Çağdaş Türk tababetinin pek seçkin bir sîmâsı, devlet adamı, diplomat; Prof. Dr. Nihad Reşad Belger 7 Şubat 1882 de Üsküdarda Paşalimanında doğdu, Devlet Şûrası Temyiz Mahkemesi Reisi Reşad Beyin oğludur, pek küçük yaşda iken okuma yazmayı evde öğrendi...

Türk cerrahisinin kıymetli sîmâlrından Operatör Doktor M. Sâdi Belger 1916 da İstanbulda Boyacı Köyünde doğdu, babası Dr. Miralay Hasan Tevfik Bey (B. : Hasan Tevfik Bey), annesi Nazmiye Hanımdır; ikisi kız dördü erkek altı kardeşin en küçüğüdür. İlk t...

Pırpırı külhânîler argosunda “tufeylî” “parazit”, başkasının sırtından geçinen adam; parası olduğu halde tufeylî (parazit) yaşamasını seven adam Misaller : — Bülbül Aliyi severim, iyi arkadaşdır ama... — Beleşciliği olmasa... — Ulan, bir çayını, içmedi...

Üsküdarda, Doğancılar semtindedir; Halk Caddesi ile Tunusbağı Caddesi arasında dik açı şeklinde bir dirsekli sokaktır. Tam dirsekde Viransaray ve Şâirnailî Sokakları ile birer kavuşağı vardır. Halk Caddesinden gelindiğine göre; sağ tarafında sokağın so...

Pırpırı külhânîler argosunda: 1) — Emek ve iş karşılığı olmadan, zahmetsiz kazanılan para; 2) — Değerinden çok ucuza alınan eşya; 3) — Hiç para vermeden elde edilen şey; 4) — Alınan hediye. Misaller : Pırpırı oğlan arkadaşına bir gümüş lira gösterir; —...

Atatürk Bulvarı üzerinde Bozdoğan Su Kemerinin hemen yanı başında Gazanferağa Medresesinde (B. : Gazanferağa Medresesi) kıymetli millî hâtıraları ve eşyâyı ihtiva eden bir müzedir. Bu müze İstanbul Belediyesi tarafından 1929 da evvelâ “İnkılâb Müzesi v...

Her birinde eşsiz kıymetde millî hâtıralar ve eşyâ toplanmış dört müzedir : 1 — Atatürk Bulvarı üzerinde Bozdoğan Su Kemerinin hemen yanı başında Gazanferağa Medresesinde Belediye Müzesi (B.: Belediye Müzesi; Gazanferağa Medresesi). 2 — Şişlide vaktiyl...

İstanbulun zengin umumî kütübhânelerinden biri; İstanbul Belediyesinin büyük şehirde en büyük eserlerinden biri; Bayazıd Meydanında Bayazıd Medresesindedir; aşağıdaki târihçeyi, bu satırların yazıldığı sırada kütübhâne müdürü olan ve yıllardanberi bu m...

Türk İstanbulda şefkat ve hayır sâhibi zenginlerin ve büyük hükümdarların vakıf gelir kaynakları ile beslenen ve idâre edilen hastahâneler için bu ansiklopedide “Bîmarhâne” maddesine bakınız. Geçen asırda tıb ilmi avrupada süratle inkişaf etmiş ve hast...

İstanbulda Belediye bağçeleri, İstanbul Belediyesinin “Şehiremâneti” adını taşıdığı devirde tanzim edilip açılmış olduğu halde bu isimle anılmış, güzelim “Bağçe” kelimesi de firenk ağzı “Park” adına fedâ edilmemiştir; meşrutiyetin ilânında Belediye Bağ...

İstiklâl harbinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti ordusu kumandanlarından, paşalık (generallik) rütbe ve unvanı, Milli Mücâdele içinde T.B.M.M. tarafından verilmiş, dolayısı ile Cumhuriyet İnkilâbının ilk generallerinden, Gazi Mustafa Kemal Paşan...

İkinci Abdülhamid devrinde Galatanın haşarat yatağı otel ve meyhânelerinden biri idi; müdâvimleri arasında pek nâdir görülen beyden, efendiden kimselerin “Madam” dedikleri Bela adındaki sâhibesinin milliyeti ve tâbiiyeti tesbit edilemedi; bilinen, bir ...

Halk ağzı deyim, güvenmek, misâl : — Kalleşin biridir, bel bağlanmaz!..  Edebiyatımıza da girmişdir : İkbaline, idbârına bel bağlama dehrin.. Ziya Paşa

Halk ağzı deyim, müstehcen lâf etme, yüz kızartıcı şeyler konuşma; misâl : — Bırak şu pis herifi, her lâfı belden aşağı.

Dilimize arabcadan alınmış isim, Türk lûgâtında elem ve ızdırab veren şey; fitne; musîbet; nekbet, idbar; bahtsızlık; darbımeseller: İhtiyat, dikkat tavsiyesi yolunda “Belâ geliyorum demez!”; evlâd, torun hakkında “Tatlı belâ”; kız veya erkek evlâd evl...

1912 senesi nisanının ondördüncü günü, ki bir hürriyet bayramı günüdür, İstanbul semâsında uçarak Türkiyede ilk esaslı uçuş tecrübesi yapmış olan bir fransız tayyarecisi (B.: Blériot, Louis); hal tercemesi maalesef tesbit edilemedi. Fransada Rep fabrik...

Kötü yola sapmış ve okşanmış, koklanmış ve nigâr yahud mahbub bir dilberin ülfet ve muhabbetini inhisârı altına almış bıçkın kabadayı, vurucu, kırıcı zorba; iki tipi vardır. 1: Âşıkdır; dilberini gücü yetdiği kadar maddî ihtiyacdan müstağnî kılar, yer ...

Halkalı Ziraatı Mektebinde uzun yıllar zirâati umumiye kürsüsünü işgal etmiş değerli bir müderrisdir. Eğin’in Abuçeh kasabasından tanınmış Benektz (bilâhare Bekyan) ailesinin ahfâdındandır. İhtisasını Fransada yapmıştı. Hayatı hakkında başka bir bilgi ...

Vücudun orta yeri; şâirler tarafından gönül bağlanan güzellerin târif ve tavsifinde en çok kullanılmış kelimelerden biri, dâima inceliği övülür, hattâ “ince belli” denilince, başkaca târife lüzum kalmadan vücud yapısı nârin ve uzun boylu bir dilber kas...

Sulb; belinden gelmek, birinin sulbinden dünyaya gelmek; Hüseyin Kâzım Bey Büyük Türk Lugatında Âşık Beşeden şu iki güzel misâli veriyor : Belde nesil, ,kolda kuvvet, elde iş  Geldiler Âdem belinden sızdılar Kimi doğru vardı, kimi azdılar.. Eskide...

İstanbulda Yeniçerilerin yanında hatıraları şehrin târihine geçmiş bektâşîlerin muaşeret âdabı hakkında aşağıdaki notları M. Zeki Pakalın’ın “Osmanlı Târih Deyim ve Terimleri” leri” adındaki değerli eserinden alıyoruz : Tarîkata girme merâsimi — “El al...