876-900 / 1070
Ansiklopedi

ÇÖREKCİ MEZARLIĞI VE NAMAZGÂHI
Aynı adı taşıyan kitâbesiz bir çoban çeşmesinin üst tarafında ve havuz civarında idi (B.: Çörekci). Son zamanlara kadar mevcud küçük bir sofa idi. Burada kimlerin medfun oldukları maalesef tesbit edilemedi. Büyük şehrin böyle uzak bir semtinde ve bâhus...
Ansiklopedi

ÇÖREKOTU SOKAĞI
Bakırköyünün Osmaniye semti sokaklarından; 1934 Belediye Şehir Rehberine göre (Pafta 12) Osmaniye Aralığı ile Fildamı - Çobançeşmesi yolu arasında uzanır; Cemiyet Sokağı ile birer dört yol ağzı yaparak kesişir. Yerine gidilip şu satırların yazıldığı sı...
Ansiklopedi

ÇÖREKCİ KAPUSU
Fâtih Camiinin dış harem avlusunun batıya açılan iki kapusundan birinin adı (B.: Fâtih Camii ve Manzûmesi).
Ansiklopedi

ÇÖREKCİ
Silivrikapu dışındaki Seyid Nizam Dergâhının batı cihetinde ve ilerisinde bir mevkidir. Vakti ile çayırı, çeşmesi, halı vesâire yıkamağa mahsus havuzu ile meşhurdu. Çayırdan şimdi yeni açılan Topkapu - Yeşilköy Hava Meydanı Yolu geçmektedir. Bu yeni bu...
Ansiklopedi

ÇÖREK
“Kıvrılıp bükülerek toplanmış şey, kangal; bu şekilde yapılmış şekerli veya şekersiz bir nevi ekmek” (Türk Lûgatı).
Zamanımızda İstanbulda müstakil olarak çörekci esnafı kalmamış, çeşitli çörekler pastahânelerde imâl edilip satılmaktadır. Pastahâneleri...
Ansiklopedi

ÇÖREKCİ CİVANI
Kalender meşreb şairler tarafından “Şehrengiz” adı verilen manzum risâlelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında Çörekci Civanına da rastlanır; şehrengiz yollu yazılmış ve “Hûbannâmei Nevedâ” adını taşıyan manzum mecmuada Çörekci Civanı şu beyitlerle ...
Ansiklopedi

ÇÖPÜSTÜ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Hasköyün Keçeci Pirî mahallesi sokaklarından (Pafta 17/189); yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (nisan 1965).
Ansiklopedi

ÇÖPLÜK SÜBAŞISI
Tanzimatdan önceki devrinde İstanbulun temizlik işleri âmirinin unvânı (B.: Yeniçeriler; Sübaşı; Külhanbeyleri, Temizlik, Tanzifat); Evliyâ Çelebi şu malûmatı veriyor:
“Tâhir Sübaşı yani Çöplük Sübaşısı – Pirleri sahâbei kiramdan bir zatdir ki Mekke ve...
Ansiklopedi

ÇÖPLÜK ÇEŞMESİ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Beyoğlu İlçesinin Taksim Nâhiyesinin Şehid Muhtar Bey Mahallesi sokaklarından (Pafta 19/147); Sakızağacı Caddesi ile Keresteci Recep Sokağı arasında uzanır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbi...
Ansiklopedi

ÇÖPLÜK İSKELESİ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Galatanın Kemankeş Kara Mustafa Paşa Mahallesi sokaklarından (Pafta 15/133).
Ansiklopedi

ÇÖPLÜÇ CİNAYETİ
1899 eylülünde Tatavlada (Kurtuluş) Kurdoğlu Sokağında oturan Topal Yanko adında birinin 18 yaşındaki oğlu Koço’nun, Tatavla arkasındaki kırlıkda Çöplük denilen mevkide, tam kalbi üstünden bıçak vurulmuş cesedi bulunmuşdur. Çok güzel bir genç olub uygu...
Ansiklopedi

ÇÖPKÖY VAK’ASI
1964 yılında henüz 17 yaşında bulunan İstanbullu çok güzel bir kızın uğradığı şen’î tecaâvüz vak’asıdır ki, küçük mağdûrenin haberi olmadan satışı İstanbulda yapılmış ve hâdise içkili bir oturak âlemi şeklinde Uzunköprünün Çöpköy nâhiyesinde cereyan et...
Ansiklopedi

ÇÖP İSKELESİ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Büyükadanın Mâden Mahallesi sokaklarından (Pafta 32). Adanın doğu tarafında deniz kenarı boyunca uzanır cadde denilecek genişlikde bir sokakdır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi ...
Ansiklopedi

ÇÖPÇATAN SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Fatih İlçesi merkez nâhiyesinin Hacı Üveys Mahallesi sokaklarından (Pafta 6/89). Babnâibi Sokağı ile Sarıgüzel Caddesi arasında bir aralık sokakdır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilem...
Ansiklopedi

ÇÖPÇÜ LİMANI
Galata ve Tophâne rıhtımları yapılmadan önce Tophâne önündeki limanının adı, ki rıhtımlar yapılır iken bu liman doldurulmuş, hâlen görülen Tophâne Saat Kulesi bu dolma sahâ üzerinde inşâ edilmişdir. Çöpçü Limanının bir adı da Softa Kaptan Limanı idi. İ...
Ansiklopedi

ÇÖPCÜLİMANI ARALIK MESCİDİ
Hadikâtül Cevâmide “Aralık Mescidi” adı ile kayıdlı olub şu malûmât verilmektedir: “Bânisi Vâlide Turhan Sultanın kardeşi Yusuf Ağadır (B.: Yusuf Ağa, Manav güzeli), kabrinin nerede olduğu bilinmiyor; Tophâne Çöpcülimanı yanında olub 1090 (M. 1679) da ...
Ansiklopedi

ÇÖPÇATAN
Halk ağzı argo isim; “Uzakdan görülüp sevilen bir dilber ile âşıkının buluşma, konuşma, anlaşıp sevişme imkânlarını sağlayan kimse“, “Sâde uzakdan sevişenleri buluşdurup anlaştıran kimse”, “Erkeğe zevce, kadına koca bulan”; çöpçatanı muhabbet dellâlı, ...
Ansiklopedi

ÇÖPCÜLİMANI NAMAZGÂH MESCİDİ
Hadikâtül Cevâmide sadece “Çöpcülimanı Mescidi” adı ile kayıdlı olup şu malûmat verilmektedir: “Bânisi Mahmud Çavuş nam kimse olub aslında burası bir çimenzar namazgâh idi, Mahmud Çavuş yağmurdan korunmak için (ahşab direkler üzerinde) namazgâha bir ça...
Ansiklopedi

ÇÖPCÜ, ÇÖPÇÜLER
Yakın geçmişin tâbiri ile “Tanzîfât Amelesi”, zamanımızın resmî kaydı ile “Temizlik Amelesi”, İstanbul Belediyesinin müstahdemleri olarak bu ameleye verilen Çöpcü adı, halk ağzının kullandığı, dolayısı ile basının da benimseyip kullandığı isimdir.
İsta...
Ansiklopedi

ÇÖPCÜLER BALOSU
İstanbulda çöpçüleri arasında ilk defa olarak 1963 yılı mayısında tertib edilmiş bir gece eğlencesidir; aşağıdaki satırları, hâdiseyi bu isimle tesbit eden Hayat Mecmuasının 16 Mayıs 1963 tarihli nüshasından alıyoruz:
“İstanbulda çalışan temizlik işçi...
Ansiklopedi

ÇÖPÇÜ CİVANI
Kalender meşreb şairler tarafından “Şehringiz” adı verilen manzum risâlelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında çöpçü civanlarına da rastlanır; şehrengiz yollu yazılmış ve “Hûbannâmei Nevedâ” adını taşıyan manzum mecmuada çöpçü civanı “çöplükçü” adı ...
Ansiklopedi

ÇÖP
“Farsça çöb den alınmıştır: ağaç, saman, çalı ve emsali şeylerin kırıntısı; süprüntü” (Türk Lûgatı).
İstanbul ağzında deyimlere girmişdir:
Evlenme çağına gelmiş ve kız arayan, kendisinin de anası ve kız kardeşi olmayan oğlana “çöpsüz üzüm” denilir; mes...
Ansiklopedi

ÇÖMLEK SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Fatih İlçesinin Şehremini nâhiyesinin Bayazıd ağa Mahallesi sokaklarından (Pafta 10/72). Yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tespit edilemedi (Nisan 1965).
Ansiklopedi

ÇÖMLEKCİYAN (Simon)
Muharrir ve mütercim; mezartaşı kitabesine göre 14 Ağustos 1870 de İstanbulda doğmuş ve 18 Mayıs 1929 da orada vefat etmiştir. Bağlarbaşı Ermeni Mezarlığında medfundur.
Kırk sene müddetle, “Ceridei Şarkiye” (Ermenice harflerle türkçe), “Manzumei efkâr)...
876-900 / 1070
