Şehremininde Nevbahar Mahallesinde Kızılelma Caddesi ile Topcueminbey Sokağı kavşagı köşesinde idi; Birinci Cihan Harbinden az önce büyük Fatih yangınında yandı; en küçük bir iz kalmamışdır. Hakkı GÖKTÜRK

1937 Belediye Şehir Rehberine göre, fatih kazasının Fener Nâhiyesinin Molla Aşki Mahallesi Sokaklarından (adı geçen rehberde pafta 8/113); adını Fâtih Sultan Mehmed devrinden kalmış olan meşhur hamama nisbetle almışdır (B.: Balat Hamamı). Yerine gidili...

Çavuşbaşı Hamamı da denilir. (B.: Balat Hamamı).

Üsküdarda Çavuşdere semtini hemen boydan boya kateden Üsküdarın en uzun yollarından biri; bir başı İmrahorda, bir başı Nuhkuyusundadır; İmrahordaki başı Tavukçu bakkal Sokağı, Bulgurlu Mescid Sokağı ve Beştaş Sokağı ile bir dört yol ağzı yapar. Buradan...

Üsküdarda bir semt adı; Selâmsız, Selâmsız Mezarlığı, Nuhkuyusu, Toptaşı, İmrahor ve Bülbülderesi semtleri ortasında, müteaddid mahallelerden mürekkeb geniş bir semtdir (1934 Belediye Şehir Rehberi, Pafta 27).

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Fatih kazasının Şehremini Nâhiyesinin Uzun Yusuf Mahallesi sokaklarından; Lâlezar Camii sokağı ile Nâib Sokağı arasında uzanır; (adı geçen rehbede pafta 10/69) yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu te...

Evliya Çelebi Galata - Tophâne tekkeleri arasında bu isimle bir tekke kaydediyor, üsküdarlı Ahmed Münib Efendinin “Mecmuai Tekâyâ” isimli risâselesinde bir Çavuşbaşı Tekkesi yokdur; yer izi, hangi tarikata bağlı olduğu tesbit edilemedi.

Eminönü Nahiyesi, Asmaltı Eski Kalçın Sokak 23 kapı numaralı han. Giriş kapısından, çok dar fakat kısa bir koridorla, bir nevi ambar olarak kullanılan bir avluya girilen bu han, dıştan olduğu gibi, içten de pek bakımsız bir manzara arzeder. 254 metreka...

Eski Osmanlı devlet teşkilâtında Divânı Hümâyun, pâdişah adına devleti idâre eden (nazırlar, bakanlardan mürekkeb kabine diyebileceğimiz) divanın emrinde, hizmetinde, karar tebliği, ulaştırılması, tahkikat, teşrifat gibi hususlarda bir “Çavuşbaşı Ağa” ...

Sâdece Çavuş Hamamı da denilir (B.: Balat Hamamı).

İstanbul’un Anadolu yakasının şehir suyunu temin eden Elmalı bedlerini besleyen derelerden biri. Kanlıcanın kuzey doğusunda vaktiyle emlâki hümâyundan Çavuşbaşı Çiftliğine civar tepelerin eteklerinden doğar. Çiftlik binaları ile derenin ilk kolları ara...

Tezkiretül Bünyanda Mimar Sinanın eseri olarak tesbit edilmiş seksen bir cami arasında “Sütlücede” kaydı ile bir Çavuşbaşı Camii yazılıdır. Hadikatül Cevâmide ise Sültücede bu isim ile bir cami yokdur; Hadikada o civarda iki cami ile bir mescid tesbit ...

İstanbulun eski büyük gedikli meyhânelerinden biri; Eminönü civârında Asmaaltı denilen yerde idi,; adından başka kayda rastlanamadı (B.: Meyhâne). Bibl. : Mehmed Tevfik, Meyhâne.

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eyyübün Düğmeciler Mahallesi sokaklarından; Düğmeciler Caddesi üzerindedir; (1934 B. Ş. R. Pafta 9/121); yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (Şubat 1964).

Batı türkçesinde terkedelmiş, kullanılmaz olmuş “Ses, Nidâ, Ün, Şöhret, İlân, Bildiri, Çağırma, Dâvet” anlamlarında “Çav” kökünden yapılmış bir isimdir; “Eskiden divanlardan verilen kararları ve hükümleri yüksek ses ile halka bildiren adam; orduda, ask...

Tarih muallimi, muharrir; geniş ansiklopedik kültürü, heyecanlı sohbetleri ile sevilmiş ve aranmış bir meclis adamı olmuşdur; takvim ilminde bilhassa bir otorite bilinir; 12 mart 1888 de İstanbulda Fazlıpaşa Yokuşunda, bu yolun Kadırga Meydanına yakın ...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Beşiktaşda Vişnezâde Mahallesi sokaklarından; Vişnezâde camii önü sokağı ile Spor Caddesi arasında uzanır. (Adı geçen rehberde Pafta 20/172); Yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi. (M...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Taksimin Yenişehir Mahallesi sokaklarından (adı geçen rehberde Pafta 19/181); yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi. (Şubat 1964).

İstanbulun en eski türk tüccar terzilerinden, Galatada Moda Terzihânesinin sâhibi; 1890 da Sivasda doğdu, babasının adı Mustafadır; ciddî bir tahsil gödü, Mülkiye Mektebini (Siyasal Bilgiler Fakültesini) bitirdi, Sivasda vâli maiyet memurluğunda bulund...

“Çavla” da denilir; sûreti mahsûsada yaptırılıp kullanılan balıkçı küfesi; küçükleri 25 - 30, en büyükleri 80 - 90 santim çapında, üstü ile dibi hemen aynı çapda, derinliği de en çok iki karış kadar olan küfedir; karşılıklı iki yanında da birer kulpu v...

Batı türkçesinde terkedilmiş, kullanılmaz olmuş isimlerden, “ses, nidâ, ün, şöhret, ilân, bildiri, çağırma, dâvet” anlamındadır (Hüseyin Kâzım, Büyük Türk Lugatı). Hüseyin Kâzım bey “Çavuş” ismini bu “çav” dan çıkmış olduğunu söylüyor ve tarih hakikati...

1934 Belediye Şehir Rehberine göre Beyoğlu İlçesinin Kasımpaşa Nâhiyesinin mahallelerinden (pafta 16/179); Kasımpaşanın Bedreddin, Camikebir, Yahyâ Kâhya, ve Beyoğlu Merkez nâhiyesinin Evliya Çelebi Mahalleleri ile çevrilmişdir. Sınır sokakları şunlard...

Kasımpaşada Çatma Mescid Mahallesindedir; Küçük Hamam Sokağı ve Çatma Merdiven Sokağı ile teşkil ettiği üç yol ağzı ile Tepebaşı Caddesi arasında uzanır; Camadan Sokağı ve Çatmalı Mescid Sokağı ile kavuşakları vardır. Tepebaşı Caddesi tarafından gelind...

Kasımpaşada Çatma Mescid Mahallesinde bulunduğu için bu isim ile anılır ise de ayrıca “Küçük Hamam” diye de meşhurdur; bir çifte hamamdır; Kasımpaşa Vapur İskelesi tarafından gelindiğine göre, Bahriye Caddesinin sağ tarfında Tali Sokağına girilince Hay...

Hadikatül Cevâmideki kayıd şudur: “Bânisi koca Kasım Paşadır ki tafsîli hâli kendi camii kebîrinde mürûretti, o cami ile bu mescidin vakfı ve mütevellisi birdir; bu mescidin mahallesi vardır”. Kasımpaşada kendi adını taşıyan mahallede Çatmalı Mescid S...