351-375 / 831
Encyclopedia
BÜYÜK HENDEK CADDESİ
Beyoğlunun Şahkulu Mahallesi ile Galata’nın Bereketzâde mahallesi arasında sınır, Şişhâne Meydanı ile Galata Kulesi, Kuledibi Meydanı arasında uzanır. Şişhâne Meydanı tarafından gelindiğine göre sağ kolda Şişhâne Sokağı, Lâkerdacı Sokağı, Şâir Ziya Paş...
Encyclopedia
BÜYÜK HAREKETİ ARZ DESTANI
Eski İstanbul hayâtı, bu arada bilhassa tulumbacılık ve külhanbeylik âleminin bir âdeti olarak, halk şâirleri büyük yangınlar, zelzeleler, ve geniş akisler uyandıran cinâyetler üzerine destanlar yazardı; ki bu destanlardan biri de Hâlid adında bir halk...
Encyclopedia
BÜYÜK HAMAM VAK’ASI
Hicrî 1225, milâdî 1810 yılında Üsküdarda geçmiş kanlı bir vak’adır; yeniçerilerin haytalık ve şehir şekaaveti yolunda her gün türlü hâdise çıkardıkları bir devir idi; baldırı çıplak gürûhundan dört nefer yeniçeri Büyük Hamama giderek hamamın müsteciri...
Encyclopedia
BÜYÜK HAMAM SOKAĞI
Üsküdar Merkez İlçesinin Çarşıboyu semtindedir; Hâkimiyeti Milliye Caddesi ile Bulgurlu Mescid ve Kassam Çeşmesi sokakları kavuşağı arasında uzanır; Hâkimiyeti Milliye Caddesi tarafından gelindiğine göre bir araba geçecek genişlikde, paket taşı döşeli ...
Encyclopedia
BÜYÜK HAMAM
Bir çifte hamam olup Üsküdar hamamlarının en büyüğü; Türk yapı san’atının Üsküdarı tezyin eden bir şâheseri idi; çarşı boyunda olduğu için Çarşı Hamamı adı ile de meşhurdur; Hadikatül Cevâmide ise “Yeşildirekli Hamam” adı ile kaydedilmişdir; hayrâtına ...
Encyclopedia
BÜYÜKGÜNGÖR (Mehmed)
Matbaa makina ustalarından; 17 Temmuz 1911 de Dedeağaçda doğdu. aynı yılın Eylülünde, henüz iki aylık iken Balkan Harbi muhâciri olarak ana kucağında İstanbul’a geldi; Sarıgüzelde yerleşdiler; iki yaşında iken annesini, dört yaşında iken babasını kaybe...
Encyclopedia
BÜYÜK FİTNE
Dördüncü Sultan Muradın henüz on iki yaşında bir çocuk iken tahta çıkdığı 1623 yılından 1632 deki dalga dalga kanlı ihtilâllere kadar geçen dokuz yıllık büyük anarşi devrine eski vak’anüvis ve müverrihlerimiz “Büyük Fitne” adını vermişlerdir.
Devlet ...
Encyclopedia
BÜYÜK ELMALI SUYU
İstanbulun en namlı sularından Taşdelenin civarında bulunan menbâ sularından biri.
Suyun kaynakları, Alemdağının Üçüncü Sultan Muradın validesi Nur Bânû Sultana âit vakıf arazi içinde bulunan Taşdelenin menbâlarından bir çeyrek mesafededir. Menbâ civa...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE GAZETE VE MECMUÂLARI
Edib ve şâir Necib Fâzıl Kısakürek’in (B.: Kısakürek, Necib Fâzıl) İstanbulda 1943’den bu yana onaltı yıl boyunca kısa fasılalarla çıkardığı muhtelif boy, sahife ve şekilde neşriyat. Mevkutelerin tam bir kolleksiyonunu bulup tetkik etmek imkânını sağla...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE TOPSER KİREMİT FABRİKASI
Yapı ve Kredi Bankasının malı olup bir anonim şirket olarak işletilmektedir; fabrika binâsı Kefeli Köyü ile nefsi Büyükdere arasında, yalı boyunda olup önünde fabrikanın mülkü bir mal tahmil ve sevki iskelesi vardır, ve Topser İskelesi diye anılır; Boğ...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE YANGINLARI
İstanbulun hemen her köşesi gibi Büyükdere de yangın felâketleri görmüşdür; 1872 de 6 binâ, 1872 ikinci bir yangında 38 binâ, 1873 de 6 binâ, 1876 da Maltız Caddesinde 11 binâ yanmışdır.
1 eylül 1898 yangını — Gece yarısı Tarik Gazetesi sâhibi Filip E...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE TEKEL KİBRİT FABRİKASI
Memleketimizin ilk kibrit fabrikasıdır; Büyükderenin gerisinde, Bağçeköye giden asfalt cadde üzerinde, Büyükdereden gelindiğine göre caddenin sağ tarafında, eski Nektar Bira Fabrikasının arâzisi üzerinde kurulmuşdur; hâlen Tekel Umum Müdürlüğüne bağlı ...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE SUYU
Büyükdere Vapur İskelesinin hemen karşısında cadde üzerinde büyükçe mermer bir çeşmesi bulunur.
Bundan yarım asır evvel basılan Mehmed Raif Beyin “Mir’atı İstanbul” unda bu menbâ suyunda vaktile, bir kitabesinin bulunduğunu öğreniyoruz:
Etti bu çeşme...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE PİYASALARI
Zamanımızda da Büyükdere Vapur İskelesinden Sarıyer Vapur İskelesine kadar deniz kenarında uzanan cadde “Piyasa Caddesi” adını taşır; bu cadde, Birinci Cihan Harbi ârifesine kadar, Büyükderenin, belki bütün Boğaziçinin en namlı gece gezintileri yeri id...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE SOĞUKHAVA - BUZHÂNE DEPOSU
Büyükderede Çayırbaşı Mahallesindedir; Tut-Sat Balıkcılık Türk Anonim Şirketine âiddir; istihsâl edilen gıdâ maddelerini yazın saklar, kışın yurd içi piyasalara gönderir; kapasitesi 3500 tondur. Yazın ve kışın balıkçının ihtiyacını karşılayacak buz îmâ...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE MEKTEBİ SOKAĞI
Boğaziçinin Büyükdere Köyü sokaklarından; 1934 Belediye Şehir Rehberinin 23 numaralı paftasında Büyükdere Camii Sokağı ile Asmalı yol arasında uzanır gösterilmişdir; Canfes Sokağı, Büyükdere Hamamı Sokağı, Hançerli Çavuş Sokağı ve Hâcet Sokağı ile bire...
Encyclopedia
BÜYÜKDERENİN PAZAR KAYIĞI
Geniş kara yolu açılmadan, ve kara yollarında motorlu yük nakil vâsıtaları büyük şehrin günlük hayatında yer almadan, diğer Boğaziçi köyleri gibi Büyükderenin de bir pazar kayığı vardı (B.: Pazar kayığı); köyün çarşısının İstanbul piyasasından aldığı b...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE KOYU TAYYÂRE İSTASYONU
Birinci Cihan Harbinin son yıllarında, Büyükdere Koyunun bitiminde, Kefeli Köyünde kurulmuş askerî deniz uçakları istasyonu idi; kesin bilgi edinmek imkânını sağlayamadık, müracaat etdiğimiz yerlerden cevab alamadık; 1934 Belediye Şehir Rehberinde 23 n...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE KOYU
Yukarı Boğazda, Kireçburnu ile Mesar Burnu arasında büyük bir koy olup gerisinde çok lâtif bir vâdi uzanıb gider; bütün rüzgârlara karşı mahfuz Karadeniz Boğazında en güzel demir yeridir. Büyükdere bu koyun şimâl sâhili üstündedir. koyun bitiminde Kefe...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE HAMAMI SOKAĞI
Boğaziçinde Büyükdere yollarından; Çayırbaşı Caddesi ile Gülmez Hasan Sokağı arasında uzanır; Büyükdere Bostan Sokağı, Büyükdere Mektebi Sokağı ile birer dört yol ağzı yaparak kesişir, Büyükbayır Sokağı ile de bir kavuşağı vardır. Çayırbaşı Caddesi baş...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE HAMAMI
Evliya Çelebi, meşhur seyahatnâmesinin İstanbula tahsis etdiği birinci cildinde, halkının ekseriyetinin balıkcı ve gemici olduğunu söylediği Büyükdereyi tasvir ederken bu köyde bir hamam kaydetmiyor; fakat eserinin aynı cildinde İstanbul hamamlarının i...
Encyclopedia
BÜYÜKDERE GENÇLİK KULÜBÜ
1949 yılında kurulmuş bir spor ve beden eğitimi kulübüdür; sporun her kolu ile meşgul olup futbolda İstanbulun ikinci küme kulüblerinden biridir, âzâsı 200 kadardır, 1962 de umumî kaptanlığını Hikmet Öziş yapmakta idi; kulübün forma rengi kırmızı, sarı...
351-375 / 831