Anadoluhisarında Göksu Deresi kenarında meşhur değirmenin yanındaki çayırın adıdır ki, eski baruthânelerin tercihan akar sular kenarında kurulduğuna göre, bu isim İstanbulda bir baruthânenin de Anadoluhisarında bulunduğunu göstermektedir, hattâ, dere a...

Onyedinci asır ortalarına kadar Türkiye dünyanın en büyük baruthânelerine sâhib olmuştur; bu mirî-askerî müesseseler İstanbulda, Selânikde, Belgradda ve Mısırda kurulmuşdu. Evliya Çelebi’nin kaydine göre: Onyedinci asır ortasında İstanbulda dördü şehir...

Şehremini nahiyesinin Arpaemini mahallesi yollarındandır. Tatlıpınar caddesi ile Gurebâ Hastahânesi caddesi arasında uzanır; Tatlıpınar kavuşağından yüründüğüne göre sağ kolda Baruthâne Çıkmazı ve Kolcubaşı sokağı, sol kolda da Müneccimodaları sokağı v...

Kasımpaşada Kaptan mahallesindedir; Kulaksız Caddesinde, bir arabanın rahat girebileceği kadar geniş, ilk yirmi adımlık yeri kabataş döşeli, gerisi toprakdır. Üzerindeki ikişer üçer katlı ahşab ve kâgir evler orta halli aile meskenleridir; iki dâne de ...

Şişlinin Paşa mahallesi ile Duâtepe mahallesinin sokaklarındandır (1934 Belediye Şehir Rehberinin 18 numaralı paftası), ayni mahalleri içinden geçen Avukat caddesine batı-doğu istikametinde paralel olarak uzanır, Paşa mahallesinin hemen tam göbeğini Av...

Üsküdarlı halk şâiri Vâsıf Hoca tarafından İstanbul Ansiklopedisine tevdî edilmiş nâzımı mechul ve eksik bir destan parçasından öğrendiğimize ve tahminimize göre İkinci Abdülhamid devri başlarında Samatya tulumbacılarından güzelliği ile nâm almış bir e...

Şehremini Nahiyesinin Veledikarabaş Mahallesi sokaklarındandır, bir “C” harfı şeklinde, her iki başı Nişastahâne Sokağında bir yoldur, dip dıl’ı sur kenarında olub bir dirseği üzerinde de Güherçile Sokağı ile kavuşağı vardır. Vaktile kaba taş döşeli im...

Boğaziçinde Büyükderede Piyasa önünde kurulan Bülbülsokağı Dalyanının az ötesine, Barutcubaşı Yalısı karşısına kurulurdu (B.: Dalyanlar). Balıkhâne müdürü Karakin Bey Deveciyan Birinci Cihan Harbi başlarında intişar eden “Balık ve Balıkcılık” adındaki ...

Asker ressamlardan; aşağıdaki malûmat P. Boyar’ın “Türk Ressamları” adındaki eserinden alınmışdır; aslen Malatyalı Barutcu İbrahim Paşa sülâlesinden Dr. Mustafa Beyin oğludur, 1897 de Üsküdarda doğdu, Toptaşı Askerî Rüşdiyesinde ve Edirne Askerî Îdadis...

Güherçile ile kömür tozu ve kükürtden bir usûle göre karışdırılıp dövülerek yapılan yanıcı patlayıcı halîta; İstanbul ağzında mecâzen “gaayet sert” anlamına kullanılır; misaller: — Barut gibi adam  — Gündeliğime azıcık zam için ricada bulunayım dedim,...

Değerli dil bilgini F. Devellioğlunun tesbit ettiği argo sıfatlardan, saf, budala adam, bilhassa saf âşık, budala âşık; Devellioğlu “en çok sokak kadınları tarafından kullanılır” diyerek şu misâli veriyor: “baruyu haşladım!..”. Bibl.: Ferid Devellioğlu...

İngiltere kraliçesi Birinci Elisabeth’in Büyük Elisabeth Üçüncü Sultan Murada fevkalâde elçi olarak gönderdiği İngiliz asîlzâdesi diplomat, İngiltere Kırallığının Osmanlı İmparatorluğu nezdinde William Harebone’den sonra ikinci elçisi; hicrî 1002 ve mi...

Şair, gazeteci ve matbaacı; 1882 de Eğin’in Abuçeh kasabasında doğmuş ve 1944 de Paris’de vefat etmiştir. Tahsilini Armaş Ruhban Mektebinde yapan Barsamyan, yazı hayatına asrımızın başlarında atılmıştır. Yedi sene Kredi Liyone müessesesinde çalışmıştır...

İkinci Meşrutiyetten sonra, Osmanlı Meclisine Sivas’dan âza seçilen bir mebusdur. Takriben 1870 sıralarında doğmuştur. Protestan cemaatına mensup olan ve Bakırköy’de ikamet eden Barsamyan Efendi, pederimizin ifadesine göre aynı zamanda Darülfünunda müd...

İkinci Abdülhamid devrinin şöhretlerinden bir diş hekimi; aşağıdaki notlar Sermed Muhtar Alus tarafından tevdi edilmişdir: “Aslı rum, İstanbulun en tanınmış, müşterisi en çok dişçilerindendi. Asmalımescid Sokağında, şimdiki Tuna Gazino ve Birahânesinin...

Külhâni hâneberduş, baldırı çıplak argosunda, mâtûfu sâbilik çağından çıkmış erkek çocuklar olmak üzere elfâzı müstehceneden. Bibl.: F. Devellioğlu, Türk Argosu.

“Ermenilerin Molière’i” denilen ünlü bir komedi müellifi ve mizah muharriridir. 1842 de Edirne’de doğmuş ve 27 Mayıs 1891 de İstanbul’da Ortaköy’de vefat etmiştir. İlk tahsilini Edirne’de Arşakunyan Ermeni mektebinde yapmıştır. Burada müderris Boğos Va...

Matbaacı, sermürettip ve nâşir; 1852 de İstanbul’da doğmuş ve 7 Eylûl 1915 de orada vefat etmiştir. 1873 de, Yusufyan Hanında, Samuel Bardizbanyan ve Karabet Biberyanla birlikde bir matbaa tesis etmiştir. 1879 da, Kumpapuda, Patrikhaneye yakın bir mevk...

Bu ansiklopedide bu maddenin tesbiti için hâkim ve avukat dostlarımız ile yaptığımız danışmalardan sonra “İstanbul Barosu” maddesini Avukat Ali Haydar Özkent’in tam salâhiyetli kalemine bırakmağa karar verdik, hakiki dost ve vefâkâr muhâbirimiz Hakkı G...

İstanbul basınına değerli hizmetleri sebketmiş namlı bir gazeteci ve devlet adamıdır. 1845 sıralarında Arapkir’de doğmuş ve 2 Mayis 1902 de Üsküdar’da vefat etmiştir. Bağlarbaşı Ermeni Mezarlığında medfundur. 1860 da, tahsil için ve kendi tabiriyle “ad...

On sekizinci asır sonları ile ondokuzuncu asrın ilk yarısında yaşamış İngiliz ressamı; bilhassa büyük şehirlerin panoramalarını yapmada ressam olan babası ile beraber şöhret sahibiydi; 1774 de Glasgow’da doğdu, babasının atölyesinde çıraklıkla yetişdi,...

Ermeni muharriri ve Saray tercümanı. Geçen asrın ortalarına doğru Arapkirde doğmuş ve 2 Mayıs 1902 de İstanbulda vefat etmiştir. 1870-1880 yılları arasında ermenice “Masis” gazetesinde yazıları çıkmıştır. 1872 de Ermeni Patrikhanesi Öğretim Kuruluna ba...

Muallim, hattât, mücellid, müzehhib; lâtin asıllı Türk harfleri ile yazı, ve batı tekniği ile cild üzerinde zamanımızın büyük sanatkârı; “Barın Cild ve Yazı Atölyesi” nin kurucusu ve sâhibi; 1913 de Boluda doğdu, babası müzehhib, mücellid, hattât ve Ku...

Hususî teşebbüsün bilgiye dayanarak tahakkuk ettirdiği büyük bir müessesedir, 1949 yılında Cağaloğlu Yokuşunda Narlıbağçe Sokağında Emin Barın ile kaynatası İzzet Samurkaş tarafından kurulmuşdur, kısa zamanda hem gelişmiş, hem de yalnız İstanbul’un değ...

Tanınmış bir Ermeni müderris, riyaziyeci ve muharrirdir. 1809 da Üsküdar’da doğmuş ve 20 Temmuz 1856 da orada vefat etmiştir. Fakir bir ailenin oğludur. H. Asudur’a göre tahsilini şahsî çalışmalariyle yapan ve birkaç Avrupa lisanına vâkıf olan Haçatur ...