Hâneberduş külhâniler argosunda genele ev, umumhâne (B.: Mektep; Üniveısite). Bibl.: F. Devellioğlu, Türk argosu.

Muallim, muharrir, edîb; Türk maarif ve İstanbul basınının seçkin simâlarından; 18 Nisan 1907 de İstanbul’da, Fâtih’de, Hâfızpaşa Mahallesinde doğmuştur. Aslen Trabzon’un Alemdarzâde âilesinden, bu âilenin Hacı Hüseyin Alemdarzâde kolundandır. Fatih ya...

Hâneberduş külhâniler argosunda “mezarlık”. F. Devellioğlu su misâli veriyor: “Binliği yuvarlarsan boylarsın bamya tarlasını!”. Biz İstanbul hâneberduşları ağzında bu deyimi bulamadık. Bir pırpırı delikanlı: “Ben tahtalı köyü bilirim (B.: Tahtalı köy; ...

Edirnekapusu dışında eski bir mesîredir; bilhassa geçen asır sonlarında hemen bütün bostanlar bağlar, bu arada yine Edirnekapusu dışında meşhur bir mısır tarlası gibi bu bamya tarlası da akşamları bâzı rindlerin sevgilileri ile ağyar gözünden ırak, bul...

Bostancılar adı altında toplanmış Topkapusu sarayının dış hizmet ocaklarından birinin adıdır (B.: Bostancı, Bostancı Ocakları). Ahırkapuda Cankurtaran mevkiinde sarayın büyük kapularından biri olan Otluk kapusuna yakın saray bostanlarında sebze yetişti...

Kuzguncukdadır; 1934 Belediye Şehir Rehberinin 27 numaralı paftasında, bir çıkmaz sokak olarak gösterilmiştir; Bican efendi sokağı üzerindeki kavuşağından Paşalimanı korusunun içine doğru uzanır, oldukca dik bir bayır üstündedir, Bereketli sokak ve Tüt...

Ebegömecigiller ailesinden mâlûm sebze; memleketimizde “Amasya bamyası”, “Balıkesir bamyası” ve “sultânî bamya” isimleri ile üç çeşidi vardır; Amasya bamyası bodur bamya olup ipliğe dizilerek kurutulur, kışın yenilir, kış bamyasıdır; diğer iki çeşidi t...

Hâneberduş külhânî argosunda, mâtûfu sabîlik çağından henüz çıkmış erkek çocuklar olan müstehcen lafızlardan.

Demircilerin nârı beyzâ (= ağarmış ateş) hâline gelmiş demirleri örs üstünde dövdükleri gaayet büyük ağır çekiç, dört beş sefer havaya kaldırıb indirmek için acı bâzu kuvvetine sâhib olmak gerekir ki, bir balyosun ateş hâlindeki demir üstüne inmesi ile...

Değerli dil bilgini F. Devellioğlunun tesbit ettiği argo deyimlerden, birini berbad ve perişan etmek, (döverek adamakıllı hırpalamak) ; Devellioğlu şu misâli veriyor: “piyastos olunca (yakalanınca) herifin bamburuklarını sökmüşler”. Bibl.: Ferid Devell...

Bu hamam adına yalnız Evliya Çelebide rastladık; Galata sarayının yanı başında olduğunu yazıyor. Galatasarayının yanı başında yalnız Galatasarayı hamamı vardır; bu hamam da Galatasarayındaki acemi oğlanlara mahsus olarak yapılmıştır. Evliya Çelebi Gala...

Balyoz ve baylos şekillerinde de yazılır; eski Venedik Cumhuriyeti elçilerinin unvânı olup İtalyanca aslı “bailo” dur, lâtince “bajulus” kelimesinden çıkmıştır, fransızlar “bail, bayle”, İngilizler de “bailey, bailif” demişlerdir; İstanbulda dâimî Vene...

İstanbul ve civarını, emsalsız zerafet ve ihtişamda, saray, cami, kilise, köşk, kışla, mektep ve sair binalarla süsleyen ve takriben birbuçuk asırlık bir müddet zarfında faaliyette bulunan Balyan ailesinin, Arutyun Mırmıryan, Vahan Zartaryan ve Teotik ...

Kirkor Amira Balyan’ın biraderidir. “Kudüs Tarihi” adlı Ermenice bir eserde (S. 1279) bulunan mezartaşının kitabesine göre, 2 Eylûl 1833 de vefat etmiştir. Bu vesikada, Kirkor Kalfanın biraderi olduğu da kayıtlıdır. Senekerim Balyan Kudüs Ermeni Kabris...

Karabet Amira’nın oğludur. Hassa Mimarı ve aynı zamanda mahir bir desinatör olan Simon Bey, büyük bir zarafetile bazı muhteşem binaların renkli minyatür resimlerini hazırlamıştır. Dr. Antranik Paşa Gırcikyan’ın (1819-1894) kızı Paris’le evlenmiştir; 18...

Karabet Amira Balyan’ın oğludur; 17 Şubat 1835 de Beşiktaş’da doğmuş ve 7 Kasım 1899 da Kuruçeşme önünde bulunan ve kendi ismini taşıyan adacıkdaki köşkünde vefat etmiştir. Pederi Karabet Amira, Nikoğos Beyle birlikde, Sarkis Beyi de 1843 de Fransaya t...

Karabet Amira Balyan’ın ikinci oğludur; 19 Kasım 1826 da İstanbul’da doğmuş ve 27 Şubat 1858 de İstanbulda vefat etmiştir. Beşiktaş Ermeni Mezarlığında medfundur. Eskiden mevcut olan mezartaşı ve kitabesi pederininki gibi kaba ve zevksiz idi. Nikoğos B...

Nikoğos Bey Balyan’ın oğludur. Tahsilini, Paris’de, “Ecole des Beaux Arts”da ikmal etmiştir. Osmanlı Sarayına hizmet eden son mimar olmuştur. 1920 de henüz hayatta idi. O tarihten, bu satırların yazıldığı 1960 senesine kadar geçen kırk yıl içindeki hay...

Balyan ailesinin en eski ve en meşhur simalarından biridir. Balyan soyadını ilk defa bu zât taşımıştır. 1764 de doğmuş ve 15 Kasım 1831 de bir Pazar günü Üsküdarda vefat etmiştir. Hassa mimarı Merametci Bali Kalfanın (B.: Bali Kalfa) oğludur. Bundan do...

Hassa Mimarı Kirkor Amira Balyan’ın oğludur. 1800 de İstanbul’da doğmuş ve 15 Kasım 1866 da İstanbulda vefat etmiştir. Beşiktaş Ermeni Mezarlığında medfundur. Mevkii ve şöhreti ile sanat bakımından taban tabana zıt olan mezartaşı ve kitabesi bugün mevc...

Meşhur bir heykeltraş ve mimardır. 1835 de Kayserinin Talas kasabasında doğmuş ve 5 Aralık 1911 de İstanbul’da vefat etmiştir. Şişli Ermeni Mezarlığında medfundur. 13 yaşında İstanbul’a gelerek Ermeni heykeltraşın yanında şakırdlik yapmıştır. İki sene ...

Hassa mimarı Karabet Amira Balyan’ın en küçük oğludur. 1838 de İstanbul’da doğmuş ve 12 Kasım 1875 de Paris’de vefat etmiştir. Père Lachaise Mezarlığında medfundur. İlk tahsilini muntazam surette İstanbul’da hususî muâllimler tarafından almıştır. 1855 ...

Türk sahnesinin emektar Ermeni artistlerinden, Papas Furtanos isminde birinin oğlu olarak 1866 da İstanbulda Salmatomrukda doğdu, Karagümrük Ermeni mektebinde okudukdan sonra bir müddet kuyumcu çıraklığı yapdı, bu meslekde ve tecrübe ettiği daha birkaç...

Halk ağzı deyimi; 1) : Bir meclisde bir kimsenin şahsına yahud en yakınlarına aid bir ayıbı, sevimsiz, çirkin bir hâli bilmeden, farkında olmadan yüzüne karşı anlatmak; misâl: — Dün akşam baltayı taşa vurdum! — Ne yapdın? — Dilenci Kâniyeden bahsettin...

Üçüncü Sultan Selim ve Dördüncü Sultan Mustafa devirleri ile İkinci Sultan Mahmudun zamanında vak’ayı Hayriyeye kadar Yeniçeri Ocağının bir asker ocağı olmaktan çıkıp haşarat yatağı hâlini aldığı büyük anarşı devrinde Yeniçeri argosunda, bir Yeniçeri z...