Geçen asırda yaşamış ünlü rind ve kalender şâir Enderun’lu Fâzıl Beyin uzun ve meşhur bir manzûmesinin adı (B.: Fâzıl Bey, Enderunlu); bu manzûme zamanının namlı köçek oğlanları şânında yazılmışdır; “Çengi” hem rakkas ve rakkaase (dansör ve dansöz) kar...

Eski giyim eşyâsından, ince bezden yapılan şalvar; Hüseyin Kâzım Bey Büyük Türk Lûgatında Ahmed Vefik Paşanın Lehcei Osmânî’sinden naklen: “Erkek libâsına şebih zenne şalvarı” diyor. Vefik Paşa çentiyanı kadına tahsis etmekle yanılmışdır; Naîmâ Efendi ...

Değerli bir hukukçudur. Kaspar Amira Çerazyan’ın torunu ve Minas Çeraz’ın kardeşidir. 1850 de Hasköy’de doğup, 1828 de yine İstanbul’da vefat etmiştir. İstanbul Hukuk Fakültesinden mezun olan Kaspar Çeraz muhtelif cemaat vazifelerinde bulunmuş ve İstan...

Hüseyin Kâzım Bey Büyük Türk Lûgatında bu isim için “cenk çalıp oynayan, rakkaase, oyuncu, köçek” diyor; târif noksan ve mübhemdir. Bu isim İranda îcad edilmş çeng adındaki bir sâza nisbetle türk ağzında yapılmışdır. “Çeng” i İranda bilhassa kadınlar ç...

Avâmı hoşnud etmesini bile ve o yoldan büyük şöhret kazanmış olan câhil fakat zekî, merd, iş başarır delişmen bir adamın İstanbul zâbıtası tarihinde eşine rastlanmaz bir hareketi, jestidir; Donanmada kalyon tayfalığından yetişerek Osmanlı İmparatorluğu...

1956 senesinde İstinye tersanesinde inşa edilip, aynı sene servise girmiştir. 1958 yılında Şehir Hatları filosuna katılan Ortaköy isimli vapurun eşidir. 465 beygir kuvvetinde 2 motoru bulunan geminin makine aksamı, Danimarka’nın Burmeister/ Wain fabrik...

Boğaziçinde Çengelköyünün sokaklarından; her iki başı Çengelköyü Caddesinde bir yol, olup aynı caddeye Cakalı Sokak adında bir aralık sokak ile de bağlıdır, Kerimehâtun Sokağına da Çengelköyü Hamam Çeşmesi Sokağı ile bağlanmışdır; Mandal Sokağı ile de ...

Boğaziçinde Çengelköyünün yollarından; köyün arkalarına doğru Bekâdere Sokağı ile Kalantor Sokağı arasında uzanır; iki bostan arasından geçer mıcır taşlı toprak yoldur, üzerinde tek katlı bir beton ev vardır, yolun ortasından dere keser ve bodur bir ta...

Karakin Bey Deveciyan’ın “Balık ve Balıkcılık” isimli muhalled eserinde Boğaziçinin Voli yerleri bahsinde şu mâlûmat veriliyor: “Çengelköyü vapur iskelesi önü volisi ve Çengelköyü Karakolhâne önü volisi olmak üzere üç voli yeridir ki avlayabilirler. Çe...

Zamanımızda Boğaziçinin en eski yalısıdır denilebilir. Koyda ve lebi deryada kurulmuş bulunan bu yalı on sekizinci asırdan kalmış cephesiyle bizi eski zamanların hâtıralarına doğru götürmektedir. İnşa tarzı, Boğaziçinin klâsik yalı üslûbuna tamamen uyg...

Vaktiyle Boğaziçinin Anadolu yakasında, belli başlı büyük su tesisatı bulunmadığından, yerli sulara büyük bir önem verilmiş ve bunların akışları üzerine güzel çeşmeler yapılmıştır. Çengelköyünde de Çamlıcanın Çakaldağı yamaçlarında kaynakları bulunan ç...

Eski mahalle tulumbacılığı teşkilâtında Çengelköyünde biri Türklerin biri rumların iki yangın tulumbası sandığı ve koğuşu vardı; Türkler “Çengel Camililer...”, rumlar da “Çengelköy Kiliseliler...” diye nârâ vurarak koşarlardı: bu sandıklardan Çengelköy...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Boğaziçinin Anadolu yakasında Çengelköyünün sokaklarında; kuleli Askerî Lisesi yanındaki meydancıkdan köy gerisindeki kırlığa doğru uzanır; yerine gidip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (hazira...

Çengelköyü koyunda devrinin büyük sanat şöhretlerinden biri olan ve Boğaziçinin güzel manzaralarını tesbit etmiş bulunan ressam Halil Paşanın da bir yalısı vardır (B.: Halil Paşa, ressam). Hâlen harap bir halde bulunan atölyesi, Boğaziçinin muhafaza ed...

Yakın geçmişe kadar halkının önemli bir kısmı rumlar teşkil eden Çengelköyü (B.: Çengelköyü) İstanbul’un meyhâneleri ile meşhur semtlerinden biriydi. 1837 de vefât eden şâir Ayıntablı Aynî Efendi, târihini tesbit edemediğimiz bir yangın dolayısı ile o ...

Boğaziçinde Çengelköyünün yollarından; Kalantor Sokağı ile çatal kavuşak şeklinde birleşdiği yer ile Kaldırım Caddesi arasında uzanır (1934 Belediye Şehir Rehberi, Pafta 26); Derebeyi Sokağı ve Bakırcıbaşı Sokağı ile kavuşakları vardır; bir araba geçec...

Boğaziçinde Çengelköyünün sokaklarından; nefsi Çengelköyünün arkasında Yeni mahallededir; Abdipaşa Sokağı ile Bayır Sokağı arasında uzanır; ve Lokmacı Kâşif Sokağı ile dört yol ağzı yaparak kesişir; Abdipaşa Sokağı tarafından gelindiğine göre bir araba...

Boğaziçinde Çengelköyünün yollarından; Tanrıverdi Skoağı ile Üzümözü Sokağı arasında uzanır, Fıçıcı Sokağı ve Taşodalar Çıkmazı ile kavuşakları vardır; dar ve kabataş döşeli bir sokakdır, köyün göbeğinde olduğu halde bakımsız kalmışdır (aralık, 1963). ...

Vapur İskelesinden Kuleli Askerî Lisesine giden cadde üzerindedir; bir zamanlar ispirto ve rakı îmal eden bu fabrika hâlen muattal olub bînâsından,kömür tozu ile briket ve prese kömür yapılan bir atölye olarak istifade edilmekde idi (1960). Emekli Gene...

On dokuzuncu asırda Boğaziçinde Çengelköyünde üç binâ bu isim ile anılmışdır. 1): Kuleli Kışlasının ortasındaki büyük avluda pâdişahlara mahsus bir küçük dinlenme salonu - kasrı vardı. Sonra kışlanın bir tâmîrinde kaldırıldı. (B.: Kuleli Askerî Îdâdisi...

Çengelköyünde Kuleli Caddesi üzerinde deniz kenarında ve târihî kışla - mekteb binâsının parkı karşısındadır; Hadikatül Cevâmide “Kuleli Bağçe Mescidi” adı ile kayıdlıdır, halk ağzında da “Kuleli Camii” diye anılır; Hadika şu mâlûmâtı veriyor: “Bânisi ...

On yedinci asır ortalarında İstanbul ve civarının en meşhur kirazını Çengelköyündeki bağçeler yetişdirirdi; bu kirazın şöhreti ne zaman başlamış ve ne zamana kadar devam edebilmiş tesbit edemedik; o asrın müverrihlerinden Fındıklı Silâhdar Mehmed Ağa k...