Hadikatül Cevâmi şu mâlûmatı veriyor: “Mâcuncu kurbindedir (Topkapu civârında); bânisi Sarı Nasuh’dur, Fâtih ile gelenlerdendir ,zaman ile vakfını Müneccim Mehmed Efendi yaptırmışdır ki, Emir Buhârî Türbesi karîbindeki mekteb dahi onun binâsıdır ve ora...

Topkapusu Sarayının yalı boyunda sur içinde Değirmen Kapusu yanında bir mescid idi (B.: Değirmen Kapusu). Zamanımızada mevcud değildir. Hâdikatül Cevâmide “Bostancılar Tâbhânesi Mescidi adı ile kayıdlı olub şu mâlûmat verilmektedir: “Bânisi cennetmekân...

Yalı boyundaki İstanbul surlarında Sarayburnu ile Ahırkapusu arasında bir kale kapusunun adıdır ki yeri, yukarda, tepe üstünde Mecidiye Köşkünün önüne düşer. Topkapusu Sarayının, liman ağzı Marmara sâhilinde, saraya adını veren Topkapusu ile Balıkhane ...

Türk sinemasının çocuk artistlerinden; filmlerindeki “Ayşecik” adı ile büyük şöhret sağlamışdır. 1955 de doğdu, 1957 de çevrilen “Papatya” filminde rol alarak henüz 2 yaşında iken sinema âlemine girdi. “Oynadığı filmlerin bâzıları şunlardır: “Ayşecik Ş...

Fatihde İskenderpaşa Mahallesi sokaklarından; 1934 Belediye Şehir Rehberine göre mahallenin sınır yollarından Softa Sinan Sokağı üzerindedir; yerine gidilip bu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (şubat 1965).

Fatih Şehremini nahiyesi İbrahim çavuş Mahallesi sokaklarından; 1934 Belediye Şehir Rehberine göre Kaşıkcı Mektebi Sokağı üzerinde bir çıkmaz sokakdır (Pafta 10/70); Bir araba geçecek genişliktedir; aslında kabataş döşeli iken toprak bakımsızlıkdan top...

Kalender meşreb şâirler tarafından “Şehrengiz” adı verilen manzum risâlelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında Değirmenci civanına da rastlanır; şehrengiz yollu yazılmış “Hûbannâme-i Nevedâ” adını taşıyan manzum mecmuada Değirmenci civan şu beyitler...

Kasımpaşa yollarından; 1934 Belediye Şehir Rehberine göre Küçükpiyâle ve Kadı Mehmed Efendi mahalleleri arasında sınır sokakdır. (Pafta 16-184-188). Yerine gidilip bu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilmedi (şubat 1965).

Büyük şehir İstanbulun günlük hayatında gıda maddesi olarak ekmek dâimâ en başda gelmiş, ekmeğin ihzârı yolunda fırınlar ve değirmenler de şehir hayatında önemli yer almış, kadim teşkilâtda İstanbul Kadılığının, zamanımız teşkilâtında da İstanbul Beled...

Geçen asrın pek şöhretli şâirlerinden Enderunlu Fâzıl Beyin (B.: Fâzıl Bey, Enderunlu) aşk alâkası duyduğu gençlerden bahseden nedâmet yolunda manzum îtirafnâmesidir; devrinin çok okunan eserlerinden olmuş, hicrî 1258 milâdî 1842 de dîvanı ile beraber ...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eminönü İlçesinin Bayazıd Nâhiyesinin Kemâlpaşa Mahallesindedir, Atatürk Bulvarı ile Genctürk Caddesi arasında uzanır, Selimpaşa Sokağı ile dörtyol ağzı yaparak kesişir (1934 B.Ş.R. Pafta 4, No. 40). Atatürk Bulvarı b...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Beyoğlu İlçesinin merkez nâhiyesinin Firuzağa Mahallesi ile aynı ilçenin Galata nâhiyesinin Kılıçalipaşa Mahallesi arasında sınır yoldur; Boğazkesen Caddesi ile Sıraselviler Caddesi arasında uzanır; Sanatkârlar Caddes...

Eski büyük ahşab İstanbulun her semti gibi Defterdar da yangın âfetleri geçirmişdir. 6 Temmuz 1905 Yangını — Defterdar ile Cezerîkasım arasında Akarçeşmede 35 ev yandı. Ahmed Rasimin Mâlûmat Gazetesine yazdığı “Şehir Mektubları” başlıklı fıkralarının ...

İstanbulun eski mahalle yangın tulumbaları ve tulumbacılık teşkilâtında meşhur sandıklardan biriydi (B.: Tulumbacılar), en parlak devrini Kâhya İsmailin reisliği zamanında yaşamışdır; yangın yollarındaki nâraları: “Hak yolunda semender Defterdar İskele...

Defterdar Caddesi ile Halic yalısında Defterdar Vapur İskelesi arasında uzanır; Cadde kavuşağından paket taşı döşeli olarak başlar; bu kavuşak önünde Defterdar otobüs durağı vardır. Cadde tarafından gelindiğine göre sokağın sol kenarını, sâhile kadar S...

İstanbulun en namlı tulumbacı kahvehânelerinden biriydi; tulumbacılık âleminin nümâyişlerinden biri olarak Ramazan ayları içinde de “çalgılı kahve olurdu ki çalgılı kahvelerin de birincilerindendi; sâhibine nisbetle “Kâhya İsmailin Kahvehânesi” diye de...

Defterdar Caddesi ile Haliç sâhili arasında uzanır. Defterdar Vapur İskelesi sokağının bitimindedir; İstanbulun en büyük, en acı yaralarından biri, bakımı tamâmen ihmal edilmiş Halic’in türlü cürûf ve toprakla mütemâdiyen dolmasıdır ki, bunun bir netic...

Boğaziçinde Çengelköy’ün sokaklarından; 1934 Belediye Şehir Rehberine göre, köyün gerisinde, Yenimahalle ile Bekârdere Mahallesi arasında uzanır bir yoldur; Çengelköy Bostanları gerisinden geçer (Pafta 26/Çengelköy); yerine gidilip bu satırların yazıld...

XVII. asırda Süleymaniyede İstanbulun en güzel vezir saraylarından biri idi; adını taşıdığı sâhibi Dördüncü Sultan Muradın gözdelerinden Defterdar Mustafa Paşadır ki 1632 ihtilâlinde aynı pâdişâhın diğer iki sevgili bendesi Müsahib Mûsa Melek Çelebi ve...

Eyyubda Ümmi Sinan Tekkesi civârında idi; bir onbeşinci asır yapısı olub “Tahta Minâre Mescidi”, ve bânisine nisbet ile Kara Süleyman Camii ismi ile de anılırdı. Hadikatül Cevâmi şu mâlûmâtı veriyor: “Fevkaanî bir mescid olub bânisi Sultan Bayazıd Velî...

Çarşambada Mehmedağa Camii civarında idi; Hadikatül Cevâmi: “Bânisi İbrahim Paşadır, etrâfında medresesi vardır” diyor. Tesbit edemediğimiz bir tarihde yıkılmışdır, bir onaltıncı asır yapısı idi; 1962 de yeri arsa hâlinde idi (B. : İbrahim Paşa, Defter...

Yüzelli yıllık bir tarihi olan bu büyük Müessese Hicrî 1252, Milâdî 1836 yılında İkinci Sultan Mahmud tarafından kurulmuş küçük bir fes imalâthanesinden, “Feshâne” veya “Feshâne-i Âmire” den doğmuş, devir devir türlü gelişmelerden sonra bugünkü bünyesi...

Defterdar Vapur İskelesinin yanında küçük bir tahta iskeledir; 1966 yılında bu iskeleye kayıdlı dört sandal bulunuyordu; Halicin karşı yakasında Halıcıoğluna adam başında 25 kuruş alarak 5 kişi ile dolmuş yapmakta idiler. Sandalcılar namuslu fukarâdan ...

İstanbulda Defterdar kapusu (Mâliye Bakanlığı) denilen mîrî konağın ikinci katında Birinci Sultan Mahmud tarafından yaptırılmış bir mescit idi (B.: Defterdar kapusu). Hadikâtül Cevâmi şu mâlûmâtı veriyor : “Bânisi Birinci Sultan Mahmuddur ki bu camie H...