kıbleden tarafa duvarı dibinde medfundur. Taşları Savmea’nın duvarına muttasıldır». İşte bu kayıd mezarının yerini açıkça göstermektedir; ve hâlihazırda Çilehâne bitişiğinde bulunmaktadır. Taşlardan biri 0,66, diğeri 1,03 metre boyundadır. Aslında sütun şeklinde bir somaki Bizans taşı olup, ortasından kesilerek, Esir Beyin baş ve ayak ucuna dikilmiş olduğu kanaatini vermektedir. Aynı zamanda bu taşların üzerinde, Türk san’at izleri olmadığı gibi, Zeynî târikine âid hiç bir işâret de yoktur.Bu zatın da, başında 24 terekli başlık olmasa bile, bir uzun börk veya Zeynî biçimi üstü mainüşşekil bir manzara taşı bulunması iktiza eder. Bu mezarın yan tarafına bir başka mezarın iki yan taşı yerleştirilmiştir. Üzerinde yapraklı dört rozet ve iki Mühri Süleyman (Magendavit) vardır. Ve yine bu mezar baş taşının iç tarafında bir târih taşımayan «Elfâtiha Merhum Esir Bey Merkadıdır» kitâbesi mevcut olup, bundan bir buçuk asır önce yazıldığı tahmin edilmektedir.
«Hülâsa bu ikinci ihtimalin hakikata daha yakın olduğu ve somâki taşın mezar taşı olmadığı ve üçüncü taşın ise, Esir Beyin vefât ettiği târihde yapılmadığı kanaatindeyiz» (Turing Kulüb Belleteni).
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM100143
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 10, pages 5274-5275
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.