176-200 / 1070
Ansiklopedi

DEVEOĞLU YOKUŞU
Beyazıd Nâhiyesinin Süleymâniye Elmâruf Mahallesi ile Küçükpazar Nâhiyesinin Demirtaş Mahallesi yollarından; Süleymâniye Elmâruf Mahallesinde Ağızlıkcı Sokağı ile Demirtaş Mahallesinde Kantarcılar Caddesi arasında uzanır; Paçacı Sokağı, Bestekâr Basri ...
Ansiklopedi

DEVRİM (Ayşegül)
İstanbul Şehir Tiyatrosunun ünlü aktristlerinden; 1942 de İstanbulda doğmuşdur; Amerikan Kız Kollejinin orta kısımında okurken tiyatro ile ilgilenmiş ve sahneye ilk defa Oda Tiyatrosunda “Gökdeki Kaldırımlar” piyesinde çıkmışdır. Sonra Şehir Tiyatrosun...
Ansiklopedi

DEVRAN SOKAĞI
Üsküdarın Toptaşı semti sokaklarından; Balcılar Yokuşu ile Tabaklar külhanı Sokağı arasında bir aralık sokakdır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (Kasım 1966).
Ansiklopedi

DEVOĞLU ÇEŞMESİ MESCİDİ
Süleymaniyededir; Hadikatül Cevâmi şu mâlûmatı veriyor: “Bânisi Hoca Hamzadır, Mescidinin mihrab duvarı önünde medfundur, fakat mescid, yanındaki çeşmenin bânisi olan Devoğlu Ali Ağanın adı ile şöhret bulmuşdur. Minberi sadâret kethüdâsı kâtibi Halil E...
Ansiklopedi

DEVLET SOHBETİ
Geçen asır başında siyâsî dedikodulara, bilhassâ hükûmet aleyhinde konuşmalara verilmiş bir isimdir; nâzik zamanlarda dellâllar çıkartılarak Kahvehânelerde, hamamlarda, ve bütün umumîyerlerde devlet sohbetinin yasak edildiği halka ilân edilirdi. Hükûme...
Ansiklopedi

DEVLET KİTAPLARI DÖNER SERMÂYE MÜDÜRLÜĞÜ
823 ve 1087 sayılı kanunlar hükümlerine göre yayınlanan okul kitapları, ilmî ve meslekî kitab ve mecmuaların mevcudları ve alacakları 4 nisan 1932 tarihinde yürürlüğe giren 2133 sayılı kanun gereğince Devlet Kitabları Döner Sermâyesi adı altında toplan...
Ansiklopedi

DEVLETÎ
On yedinci asrın şâirlerinden ve ulemâsından; asıl adı Ahmeddir, nereli olduğu bilinmiyor, kölelikden yetişmedir; Dördüncü Sultan Mehmed devri vezirlerinden Abdi Paşanın cizyedarı Hasan Ağanın kölesi idi; ilk genclik çağlarında güzelliği, ve silâhşörlü...
Ansiklopedi

DEVİRHAN ÇEŞMESİ SOKAĞI
Fatih kazâsının Kasab Demirhan Mahallesi sokaklarından; Bıçakcı Çeşmesi Sokağı ile Fil Yokuşu arasında uzanır, Kasaba Cami Sokağı ile kavuşağı vardır (1934 Belediye Şehir Rehberi Pafta 8/92), bu mahalle Atatürk Bulvarı civârındadır. Çoğu ahşab 2-3 katl...
Ansiklopedi

DEVRİHAN SOKAĞI
Fatih Kazâsının Şehremini Nahiyesinin Uzunyusuf ve İbrahim çavuş mahallelerinin sokaklarından; Uzunyusuf Mahallesinde Mecidbey Sokağı ile İbrahimçavuş Mahallesinde Kelâmî tekkesi Sokağı arasında uzanır, ve bu iki mahalle arasında sınır olan Yaylak Soka...
Ansiklopedi

DEVLET EFENDİ
Geçen asrın ikinci yarısında yaşamış ünlü bir piyanist, piyano muallimi; hal tercemesi elde edilmedi.
Ansiklopedi

DEVİRHAN
Camilerde, namaz vakitlerinden önce “Kur’an” dan devir hatimi okuyanlara verilmiş bir isim.
M. Zeki Pakalın “Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri” isimli eserinde Devir Hatimini şöyle târif ediyor: “Bir ölünün ardından Allahın rahmetine mazhariyeti içi...
Ansiklopedi

DEVİR
“1872 de Ahmed Midhat Efendi tarafından çıkarılmış günlük bir gazete; birinci sayısında haber, politika, edebiyat, mizah, bilgi, mâliye ve ticâret işlerinden bahseder denilmektedir; Devir orta boyda 8 sayfa olup ilk sayısında hükûmetce kapatılması üzer...
Ansiklopedi

DEVE HANI
Camiinin etrâfında toplanmış Fâtih Sultan Mehmed Külliyesinin önemli parçalarından Fâtih Sultan Mehmed Kervansarayının halk ağzındaki adı; İstanbul şehri içindeki büyük deve ahırları bulunan ilk binâ olduğu için bu isimle anılmışdı. Zamanımızda mevcud ...
Ansiklopedi

DEVE GÜREŞİ
Dilimizde amansız kin için “deve kini” denilir; bir dişi deve için iki erkek deve arasında müdhiş bir boğuşmadır ki, seyir ancak pek katı yürekli kimselere zevk verebilir, muhakkak ki avâmî bir temâşâdır.
Deve güreşleri, yağlı güreşde olduğu gibi davu...
Ansiklopedi

DEVEDİKENİ SOKAĞI
Galatanın Emekyemez Mahallesi yollarından, Yanıkkapu Sokağı ile Abdüsselah Sokağı arasında bir dirsekli bir aralık sokakdır (1934 Belediye Şehir Rehberi Pafta 15/131). Abdüsselah Sokağı tarafından bir araba geçecek genişlikde ve kabataş döşeli olarak b...
Ansiklopedi

DEVE ETİ
Deve eti müslümanlarca yenilmesi mübah etlerdendir; kurban bayramlarında da padişahların şahsı için deve kesmek kadim bir Osmanlı sarayı geleneği idi. Fakat İstanbulda deve eti hiç bir zaman aranılınca bulunabilen bir et olmamışdır, ve kasablarda satıl...
Ansiklopedi

DEVECİYAN (Karakin)
Millî kütübhânemize “Balık ve Balıkcılık” adında ölmez bir eser koymuş olan ermeni asıllı bir yazar (B.: Balık ve Balıkcılık, cild 4, sayfa 2037). Hayatı hakkında, eserinin şânına lâyık bilgi edinilemedi; 1868 de Harputda doğmuşdur; ilk tahsilini memle...
Ansiklopedi

DEVECİBAŞI, DEVECİLER
Sarayın bir dış hizmet ocağının zâbiti ve efrâdı; Birinci Mîrahur Ağalığa bağlı bir ocakdı; deve ahırları ve deveci koğuşları Bakırköyünde Fil Damı civârında idi, en küçük bir izi kalmamışdır (B.: Fil Damı).
Hassa develeri, seferi hümâyunlarda pâdişahı...
Ansiklopedi

DEVECİ CİVANI
Kalender meşreb şâirler tarafından “Şehrengiz” adı verilen manzum risâlelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında Deveci civanlarına darastlanır; şehrengiz yollu yazılmış “Hûbannâmei Nevedâ” adlı manzum mecmuada Deveci civanı şu beyitlerle övülmüşdür :...
Ansiklopedi

DEVE
Yarım asırdan fazladır ki İstanbul sokaklarına deve görülmez olmuşdur. Devenin, Anadoluda olsun, Rumelinde olsun İstanbul yolundan çekilmeye başlaması, demir yollarının döşenmesi iledir; demir yolundan önce bilhassa tüccar kervanlarının en makbul nakil...
Ansiklopedi

DEVE
Mâlum hayvan; bu isim üzerine İstanbul ağzında pek çok deyim ve darbı mesel vardır; bâzı darbı meseller :
Gösterişin muvaffakiyet yolunda çok önemli olduğu: “Deve adını satar, eşek odunu”.
Başarıya temkin ve dikkatle ulaşılacağı: “Deve ağır gider ama y...
Ansiklopedi

DEVE
Zamanımızda aşağılık zevkin yapdığı bâzı turistik eşya, Türkiye hâtırası olarak alınıp götürecek eşyâ arasında bir tabure - iskemle; memleketimizde nesli günden güne tükenmekde olan çöller hayvanı deve Türkiyeyi ne dereceye kadar temsil eder bilemeyiz;...
Ansiklopedi

DESTİMAL
Dilimize farscadan alınmışdır; el silecek şey, elbezi, yağlık, peşkir demekdir; fakat günlük hayat içinde makreme (mendil) gibi üstde taşınmışdır, ve yalnız yıkanan eli yüzü kurulamak için değil, yüzün terini silmek için de kullanılmışdır ki Lâle Devri...
Ansiklopedi

DEVÂ ÇIKMAZ
Beyoğlunda Asmalı mescid Mahallesinde İstiklâl Caddesi üzerindedir; 1934 Belediye Şehir Rehberinde bir çıkmaz sokak olarak gösterilmiş ise de bu satırların yazıldığı tarihde Meşrutiyet Caddesine bir geçidle bağlanmış bulunuyordu.
İstiklâl Caddesinde Ga...
176-200 / 1070