401-425 / 1225
Encyclopedia

ELLİALTINCI YENİÇERİ ORTASI, ELLİALTILILAR
Bu yeniçeri ortası, taburu (B.: Yeniçeri) İstanbulda Yemiş İskelesi ve civarının muhâfâza, âsâyiş ve inzibatına memur idi; İstanbula getirilen bütün erzak, bu arada yaş yemiş ve sebze devlet emri ile 56. Yeniçeri Ortasının kolluğu yanında Çardak İskele...
Encyclopedia

ELLİDOKUZUNCU YENİÇERİ ORTASI, ELLİDOKUZLULAR
Bu yeniçeri ortası, taburu (B.: Yeniçeri) İstanbulda Üsküdar ve civârının muhâfaza, âsâyiş ve inzibâtına memur idi. Yeniçeriliğin son devrinde Ellidokuzlular da diğer yoldaşları gibi bir hayta, haşerat güruhuydu; işleri güçleri odalarına fahişe avrat v...
Encyclopedia

ELİF KİTABEVİ
Zamanımızda Türk ilim ve irfân âlemine ciddî hizmetde bulunan, işlerinde titizliği ile tanınmış bir müessese; 1958 yılında İstanbul'da Bayazıdda Yeni Sahhaflar Çarşısında 4 numaralı dükkânda Arslan Kaynardağ tarafından kurulmuştur. Kurucusu ve sahibi İ...
Encyclopedia

ELİF LÂM SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Şehremininde İbrahim Çavuş ve Melek Hâtun mahalleleri arasında sınır yoldur; Mimar Kasım Caddesi ile Mevlânekapu Caddesi arasında uzanır (1934 B.Ş.R. pafta 10/70 ve 71). Mevlânekapu Caddesi tarafından gelindiğine göre...
Encyclopedia

ELKER (Mehmed Salâhaddin)
(B.: Mehmed Salâhaddin Elker) bu ilim adamının hal tercemesinde bu atfın sebebi, bu eserde İstanbul Ansiklopedisi maddesinde, Türk basın ve ilim tarihinde görülmemiş bir işin dehşet verici tafsilâtı ile tesbit edilecekdir. Böyle bir atıfdan, 1960 yılın...
Encyclopedia

ELİZABETH (Ruth)
1955 senesinde turist olarak İstanbula gelmiş güzel bir Alman kızı; rivâyete göre bir plâjda film prodüktörü Süreyya Durunun nazarı dikkatini çekmiş, iş adamı ile anlaşan Ruth Elizabethe “Beyaz Mendil” isimli filmde önemli rollerden biri verilmiş, ve b...
Encyclopedia

ELİFÎ TÂC
Tarikat mensublarının giydiği tâc (külâh)lardan birinin adı; dört dilimli olub Edhemî Tâcın hemen tam bir benzeridir; tek ufak fark Elîfî Tâcın, Edhemi Taçdan daha yüksek, uzun oluşudur; en güzel örneği, Rumelihisarında Şehidlik Bektâşi Tekesi mezarlığ...
Encyclopedia

ELİFÎ ŞALVAR
Sâdece Elîfî” de denilir; kesimi pantalon kesimini andırır şalvar; üst kısmı pantalondan genişce, asıl şalvardan dar olub ağ kısmı da tamamen derlenmiş, toplanmış, ki bir ara şalvar ağları yerde sürünecek kadar uzun olurdu. Elîfî Şalvar kesimi, İkinci ...
Encyclopedia

ELİFÎ EFENDİ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Halicde Sütlücenin sokaklarından; Sütlücenin Karaağaç tarafındadır; Çatal şeklinde bir yol olup Hamam Sokağı ile bir kolu Kırkayak ve Sandalcı sokakları arasında obür kolu geniş bir kavis çizen yine Hamam Sokağının ge...
Encyclopedia

ELİF (Kalaycıoğlu Dellâk)
Onsekizinci asır ortalarında Yakup Efendi adında biri tarafından kaleme alınmış bir risâlede hal tercemesi kaydedilmiş bir hamam uşağı delikanlı, aşağıdaki satırları “Meşâkul Mâşuk” ismini taşıyan o risâleden alıyoruz:
“Ol şûhi vâcibüt telsîmin ismi şe...
Encyclopedia

ELİF (İbrahim Naci); ELİF NACİ
Ressam, estet, sanat tenkidcisi ve muharrir; zarâfeti, nezâketi, nükteleri ve tatlı sohbeti ile meclis adamı; emsâli pek az kalmış, yeni kuşaklardan yetişmesi güç bir İstanbul Efendisi; 1898 de babasının vazife icabı bulunduğu Geliboluda doğdu; piyâde ...
Encyclopedia

ELİF (Poyrazlı)
Hicrî 1280,milâdî 1863 - 1864 arasında Çardak iskelesi kayıkcılarından mürâhik bir delikanlı; muhitinde güzelliği ile şöhret bulmuş, Şivekâr Hanımsultan isminde bir yosmanın oynaşı olmuş, bu yüzden de dile düşmüş, ve Kalender adında bir halk şâiri tara...
Encyclopedia

ELİF EFENDİ (Hasirîzâde Mehmed)
“Geçen asır sonları ile asrımız başında yaşamış, şiirleri ve meslekî yazıları ile tanınmış bir mevlevî şeyhi; 1849 da İstanbulda doğdu, Sütlüce Dergâhı şeyhi; 1849 da İstanbulda doğdu, Sütlüce Dergâhı şeyhi Ahmed Muhtar Efendinin oğludur. Cami dersleri...
Encyclopedia

ELİF (Hanımsultan Hamlacısı Şileli)
1810 da (Hicrî 1225) Bahçekapusundaki Üsküdar İskelesinde iki çifte bir kayıkda işker bekâr uşağı genc bir hamlacı (kayıkcı); aynı kayıkda çalışan ayakdaşının adı doa Yedibelâ Câfer olup, o tarihde her ikisi de 25-30 yaşlarında yalın ayaklı pırpırı zeb...
Encyclopedia

ELİF (Engürülü Zenâne)
1881 ile 1882 arasında Yeni Dünya isminde bir çırnıkda Bartınlı Mustafa Kaptan adında bir gemicinin gaayetle makbul tayfası iken Mustafa Kaptanın tütün kaçakçılığından yakalanması üzerine İstanbulda hâmisiz kalmış, Eminönünde Yeni Cami arkasındaki kuşb...
Encyclopedia

ELİF, ELİFLİ KABİR TAŞI
Merdiven Köyünde Şahkulu Baba Bektâşi Tekkesi hazîresinde, benzerini hiç bir yerde görmediğimiz bir kabir taşıdır; hazirenin tekke binâsı arkasına rastlayan kısmında sed üstünde, Şahkulu Baba merkadinin yakınında ve solunda, toprak üstündeki kısmı 75 s...
Encyclopedia

ELİF, ALIN ORTASINA ELİF YAZMA
Arab asıllı Türk alfabesinin ilk harfi olan elif, “Allah” isminin de ilk harfi olduğu için yüzyıllar boyunca kutsal bir kıymet taşımışdır; ve bâzı durumlarda, yine kutsal inanlarla yüz tuvalet ve makiyajına girmişdir.
Çocuk iken, yahud pek genç yaşda t...
Encyclopedia

ELHAN SOKAĞI
Şişlinin yollarından, Ekmek Fabrikası Sokağı ile Fulya Bayırına giden isimsiz bir yol arasında olup Kelek Sokağı ile bir kavuşağı vardır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 18/160). Yerinde ise manzara çok değişikdir; bu sokak Doktor Ahmed Muhtar Efend...
Encyclopedia

ELHAMRÂ HANI PASAJI
Beyoğlunda İstiklâl Caddesinde Elhamrâ Hanının zemin katındadır; hana da bu pasajdan girilir. (B.: Elhamrâ Hanı); 1 yün, düğme, dantelâcı, 2 gelin evsabcısı, 1 kürkcü, 1 abajurcu, 1 kadın elbisecisi, 1 tuhâfiyeci, 1 ıtriyatcı, 1 kolyeci ve bir göz de b...
Encyclopedia

ELHAMRÂ SİNEMASI
Beyoğlunda İstiklâl Caddesinde Elhamrâ Hanının zemin katındaki pasajın bitiminde, bu satırların yazıldığı sırada İstanbul tiyatrosunun bulunduğu yede idi. 1922 - 1940 arasında küçük, fakat Beyoğlunun en meşhur ve en süslü sinemalarından biri idi.
Encyclopedia

ELGÜN (Nakiye)
Fikir ve toplum hayatında, ve bilhassa kadın haklarını koruma yolunda yazıları ve faaliyetleri ile tanınmış bir sîma; şapka inkilâbında İstanbulda şapka ile sokağa çıkan ilk Türk - müslüman kadın; 1882 de İstanbulda doğdu; Sivaslı Gedikoğullarından Meh...
Encyclopedia

ELHAMRÂ, ALHAMBRA
1880 ile 1900 arasında Beyoğlunun sazlı sözlü ve içkili gece eğlence yerlerinden biri. İstanbulda yaşar frenklerin (Avrupalıların), onların yaşayışına özenir gayri müslim azınlıklar ile alafrangalık iddiasında Türk genclerinin devam ettiği bir yer idi....
Encyclopedia

ELHAMRÂ HANI
Beyoğlunda İstiklâl Caddesinde, bu caddenin Tünel ile Galatasarayı arasındaki kısmında, Tünel tarafından gelindiğine göre sol koldadır; biri asma kat olmak üzere beş katlı kâğir bir handır; her katda 8 ve asma katda 20 oda olmak üzere cem’an 52 odalıdı...
Encyclopedia

ELGİNKAN (Hüseyin Câhid)
İş adamı, fabrikatör, yüksek mühendis; 1927 de İzmirde doğdu; tüccardan Ruscuklu Necibzâde Ahmed Bey ile İzmir tüccar ve eşrâfından Manisalı Mehmed Fevzi Beyin kızı Ümmehan (Özsaruhan) Hanımın oğlu ve iş adamı fabrikatör yüksek mühendis Ekrem Elginkanı...
401-425 / 1225