Zamanımızda Boğaziçinin en eski yalısıdır denilebilir. Koyda ve lebi deryada kurulmuş bulunan bu yalı on sekizinci asırdan kalmış cephesiyle bizi eski zamanların hâtıralarına doğru götürmektedir. İnşa tarzı, Boğaziçinin klâsik yalı üslûbuna tamamen uygundur. Birinci kat deniz üstüne yapılmıştır. İkinci kat, iki yanlarda dörder büyük konsolla dışarı doğru çıkıntılar teşkil etmektedir. Plânın iç takismatı, duvar, tavan yapıları ve pencere şekilleri devrinin mimarisini bugün de muhafaza etmektedir. Bilhassa bazı odalardaki sıva üstüne yapılmış tezyinî resimler, yalı ve eski binâlarımızda örnekleri pek azalmış güzelliklerdendir. Sadullah Paşa yalısı, sahiplerinin çok yerinde hareketiyle gayet güzel bir şekilde restore edilmiştir. İkinci Sultan Mahmud devrinde tutulmuş bir bostancıbaşı defteri tahminen bu yerde Koca Yusuf Paşa haremi Hanife Hanım Efendinin biryalısı olduğunu göstermektedir. Yalının Sadullah Paşa ailesinden evvelki sahibi Bağdad valisi Hamdi Paşadır. Hamdi Paşa Koca Yusuf Paşanın torunudur. Bu sebeple yalının tesbit edilebilen ilk sahibi Koca Yusuf Paşanın ailesidir. Yalı, eski Sadırâzamın zevcesinden sonra kerimesi Emine Hanımefendiye kalmış ve Emine Hanımefendinin Kaptanı Derya Said Ali Paşadan dünyaya gelen Şemditab Hanımla Hamdi Paşa adlarındaki iki çocuğundan, Ham...

Zamanımızda Boğaziçinin en eski yalısıdır denilebilir. Koyda ve lebi deryada kurulmuş bulunan bu yalı on sekizinci asırdan kalmış cephesiyle bizi eski zamanların hâtıralarına doğru götürmektedir. İnşa tarzı, Boğaziçinin klâsik yalı üslûbuna tamamen uygundur. Birinci kat deniz üstüne yapılmıştır. İkinci kat, iki yanlarda dörder büyük konsolla dışarı doğru çıkıntılar teşkil etmektedir. Plânın iç takismatı, duvar, tavan yapıları ve pencere şekilleri devrinin mimarisini bugün de muhafaza etmektedir. Bilhassa bazı odalardaki sıva üstüne yapılmış tezyinî resimler, yalı ve eski binâlarımızda örnekleri pek azalmış güzelliklerdendir. Sadullah Paşa yalısı, sahiplerinin çok yerinde hareketiyle gayet güzel bir şekilde restore edilmiştir. İkinci Sultan Mahmud devrinde tutulmuş bir bostancıbaşı defteri tahminen bu yerde Koca Yusuf Paşa haremi Hanife Hanım Efendinin biryalısı olduğunu göstermektedir. Yalının Sadullah Paşa ailesinden evvelki sahibi Bağdad valisi Hamdi Paşadır. Hamdi Paşa Koca Yusuf Paşanın torunudur. Bu sebeple yalının tesbit edilebilen ilk sahibi Koca Yusuf Paşanın ailesidir. Yalı, eski Sadırâzamın zevcesinden sonra kerimesi Emine Hanımefendiye kalmış ve Emine Hanımefendinin Kaptanı Derya Said Ali Paşadan dünyaya gelen Şemditab Hanımla Hamdi Paşa adlarındaki iki çocuğundan, Hamdi Paşaya intikal etmiştir. Emine Hanım, uzun seneler bu yalıda oğlu Hamdi Paşa ile beraber oturmuş ve aile yaşlılarının anlatdıklarına göre de yalıda vefat etmiştir. İkinci Sultan Mahmut zamanında bir kabahatinden dolayı Hamdi Paşa sürgündeyken o devrin âdetine göre, yalının kapı ve pencereleri kapalı kalmış, paşa affa nâil olup İstanbul’a dönmesi şerefine, yalının geniş arâzisinde halka bir ziyâfet vermiş, öyle misafirlerini, Üsküdara varınca dellâllarla dâvet ettirmiş. Böyle ziyâfetlere, âlemlere alışmış bulunan Hamdi Paşa bir gün paralarını bitirmiş ve yalısını da sarrafa rehin etmek mecburiyetinde kalmıştır ve yalıyı sarraftan Esat Muhlis Paşa satın almışdır. Esat Muhlis Paşadan oğlu Sadullah Paşaya intikal eden yalıda bir müddet geçen asrın pek mümtaz devlet ve sanat adamlarından olan Sadullah Paşa ikamet etmişdir. Halûk Y. ŞEHSÜVAROĞLU Çengelköyünde Sâdullah Paşa yalısı (Aziz Fakihoğlunun deseni)