Rumeli Hisarını geçdikten sonra yukarı boğazın başlangıcında Boğazın Rumeli yakasında geçen asrın yâdigârı en güzel yapılardan biridir. Zamanımızda Kemik ve Mafsal veremi Hastahânesi olan binâdır. Bu sahilsarayın tarihçesi hakkında Topkapusu Sarayı Müz...

Yeniçeri argosundaki “Balta asma ve “Balta verme” deyimlerinin zamansız halk ağzına ve külhânî argosuna intikal etmiş değişik söylenişidir; artık, cebbar bir zorbalığı temsil eden Yeniçeri ocağının orta nişanlarını taşıyan, yapıya veya gemiye asılan, y...

Baltalimanında, Tanzimat Devri adı verile gelen uyanık mutlakiyet devrinin büyük diplomatı Mustafa Reşid Paşanın sahilsarayında, sâhibinin iktidarda bulunduğu yıllarda beş muahedenâme imzalanmıştır: 1) : İngiltere ile 16 Ağustos 1838 (H. 1254) ticâret ...

Bu çok önemli müesseseyi ziyâret ederek ve gözlerimiz görerek, müesseseyi temsil eden baş hekiminden gereken mâlûmat edinmek için bir mektub ile ziyâret izni ile mülâkaat talebinde bulunduk, 30 Nisan târihi ile verilen buluşmaya, târihî büyük hâdiseler...

Boğaziçinde akıntıda kılıc balığı avının, yukarıdan aşağı beş av yerinden ikincisidir; sâdece Kapatma Volisi de denilir. Kanlıca ile Çubuklu arasında Fuadpaşa Yalıları harâbesi önünden 50-60 metre kadar açılarak Rumeli sahiline doğru ve biraz aşağıya m...

Boğaziçine Rumeli yakasından dökülen derelerdendir; Hazinedar Çiftliği ile Candere Boğazı arasında uzanan bayırın garb sathı mâilinden doğar, Maslak altından, Kanlıkavak Çiftliği kenarından geçer ve meşhur hasır civarında Balta Limanına dökülür; tahmin...

Eski meşhur bir mesire olan Baltalimanı Çayırında Baltalimanı Deresi kenarında küçücük bir hünkâr kasrı idi, Üçüncü Sultan Selimin vâlidesi Mihrişah Sultanın kâhyası Giritli Yusuf Ağa tarafından bu pâdişah için yapdırılmıştı. Sultan Selimin tahtdan ind...

Boğaziçinde Baltalimanında, Baltalimanı Deresinin Emirgân tarafı kıyısında, sâhil yolu üzerinde, dere üstündeki beton köprü Emirgâna doğru geçince köprübaşında, sağ koldadır. Bu mâbedi mescid diye kaydeden Hadıkatül Cevâmi şu mâlûmatı veriyor: “Fevkaan...

İstanbulun namlı mesirelerinden biriydi; Baltalimanı Camiinin gerisinde, ortasından ayni ismi taşıyan dere geçer, çınar ağaçları ile gölgelenmiş büyük bir çayırdı, civar Boğaz köyleri halkı gelirdi, çoğu da kayıklarla gelirdi. İkinci Meşrutiyetden sonr...

Rumelihisarının bir mil şimâlindedir, bitiminde denize aynı ismi taşıyan bir dere dökülür (B.: Baltalimanı Deresi). Derenin denize döküleceği yere yakın ve derenin şimâl kıyısında bir cami vardır (B.: Baltalimanı Camii), civardaki 30-40 ev eskiden Balt...

Osmanlı İstanbul sarayının Enderun ağzı argosu deyim; enderunlu bir ağanın koğuş arkadaşları veya zâbiti hakkında daha büyük âmirlere ihbarda bulunması; saray âdâbınca kabahat sayılıp gizlenmiş olan bir hareketi ihbar ile kapu yoldaşını ağırca veya ağı...

İstanbul asırlar boyunca kış mevsimlerinde saray ve kâşânesinden kulubesine varınca ocağında, sobasında, mangalında odun ve odun kömürü ateşi ile ısınmıştır. Birinci Cihan Harbine kadar da en mutevâzı gelirli âile reisi, sonbahar içinde evinin kışlık o...

Teberdâran Ocakları da denilir, Osmanlı saraylarının kaba hizmet ocaklarındandır, İstanbulda biri Topkapusu Sarayında (Sarâyı Cedidi Âmirede), diğeri Bayazıddaki Eski Sarayda (Sarâyi Atikde) iki ocak idi; birincisi Zülüflü Baltacılar Ocağı, yahud sâdec...

Yeniçeri argosunda, bir yeniçeri zorbasının, ayakdaşı-adamı ve yine ocaklı hezele ve hayta gürûhu ile berâber yatağan, bıçak kuvvetine dayanarak haraç almak için herhangi bir işe, mâni olmağa kalkacak olanları ölümle tehdid ederek, cihana meydan okuyup...

Beyoğlunun Taksim bucağının Hacıahmetefendi Mahallesi sokaklarındandır; 1934 Belediye Şehir rehberine bakarak yazıyoruz, Fâdılârif Sokağı, Kırkâhyası Sokağı ve Sahancı Sokağı ile teşkil ettiği bir dört yol ağzından Kurtuluş Bostan Sokağı arasında uzanı...

Yeniçeri argosunda, 1) Yeniçeri zorbalarının büyük veya küçük İstanbulda yapılan yeni bir binadan harac almak için yapı yerine asdıkları ve sapında zorbanın mensub olduğu Yeniçeri ortasının nişan denilen alâmeti farikası bulunan balta, keser veyâ kürek...

Türk lûgatında ve türkçenin İstanbul ağzında ağaç kesmeye, odun yarmaya, eski ahşab inşaatda direk olacak ağaçları kaba saba yontub hazırlamaya yarayan âlet (B.: Baltacı, Baltacı Ocakları: Baltacı, odun yarıcı). Günlük sohbet dilinde deyimlere girmiş, ...

Şaraba, haram olduğu için el uzatmayanlar tarafından rağbet edilmiş sekir verici bir içkidir ki zamanımızda yapılmış, satılıp içilmez olmuştur. Evliyâ Çelebi onyedinci asır ortasında balsuyu satan 50 dükkân bulunduğunu, ve balsucuların da usta ve çırak...

İstanbulun ilk barlarıdır, ve müdavimleri ayak takımının haşarat ve erâzil gürûhu olmuş; kötü arkadaşların, refâhate meyyal bendegânın yanında buralara dadanan kibar evladları, bilhassa genç ve toy mirasyediler de olmuş ve ekseriya başlarına türlü felâ...

1934 yılı basılan Belediye Şehir rehberinin 29 No. lu paftasında. Kadıköyün Acıbadem - İkbaliye mahallesi sokaklarındandır. Zaamet Sokağı ile Pomak sokağı arasında uzanır. Pomak sokağından yüründüğüne göre 75 metrede Yeni Mütevelli Sokağı ile bir dört ...

İkinci Abdülhamid devrinde olmuş tuhaf bir vak’adır ki Ahmet Râsim merhum şöyle naklediyor: “Pek iyi hâtırımdadır ki Kadıköyünde zevzeğin biri evinde kırmızı kâğıddan bir balon yapmış, içine saman tütsüyü doldurup salıvermiş. Bunu gören diğerine göster...

Beyoğlu İlçesinin merkez nâhiyesinin Hüseyinağa Mahallesi sokaklarından; İstiklâl Caddesi ile Dolap dere caddesi arasındadır. İstiklâl Caddesi kavuşağından gelindiğine göre sağ kolda Büyük bayram, Abanoz, Küçükyazıcı, sol kolda da Solakzâde, Nevîzâde, ...

İstanbulda balon ile ilk uçan adam 1844 yılında Comaschi adında bir İtalyan oldu. İstanbullular tarafından fevkalâde alâka ile tâkib edilmek üzere üç uçuş yapdı, birincisinde Haydaraşa çayırından havalanarak Yalovanın bir köyüne indi, ikincisinde Taksi...

1) Halk dilinde ve hâneberdüş külhâniler argosunda etrâfı heyecana, merâka, endişeye düşürecek uydurma haber; misaller: — Senin Sarı Florya’da boğulmuş.. — Deme be!?. — Namussuzum.. gözümle gördüm.. çıplak.. sülün gibi yatıyordu... — Ne zaman ulan ? — ...

Sokaklarda satılan rengârenk balonlar İstanbulda ilk defa 1908 Meşrûtiyetinden sonra görülmüştür, ve evvelâ yalnız çocuklar için alınmıştır. Zamanımızda büyüklerin çeşitli eğlence yerlerinde de eğlence vâsıtası olmuştur. Boy boy ve renk renk, ekseriyet...