Maarifci, muharrir; 1912 de İstanbulda doğdu; Ahmed Hulûsi Bey ile Şamile Hanımın oğludur; Akşemseddin ilk okulunda okudu; 1930 İstanbul Örğetmen okulundan diploma alarak pek genc yaşda ilk okul öğretmenliği ile meslek hayatına atıldı (1930 - 1936) fak...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Anadoluhisarında Yenimahallenin sokaklarından; Nişangâh Caddesi ile Yenimahalle Kuyu Sokağı arasında bir aralık sokakdır (1934 B. Ş. R., Pafta 25); yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edileme...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Haliç boyunda Balatda Balat Karabaş Mahallesi yollarından; Kürkçüçeşmesi Sokağı ile Mahkemealtı Caddesi arasında uzanır, Kamış Sokağı ile kavuşağı vardır ve üzerinde Tavukçu Çıkmazı adı ile bir çıkmaz sokak vardır (19...

Geçen asır sonlarında yaşamış namlı bir fâhişe; gaayetle iri yarı, dev anası gibi bir arab karısı idi, Hasköyde meşhur Hasköy Hamamının külhan kapusu karşısında bir konakda tururdu; babadan, sülâleden kalma emlâkinin geliri ile geçinir, atı arabası, uş...

Ahmed Midhat Efendinin bir romanı; Tercemânı Hakikat Gazetesinde tefrika edildikden sonra hicrî 1299 (M. 1882) de kitab olarak neşredilmişdir. Muharrir romandaki vak’anın zamanın kesin olarak göstermiyor: “Ne çok eski, ne de dün veya evvelki gün denile...

Geçen asır sonlarında Üsküdarda yaşamış, hem kendi güzelliği, hem de işlediği gaayetle sanatlı oyalarının güzelliği büyük şehir İstanbulda şöhret olmuş bir kız; 1876 Türk - Rus harbinin Bulgaristan muhâcirlerinden Kızanlıklı idi, babası çıkırıkcı esnaf...

Hicrî 1306 (milâdî 1888 - 1889) da kanlı bir vak’anın kahramanı olmuş tütün kaçakcısı bir kadın, o tarihde henüz 18 yaşında ve son derecede güzel, gaayetle dilbaz, pervâsız, korkusuz bir kenar mahalle yosması imiş. Genç bir arabacı olan kocası tütün ka...

Geçen asır sonlarına doğru İstanbulun namlı çengilerinden bir kıbti kızı; Üsküdarlı halk şâiri Âşık Râzi tarafından bu kızın bir gönül mâcerâsı manzum olarak anlatılmışdır. Zâbit veya nefer, genc ve güzel bir fransız gemicisine âşık olmuş, fakat iki kö...

Geçen asrın büyük kalender şâirlerinden Enderunlu Fâzıl Beyin (B.: Fâzıl Bey, Enderunlu) bir gazel ile övdüğü bir rakkaase (B.: Çengi, cild 7, sayfa 3840): Gülerek raks iderek her yâne Çıkdı ol çengi kızı meydâne Ele almış yine çarpâresini El aman bö...

Geçen asırda yaşamış bir bestekâr ve sâzende; Ayvansarayın Lonca çingenelerinden olduğunu tahmin ediyoruz (B.: Ayvansarayda Lonca, cild 3. sayfa 1644); asıl adı bilinmiyor; Hâşim Bey, kendi adına nisbetle anılan meşhur mecmuasında bu Dürbinoğlunun arez...

Üsküdarda adını verdiği mahallede, ve aynı adı taşıyan sokakda idi; Hadikatül Cevâmi şu mâlûmâtı veriyor: “Bânisi Ali Bâli Ağa nam sâhibi hayırdır ki Fatih Sultan Mehmed Han hazretleri ile gelen ni’melceyşdendir; merkadi şerifleri Kavukcular içinde bir...

Üsküdarın en eski mahallelerinden biridir, adını Fatih Sultan Mehmed devrinde yapılmış Dürbâli Mescidinden almışdır; 1934 Belediye Şehir Rehberine göre Bülbül deresi ve Çavuşderesi arasına düşer (adı geçen rehberde pafta 27); Toygarhamza, Tenbel Hacı A...

Üsküdarda Çavuşderesinde Dürbâli Mahallesi sokaklarından, Torbalı Sokağı ile Şâirûhi Sokağı arasında uzanır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 27). Bir araba geçecek genişlikde, kabataş döşeli, dirsekli bir yoldur. Sokağa adını veren ve bu sokak üstün...

İstanbulun hâlen yayınlanmakda olan günlük sabah gazetelerinden biri; 1 Mart 1952 de ünlü gazeteci, edib politika adamı Falih Rıfkı Atay tarafından kuruldu; 1953 de tanınmış fıkra yazarlarından Bediî Faik ile bir ortaklık tesis edildi; 1963 de Falih Rı...

Asıl adı Ali Bâli Ağadır, Fâtih Sultan Mehmedin İstanbul muhasarası ve cenginde bulunanlardan, ni’melceyş’dendir; Üsküdarda Dürbâli Mescidinin bânisi; kabri de Üsküdarda,Tavukcularda Itriyatcı Ali Beyin dükkânının içindedir. Dürbâli adının “Torbalı Ali...

Zamanımızın ünlü tanbûrîlerinden, ihyâ edilen Mehter Takımının ritmik mehter yürüyüşünün mûcidi, gün görmüş sanatkâr bir İstanbullu sohbet ve meclis adamı, kısa bir süre bu İstanbul Ansiklopedisine kalemi ile yardımda bulunmuş dost bir sîmâ; 1898 de İs...

Ankara Caddesinin Sirkeci tarafında İstanbulunu büyük ve güzel lokantalarından İstanbul Lokantasının sâhiblerinden; 1921 de Adıyaman’da doğdu, Mustafa adında bir yapı ustasının oğludur, annesinin adı Hanife Hanımdır. İlk tahsilini Adıyamanda yapdı; Mal...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Üsküdarın İcâdiye semti yollarından, bu semtin göbeğinde Çifteçınar Sokağı ile Türkân Hâtun Sokağı arasında uzanır uzun bir sokakdır; Yazmacı Sokağı, Mağazacı Sokağı ve Sıvacı Sokağı ile dört yol ağızları yaparak kesi...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Galatada Ömer Avni Mahallesi sokaklarından; Bağodaları Sokağı ile Hacı İzzet Paşa Sokağı arasında uzanır, isimsiz bir sokakla Gümüşsuyu Caddesi bağlanır (1934 B.Ş.R. Pafta 15/169), yerine gidilip şu satırların yazıldı...

Aktör; 1928 de İstanbulda doğdu, Sami Dümer adında bir kunduracının oğludur, annesinin adı Nazmiye Hanımdır; Kasımpaşa 9. İlk Okulunda (1939), Beyoğlu Orta Okulunda (1942) okudu ve 1945 de İstanbul Ticâret Lisesini bitirdi. Doğan Nakliyat Şirketinde (1...

İstanbul ağzı argoda “Kaçmak, sıvışmak”; misaller: Gitdikleri memleketlerde gitar çalarak ve şarkı söyleyerek dilenen ve ayrıca fuhuş ile de geçinen biri kız biri oğlan iki tâze turist üzerine konuşulur: — Yedik içdik, kuş dili ile muhabbet ettik, çant...

Halk ağzı argo; 1. hilekâr, dalaveracı; 2 — en geride olan, sonuncu: “Ali sınıfın dümencisidir” (F. Devellioğlu, Türk Argosu).

Değerli bir asabiye mütahassısı hekim, mesleği üzerinde değerli bir yazar; 1931 yılında Uşak’ın İkisaray Köyünde doğdu; baba, okuma yazmayı kendi kendisine öğrenmiş yaradılışı uyanık insanlardan mütevâzı gelirli bir çiftci idi; ilk ve orta okulları Uşa...

Halk ağzı argo ile hâneberduşlar argosunda hîle, dalavere; “İşi gücü hep dümen..” (F. Devellioğlu, Türk Argosu), “Tüyünü düzmek için dümen çevireceksin anam, yoksa yalın ayak yarım pabuç çok sürter durursun!..”.

Tulûat Tiyatrosunun son mümessili, ünlü halk sanatkârı; 1905 de Üsküdarda doğdu, babasının adını Zeynelabidin, annesinin adı Fatma Azizedir. Baba tarafından Dimetokalı olub “Dümbüllü” adı dedesinden kalmadır; komediyen oluşu da bir heves ve tesâdifden ...