Çekdiriler ve kalyonlar devrinde korsan tâkibine çıkan Donanmâyi Hümâyun gemileri sefer dönüşü İstanbul Limanına girerken direklerini asılmış korsan cesedleri ile donatırdı. Yakalanan liman korsanları da, limanda, yahud Tersâne önünde bir harbgemisinin...

Sultan Abdülazizin tahtdan indirilmesinde Osmanlı Donanmasını, Donanmâyi Hümâyunun, Deniz Kuvvetleri Gemilerinin çok büyük hissesi olmuşdu; Haliçden kalkan zırhlılar Dolmabağçe Sarayı önüne gelmişler ve ağır silâhları ile pâdişaha karşı mümâyişli tehdi...

Donanma Cemiyeti tarafından propaganda organı olarak çıkarılmış resimli edebî, tarihî ve fennî bir mecmuadır. Önce 17X25 eb’adında 80 sayfalık (6 formalık) kitab şeklinde ve aylık olarak çıkarılmışdır. İlk nushası 1910 (rumî 1326) yılı mart ayında çıkm...

1934 Beledye Şehir Rehberine göre Büyük Adanın sokaklarından, adanın kuzey-doğu bölgesinin iç kısmında Gazimihal Sokağı ile Güzeller Sokağı arasında uzanır; yerine gidilip bu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (ocak 1967).

Simsarlığını yapdığı beş kız ile birlikde memleket memleket dolaşan, bu arada Türkiyeye ve bilhassa İstanbula sık sık gelen kızları ile birlikde gece kulübleri sahnelerinde soyunan, çıplak erkek vücûdu teşhir eden, göbek dansları yapan, kadın cilveleri...

“1 — Umûma âid bir sevincin ilânı için şehirlerin kandiller ve bayraklar ve sâir şâşaalı, satafatlı şeylerle süslenmesi, ve top ve tüfenk ve fişekler atılarak türlü eğlencelerin yapılması; şehrâyin, şenlik, donanma gecesi; 2 — Harb gemilerinin bir arad...

Umûma âid bir sevincin ilânı için şehirlerin kandillerle ve bayraklarla ve şair şâşaalı ve şatafatlı şeylerle süslenmesi yüz yıllar boyunca yapıla gelmiş, bu arada Osmanlı İmparatorluğunun taht şehri olan İstanbul üç gün üç gece, yedi gün yedi gece, on...

“Çin Tamanı” eski bir süs motifinin adıdır; M. Zeki Pakalın “Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri” isimli eserinde şu mâlûmâtı veriyor: “Taman, çinlilerle japonlarda Buddanın timsâli sayılan bir remizdir. İkisi altda biri üstde olmak üzere üç inci dâne...

Son zamanlarda bilhassa İstanbulda, sonra Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerimizde garib bir kibarlık budalalığı dilimizdeki bâzı kelimeleri her neden ise çirkin ve lâübâli bulmuş, yerlerine yeni isimler kullanılmaya başlanmışdır, bu arada “don”, “iç do...

Vücudu belden aşağı topuklara kadar örten, ve bacaklar için iki paçası bulunan, ve ten üstüne giyilen bir iç çamaşırı; tasrih ile “iç donu”, ayrıca “tuman” da denilir (Türk Lugatı). Erkek ve kadın iç donlarının kresimi ayrı ayrı olmuşdur. Erkek iç donl...

Osmanlı Vak’anüvisleri yaman katı kışları vekaayinâmelerine kaydederlerken bâzan İstanbulda denizin, öncelikle iç liman Haliç’in ve akıntısı olmasına rağmen Boğazın donduğunu da yazmışlardır. Hicrî 1030 Kışındaki Don — “Rebiülevvelin başında onaltısına...

1878 de bir kanlı vakadır ki emsâli çok görülmüş cinâyetlerdendir; aşağıdaki satırları Sabah Gazetesinden alıyoruz : “Galatada Domuz Sokağında meyhâneci Kara Yaninin çırağı şâbı emred Pandeli meygede kapusu önünde dururken kendisine harf endazlıkda bul...

Galatada meyhâneleri ile meşhur bir sokak kadimden beri bu adı taşıya gelmişdi, 1934 Belediye Şehri Rehberinde adı “Haraccı Ali Sokağı” na çevrildi Adı geçen rehberde Pafta 15/129; son istimlâklerde bu sokak ile Voyvoda Caddesi arasındaki ada kaldırılm...

İhtifalci Mehmed Ziya Beyin “İstanbul” isimli meşhur eserinin ikinci cildinde (sayfa 105) şu mübhem ifâdeli cümle içinde rastlanmış bir isim : “...ikaametgâhı hükümdârî anlamında Domus İmperial’den galat olarak halk ağzzında Domuz Odaları nâmı ile mâru...

Yukarı boğaz bölgesinin Rumeli yakası köylerinden; Kilyosun güney batısında, Kısırkaya Köyünün güneyinde ve Istıranca Dağlarının kuzey eteklerindedir; içinden aynı adı taşıyan bir dere geçer ki Kilyos ile Kısırkaya arasında bir noktada Karadenize dökül...

Istıranca Dağlarının kuzey eteklerinden doğar, aynı adı taşıyan köyün içinden Kilyos ile Kısırkaya arasında bir noktada Karadenize dökülür.

Onyedinci asrın ilk yarıısnda yaşamış katolik Dominiken tarikatına mensub bir râhib; avrupalılar tarafından Sultan İbrahimin büyük oğlu bir osmanlı şehzâdesi zan edilmiş ve Girid Harbinin son yıllarında Venedikliler hesâbına bir mâcerâya sürüklenmişdir...

İslâm îtikadınca mâlum pis hayvan; İstanbul civarında yabanîsı asırlar boyunca avlana gelmiş, ehlisi de gayri müslimler, bilhassa hırvat ve bulgarlar tarafından “Domuz damı” denilen hususî ağıllarda beslenmiş, domuz kasabları tarafından kesilmiş, yalnı...

Topkapusu dışında bir kahvehâne idi; hâlen mevcud değildir. Domino denilen mâlum oyunun aşırı düşkünleri, meraklılar İstanbulda dâimâ çok olmuşdur (B.: Domino); türkler arasında, domino oyun takımı evlere pek girmemiş, kahvehânelerde oynana gelmişdir; ...

Tâze olarak yahud konservesi veya salçası yemeklere katılan ve tâzesinden salata yapılan mâlum nebat; hüviyeti, terkîbi, ve ziraati bu İstanbul Ansiklopedisinin konusu dışında kalır. Aşağıdaki satırları Türk Ansiklopedisinden alıyoruz : “Domatesin yurd...

Taksimetre ile çalışır otomobillerden bâzılarının taksimetrelerini açmayarak semtler arasında tesbit edilmiş ücretlerle ve dolmuş usûlü ile yolcu taşımaları, kesin olarak tesbit edemedik, tahmin ile kaydederiz İkinci Cihan Harbi başlarında başlamışdır....

İstanbul kumarbazları ağzında bir deyim, “hîleli cıvalı zar” anlamında kullanılır, Ferid Develli oğlu “Türk Argosu” isimli eserinde şu misâli veriyor : “Doluyu fırlatınca sırtırayı (düşeşi) donduruverdim”.

İstanbul balıkcıları ağzında bir deyim, henüz yumurtalarını dökmemiş balıklar hakkında kullanılır; misâl : “Dolu balığın tadı yoldur”; “Kılıç balıkları ancak dolu iken zıpkınlanır, zıpkıncı da balıkcı değildir, klıçın neslini tüketen hayduddur”.

Haliç ve liman iskelelerinde kayıdlı kayıkların dolmuş ücretleri işledikleri iskeler arasındaki mesâfeye göre Divân Hümâyun tarafından tesbit edilir; aşağıdaki satırları 25 receb 995 (M. 1 temmuz 1587) tarihli bir fermandan alıyoruz : Çardak ve Unkapa...

Fâtih İlçesinin Karagümrük Nâhiyesinin Dervişali Mahallesi sokaklarından, Kurtağa Çeşme Sokağı ile Kasım odaları Sokağı arasında uzanır (1934 Belediye Şehir Rehberi, Pafta 7/108); bir araba geçecek genişlikte, kabataş döşelidir, 1 - 2 katlı ahşab ve kâ...