201-225 / 1070
Encyclopedia

DEVAL (Hüsnü)
Armatör ve kaptan; 1917 de Rizenin Pazar kazâsında doğdu; babasının adı Mehmed, anasının Asiye’dir; Pazar ilkokulunda (1928) okudu; pek genc yaşında gemici oldu, kaptanlığa kadar yükseldi (1939); 1955 ile 1960 arasında Beyhan, Duâtepe ve Kömür vapurlar...
Encyclopedia

DESTEGÜL
“Kollu salta ile uzun cübbeye verilen isim; Mevlevî dervişleri bunu hücrede bulundukları sırada giyerlerdi, âyin esnâsında da Tennûre giyerlerdi. Bektâşilerin de Destegül adını verdikleri üstlük, Hayderî’den uzun, Cübbeden kısa ve kolsuz idi. Mevlevîle...
Encyclopedia

DESTEBAŞI
XVII. Yüzyılın son seneleri ile XVIII. Yüzyılın başında isimleri mechur kalmış birkaç kalender tarafından İstanbul sokaklarına düşmüş hâneberduş, ve bilhassa tercih ile zinâ veledi mürâhik veya nevhat oğlanlar toplanarak “Layhariye” yahud “Kalenderiye”...
Encyclopedia

DESTAR
Kavuk, külâh, fesin etrafına sarılan sarık; sarık’ın aydınlar ağzındaki adı. Eski toplum hayatında ise, mesleğe, mevkie, memuriyete göre destarın sarılma şekilleri tesbit edilmişdi, külâhın veya kavuğun üstünde bir destar, sarık, onu taşıyan kimsenin i...
Encyclopedia

DESTAN AĞA (Tüfenkci)
1880 ile 1885 arasında saray tüfenkcilerinden bir arnavud; bu ademin hakkında Üsküdarlı halk şâiri Tophâne ketebesinden Âşık Râzinin ağır bir hicviyesi vardır :
Kega mı toska mı bilemem iblis
Posbıyık zebâni kılıklı habis
Cehennem kütüğü bir şakî lûtî...
Encyclopedia

DESTAN, DESTAN SATICILARI
İstanbulun seyyar gazete satıcılarının öncüsü olmuş ayak takımından mürâhik yahud dört kaşlı gencler idi; İstanbulun ilk gazeteleri sucu ve tütuncu dükkânlarında satılır iken destancılara (B.: Destan, Destancılar) Galata Köprüsünün üstünde, Köprünün ik...
Encyclopedia

DESTAN (Tırnavalı)
1895 ile 1900 arasında Tophânede Kapuiçi Hamamında natır aslı Tırnavalı gaayetle dilber bir çingene genci olup devrinin kalenderleri arasında hizmetindeki nezâketi ve muhabbetli zarâfeti ile ayrıca şöhret bulmuşdu; bir akşam yine o civarda Kömürcü Soka...
Encyclopedia

DESTAN, DESTANLAR
İstanbul üzerine halk şâirleri, yahud halk şâiri âşık ağzı ile yazılmış destanlar, büyük şehrin günlük toplum hayatı, ve dolayısı ile İstanbul Tarihi bakımından çok orijinal kıymet taşırlar. İstanbul Ansiklopedisin kaynakları arasında destanlar önemli ...
Encyclopedia

DESPİNA KAPTAN (Eğribozlu)
Geçen asrın başlarında namlı bir rum korsan kadın; 1794-1795 arasında doğmuş, 15 yaşında iken müflis bir armatör olan babası tarafından Kefalanyali Pavli kaptan adında bir korsanla evlendirilmiş, ve kendisinden otuz yaş büyük kocasının “Kalyopi” adında...
Encyclopedia

DESPİNA (Kara)
Nâmı diğerle Çıplak Eleni; 1890 ile 1900 arasınd Galatanın bir fâhişei fâciresidir; “Eleni”, serâpâ uryan olarak çıkarttığı resimlerinde kendisinden önce çıplak resimlerini çekdirmiş ve Çıplak Despina diye şöhret bulmu şdiğer bir fâhişe ile karıştırılm...
Encyclopedia

DESPİNA (Deli)
1885 ile 1890 arasında Beyoğlunun en dilber ve en şık kaldırım yosması idi; henüz onbeş yaşında ve rum zenginlerinden birinin kapusunda hizmetçi iken çorbasının arkadaşlarından biri tarafından izdivaç vâdi ile kaçırılarak iğfâl edilmiş, bir müddet çöpç...
Encyclopedia

DERYÂBEYİ SOKAĞI
Kasımpaşa Hacı Hüsam Mahallesi sokaklarından; bu mahallenin kurulmuş olduğu bir tepeciğin Küçük Piyâle Paşa Camiin bulunduğu vâdiye bakan yamacındadır ;bu sokakdan vâdinin ve karşısındaki Kulaksız semtinin görünüşü, manzarası pek güzeldir.
Doksan derec...
Encyclopedia

DERYÂDİL SOKAĞI
Beşiktaş kazası merkez nâhiyesinin Muradiye Mahallesi sokaklarından; Ömer Rüştü Paşa Sokağı ile Nüzhetiye Caddesi arasında uzanır; Şâir Nâzım Sokağı ile kavuşağı vardır (1934 Belediye Şehir Rehberi, Pafta 20/162). Nüzhetiye Caddesi tarafından gelindiği...
Encyclopedia

DESPİNA (Çıplak)
1880 ile 1900 arasında Galatada Kuledibi umumhânelerinden birinin sermâyelerinden bir yosma, 1898-1900 arasında namlı yankesicilerden Parlak Dimitrinin anası; satışı yasak çıplak resimciler için İstanbulda ilk defa olarak bir kaç poz anadoğması resmini...
Encyclopedia

DERVİŞ VELİ BABA
Fevâidi Osmâniye vapurlarının ateşcilerinden olub 1898 de 115 yaşında bir pîr olarak öldü (İstanbul Limanında vapur işletme imtiyâzına sâhib olan Fevâidi Osmâniye sırası ile şu isimleri almışdır : İdarei Aziziye, İdârei Mahsûsa, Seyri Sefâin; Devlet De...
Encyclopedia

DERVİŞZÂDE SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Haliç Fenerinde Atikmustafapaşa mahallesinin yollarından; bir başı Eğrikapu Caddesinde, öbür başı Ayvansaray Kuyu Sokağı ile Mustafapaşa Bostanı Sokağının kavuşak noktasında, Eğrikapudan Ayvansaraya kadar uzanan zıkza...
Encyclopedia

DERÛNÎ MEHMED EFENDİ SOKAĞI
Bayazıdda Kalenderhâne Mahallesi sokaklarından; Vezneciler Caddesi ile Hallacı Mansur Sokağı arasında uzanır (1934 Belediye Şehir Rehberi, Pafta 4/50). Bir araba geçecek genişlikde kabataş döşeli bir sokakdır; Vezneciler Caddesi genişletilirken başdan ...
Encyclopedia

DERYÂ ALİ BABA
Yedikule dışında Kazlıçeşmede bir yatır; türbesi bilhassa o civar halkının türlü dileklerle ziyâret yeridir. Rivâyete göre Deryâ Ali Baba Fâtih Sultan Mehmedin İstanbul muhâsarası cenginde bulunmuş bir derviş olup “o deryâ misal askeri kırbasındaki asl...
Encyclopedia

DERVİŞ SOKAĞI CİNÂYETİ
1897 de Beyoğlunda Caddei Kebir ile Tepebaşı Caddesi arasında uzanan Derviş Sokağında Madam Claudia Cavalli (Klodya Kavalli) adında bir İtalyan kadınının işlettiği bir pansiyonda işlenmiş bir cinâyettir. Zamanımızda Caddei Kebîrin adı “İstiklâl caddesi...
Encyclopedia

DERVİŞ VAHDETÎ
Asıl adı ve unvânı ile Kıbrıslı Hâfız Derviş Efendi; 1870 de Kıbrısda Lefkoşada doğdu, ilk tahsilini memleketinde yapdı, orta halli bir âilenin evlâdı idi, yirmi yaşlarında iken İstanbula gelerek medrese tahsili gördü; 1908 inkilâbında “Volkam” adında ...
Encyclopedia

DERVİŞ PAŞA OTELİ CİNÂYETİ
5 haziran 1956 da, Sirkecide Dervişler Sokağındaki Dervişpaşa Otelinde işlenmiş bir cinâyetdir; otel kasasını soymak için içeri girmeye muvaffak olan kaatil, elinde bulunan ağır bir demir çubukla başında sekiz derin yara açmak sûreti ile otel kâtibini ...
Encyclopedia

DERVİŞ REİS MESCİDİ
Boğaziçinin Rumeli yakasında İstinyede idi; Hadikatül Cevâmî : “Bânisi sefîne reislerinden bir sâhibi hayırdır, kendi dahi mescidinin mihrabı önünde medfundur, kabir taşında târihi yokdur; mahallesi vardır” diyor.
Zamanımızda mevcud değildir. İstinyede...
Encyclopedia

DERVİŞ REİS
İstinyede bir mescid yaptırmış hayır sâhibi bir gemici, hayatı hakkında bilgil edinilemedi.
Bibl.: Hadikatül Cevâmi, II.
201-225 / 1070