Onsekizinci asır ortalarında Yakup Efendi adında biri tarafından kaleme alınmış bir risâlede hal tercemesi kaydedilmiş bir hamam uşağı delikanlı, aşağıdaki satırları “Meşâkul Mâşuk” ismini taşıyan o risâleden alıyoruz: “Ol şûhi vâcibüt telsîmin ismi şerîfi Elifdir, kaameti lâtîfine redifdir. Gülistânı hüsni şebâb içre tâze nihâli dilâşûb ve germâbei muhabbetde reşkâveri hârâ mahbûbi dilârâdır. (Beyit) Salındı dilrübâlar gülşene âşûbi can oldu Kiyâmetler kopardı serv kaametler revan oldu “Mâdeni behcet ü iklîmi tarâvet beldei Kostantiniyyede Hocapaşa Çarşûyi kebîrinde Kalaycı Kız Ahmed dedikleri yâdigârın ferzendi ercümendi bî menendi servi serâzâd ki libâsı köhne pâ bürehne, şâhin başında bostancı baratası ya tulumbacı tası pırpırı kesim kifâyet ile devran âfeti, rûzigâr kıyâmeti (Beyit) Bûsi pâyin virdi cânâ neş’ei diğer bana Dûdi âhı âteşînimdir külâhı ser bana “Nice vüzerâyi izâm ve ulemâyi kiram ve ilmü ledün sâhibi meşâyihi benam ve mâli Kaarrûna mühür vurmuş hâcegîler ol mühmel civânı pâkîzeyi şikâr idüb halvet sarâyında çerâğı hüsnüne pervâne ve sekri vaslı ile divâne olmuşlar iken (Mısrâ) Hiç ne yâr ağyarsız olur ne hod gül hârsız “O nâdirei güheri hüsni bîbehâ kadrü kiymetin bilmeyüb baldırı çıplak yalun ayak tozlu topraklu kıllu çapaklu resenbaz cundabaz hay...

Onsekizinci asır ortalarında Yakup Efendi adında biri tarafından kaleme alınmış bir risâlede hal tercemesi kaydedilmiş bir hamam uşağı delikanlı, aşağıdaki satırları “Meşâkul Mâşuk” ismini taşıyan o risâleden alıyoruz: “Ol şûhi vâcibüt telsîmin ismi şerîfi Elifdir, kaameti lâtîfine redifdir. Gülistânı hüsni şebâb içre tâze nihâli dilâşûb ve germâbei muhabbetde reşkâveri hârâ mahbûbi dilârâdır. (Beyit) Salındı dilrübâlar gülşene âşûbi can oldu Kiyâmetler kopardı serv kaametler revan oldu “Mâdeni behcet ü iklîmi tarâvet beldei Kostantiniyyede Hocapaşa Çarşûyi kebîrinde Kalaycı Kız Ahmed dedikleri yâdigârın ferzendi ercümendi bî menendi servi serâzâd ki libâsı köhne pâ bürehne, şâhin başında bostancı baratası ya tulumbacı tası pırpırı kesim kifâyet ile devran âfeti, rûzigâr kıyâmeti (Beyit) Bûsi pâyin virdi cânâ neş’ei diğer bana Dûdi âhı âteşînimdir külâhı ser bana “Nice vüzerâyi izâm ve ulemâyi kiram ve ilmü ledün sâhibi meşâyihi benam ve mâli Kaarrûna mühür vurmuş hâcegîler ol mühmel civânı pâkîzeyi şikâr idüb halvet sarâyında çerâğı hüsnüne pervâne ve sekri vaslı ile divâne olmuşlar iken (Mısrâ) Hiç ne yâr ağyarsız olur ne hod gül hârsız “O nâdirei güheri hüsni bîbehâ kadrü kiymetin bilmeyüb baldırı çıplak yalun ayak tozlu topraklu kıllu çapaklu resenbaz cundabaz haylaz yaramaz ve kavmiyeti laz Çulsuz Kara Hıdır dedikleri zehri mâr çomar ile nihânice zenü şevher mertebesinde mahremi yâr idi yâni çerâğı hüsnü behcet o dîv hey’e ehremeni bed likaa hergelenin iskelesinde yanar idi. (Beyit) Lâ’li lebini dilber bir dîve dişledirmiş Sîm üzre âhengere veşmi aşk işledirmiş “Şebi dîcûr içre ol pelîdi vahşî ile hembezmi muhabbet oldukda (Beyit) Düşmüş pâyi sîmîni şehi dilber üstüne Dildârı magrûr dimiş yüzün güller üstüne “Pîşgâhı Kostantiniyyede olan deryâçei rânâde deruni zevrakçede ol siyehçerde iblîs mecbûru Elîf ile meclisi işrete celîs oldukda (Beyit) Nice bir kûyede hamûş olalım Beri gel sâkî bâdenûş olalım (Mısrâ) Gelmez lezzeti vuslat ile hâb bir yere “Ol goncei letâfet meclis halvet sanur iken şahnei belde kancabaş ile berki hâtıfdan nişan virüb kazâyi nâgihânî ve belâyi âsümânî gibi irişüb geldikde (Beyit) Gör ne deklü olsa mâhir fenni usturlâb ile Ol pelîdi bed likaa da nâbud olur girdâb ile “Ammâ şahnei gaddârü bîaman görür ki Kalaycıoğlu Elif şöyle bir âfeti devran pırpırı servi revandır, Laz Kara Hıdırı Tersâne Zindanına koyub oğlanı derkenâr eyler (Beyit) Rakibi zağ elinden bir tezrev şivekâr aldım Dahi ben şehbâzı aşk olalıdan bir şikâr aldım “Ol şîvekâr râhi muhabbetde vefâkâr olub şahnei beldenin ayağına düşmek ile (Mısrâ) Gördü eşki revânım itti hicâb “Âhen olsa idi erir ki şahne dahi insâfa gelüb Kara Hıdır Lazı şehbâzı dilbâzı şânına Zindan belâsında azad etmişdir. (Mısrâ) Böyle onarır kişiyi Allah onarınca “Bu mecellei bî nâzîri kalenderânemizin dellâki Pâk Oğlan tarihinde (Dellâki Pâk Oğlan cümlesi ebced hesâbı ile hicrî 1166 tarihini verir ki milâdî takvimde karşılığı 1752 - 1753 yıllarıdır) Kalaycıoğlu Elif bir nevtıraş dellâki pâk ve hizmetinde çâbüki çâlâk olub pederi mülâkkabı Kız Ahmedin olduğu çarşûyi kebirde Hocapaşa Hamamının âbı rûyi idi (Beyit) Şol arak kim ol gül endâmın yanâğından çıkar Selsebîlin aynıdır Firdevs Bâğından çıkar “Şehrimiz kibârının mâlûmu ve gaayet ile makbûlüdür (Kıt’a) Ol dellâki rânâ ile halvetde yunarsın Ey âşıkı mihnetzede buldukça bunarsın Bir fûtei gülgûn ile uryan iken ol mâh Yetmez mi temâşâyi cemal el de sunarsın”. Muzaffer ESEN